Niets is heilig

Zowat elk debat ontaardt tegenwoordig in ingegraven stellingen, moddersmijterij en verdachtmakingen. Dat maakt het zoeken naar toenadering, begrip en oplossingen schier onmogelijk. Iedereen verschanst zich in zijn eigen standpunt, ingenomen stellingen worden met de dag onwrikbaarder.

Open debat voeren, praten zonder reserves, oprecht luisteren, kritiek incasseren, je standpunten onderbouwen, bereid zijn je argumenten te heroverwegen – daar doen we nog amper aan in publieke debatten. Feiten die iemands standpunt weerleggen, worden bruusk terzijde geschoven – alsof ze niets meer zijn dan de zoveelste mening.

Erger: hoe goed gedocumenteerd en onderzocht sommige feiten ook zijn, zodra ze niet van pas komen worden ze weggerelativeerd en verdacht gemaakt. Wetenschappers zijn ook maar mensen en zijn dús bevooroordeeld, toch, het is maar net wie je het vraagt, en bovendien: wie betaalde dat onderzoek van hun nou helemaal? Oh, die club? Nou, dan weet je het wel, dat hoeven we dus écht niet serieus te nemen!

En hoppakkee: daar gingen de feiten, de cijfers, het onderzoek – plus, en passant, de distantie, de wens te begrijpen, het beroep op verstand, elk besef van complexiteit, de noodzaak afwegingen te maken – onvervaard het raam uit.

Alles uit naam van de eigen mening.

Niets mag onze eigen mening in de weg staan: de feiten al helemaal niet. Want feiten zijn niets anders dan een afwijkende mening met deftige kleding aan en een boel geld en obscure belangen erachter, geparadeerd om ons de mond te snoeren. Feiten zijn eigenlijk een vorm van censuur.

Dat pikken we niet: eigen mening eerst! Wij laten ons de mond niet snoeren door argumenten, door verhalen van het tegendeel, door feiten die ons niet uitkomen. Wij zeggen wat wij denken, en daar heb je maar naar te luisteren!

Zo triest. Juist die verharding in het debat – ons onvermogen ons te verhouden tot afwijkende meningen, tot feiten en argumenten die ons onwelgevallig zijn – maakt dat we geen sikkepit verder komen en onszelf alleen verder ingraven.

De dooddoener ‘denkende elite’ versus ‘schreeuwend volk’ die vaak als verklaring voor deze malaise wordt opgevoerd, is vals. Heus: debatten gaan er inhoudelijk nooit op vooruit wanneer je eerst de halve bevolking van deelname diskwalificeert. Bovendien zijn er stapels ongeschoolde mensen die openstaan voor feiten en meningen die direct niet bij hun wereldbeeld passen, en veel goed opgeleide mensen die zichzelf zo gloedvol aan het complotdenken hebben uitgeleverd dat geen feit of argument hun geharnaste mening ooit nog kan schampen.

Wat te doen?

Benadrukken dat een mening tegenwoordig vooral een gevoel is, zelden onderbouwd met feiten. Gevoelens hun plaats wijzen: wat jij voelt, telt – en wat een ander voelt, telt óók. Compromissen vinden, overeenkomsten zoeken, accepteren dat je kunt stuiten op onoverbrugbare verschillen.

En vooral: je eigen mening niet heilig verklaren.

Author: Spaink

beheerder / moderator

14 thoughts on “Niets is heilig”

  1. “Zelden onderbouwd met feiten, meningen als feiten presenteren”. Als polarisatie zo smerig oploopt zullen steeds minder verstandige mensen zich in onverzoenlijke discussies laten meezuigen.

  2. Feiten zijn niet per se superieur aan meningen; óók niet wanneer ze becijferbaar zijn want ook dan onderbouwen ze slechts geloofsartikelen.
    Driekwart of méér van de “academisch” gevormden (lees: in een mal geperst) die de laatste drie, vier decennia uit het universitaire aarsgat gefloept zijn; zou zakken voor een jaren zestig MULO-examen. Dat heet hoog opgeleid.
    Bij de ruwweg 500 dagelijks ter wereld gebrachte Nederlanders zitten potentiële Alberts Einstein, Maries Curie, Brigittes Kaandorp of Fransen Bouwer en ze worden stuk voor stuk verpest door onderbetaalde kleuterjuffen met het adagium “meeste stemmen gelden” & “speel maar met je I-pad” in plaats van lekker kleien, kleuren, klimmen samen of verhaaltjes luisteren en liedjes zingen.

    Change that & enjoy the difference. Priceless. Over ‘n jaar of dertig, veertig of nog wat langer, wellicht.

    Maar ‘t mag niks kosten. Sterker: ‘t mot geld opbrengen.
    Haalt brandweer of riolering poen binnen? Nee, maar je houdt pest en cholera op afstand en voorkomt dat héél je straat affikt. Onbetaalbaar.

  3. Het is een feit dat alle mensenrassen onderling discrimineren. Hoe moeten we daarmee omgaan in de discussie die nu gaande is?
    Is het feit dat een rapper in een dure auto wordt aangehouden omdat de koppeling verdacht is, weg te strepen tegen het feit dat een moslim alle J(j)oden haat?

  4. 1. je mag je eigen mening (je idealen) best “heilig verklaren”. maar je mag die van anderen niet terzijde schuiven, alleen omdat het de jouwe niet zijn. en je mag altijd blijven proberen anderen van de waarde van jouw idealen te overtuigen.

    2. @Pieter: aan iemands hoofd alleen kun je niet zien dat hij een ‘rapper’ is, tenzij je hem herkent. en het lijkt me waarschijnlijk dat Glenn niet staande zou zijn gehouden als de agent in kwestie hem als de – intussen in Nederland wereldberoemde – rapper Typhoon zou hebben herkend. zo werkt onze discriminerende justitie ook wel weer. (zoals hij waarschijnlijk ook niet zomaar als aanleiding voor het staande houden “een zwarte in een populaire auto” zou hebben gegeven tegenover een niet-bekende Nederlander).

    de kwestie Typhoon laat verschillende aspecten van het beleid van de politie zien.

  5. Ik wil alleen maar aangeven dat feiten alleen in de exacte wetenschap bestaan. Karin kan dan wel roepen dat je eerst de cijfers moet weten voordat je een mening mag uiten, maar het vervelende in de sociale wetenschappen is dat die cijfers bijna nooit kloppen en er dus geen feiten bestaan.
    Problemen als sociaal wenselijke antwoorden geven en de verkeerde mensen in de verkeerde steden interviewen zijn daar mede debet aan.

    En de grootste fout is daarna het middelen van de uitkomsten.
    In Amsterdam-West is de criminaliteit hoog onder Marokkanen. Maar in Oude Molen in Brabant niet.
    Ik snap dat de politie in Amsterdam dan alerter is op Marokkanen in dure auto’s dan de politie in Oude Molen.

  6. @pieter: er zijn inderdaad weinig dingen zo subjectief als wat we graag “feiten” noemen. maar het is anderzijds wel prettig dat mensen een mening enigszins met gegevens uit hun werkelijkheid weten te onderbouwen, anders is er zo weinig om gefundeerd over van mening te verschillen.

    mijn hoofdprobleem met het ‘profileren’ is, dat die voor een groot deel via het on- en onderbewuste verloopt. en daardoor maar moeilijk te bestrijden is. ik waardeer de pogingen en intenties, hoor, daar niet van.
    en dat gek genoeg regelmatig blijkt, dat een dergelijke profilering in Brabantse dorpen veel heftiger gehanteerd wordt als in Amsterdam (zoals de PVV met name veel aanhang vindt in regio’s waar haar kernprobleem – de Islamisering – niet of nauwelijks speelt.)

  7. Even inhakend op Typhoon. Ik denk dat die gast reuze in zijn sas is met al die consternatie rond zijn (gekleurde) persoontje. Nou is hij pas echt beroemd, ehh, bekend. Ik had tenminste nog nooit van de knakker gehoord. O, repper bedoel ik.

    Maar in een tijd dat een uit haar kracht gegroeide presentatrice haar bekendheid ziet als een erkenning voor haar intellect en zich dan aansluit bij een groepje dat zich ‘DENK’ noemt, kan je natuurlijk alles verwachten.

    Nee, dan Corry Brokken. (Net overleden, dus je kan overal lezen wie ze was, en ze wás iemand.)

    Janus.

  8. Karin, ik vind het eigenlijk vreemd dat jij je als atheïst beklaagt over het feit dat niets meer heilig is. Dat is dan toch juist goed? Laten we in godsnaam ook fatsoensnormen niet verafgoden, dat schiet niet op. Wat mij betreft mag alles, zolang het maar onderbouwd is. Dus: Erdogan een geitenneuker, dan filmje erbij als bewijs. :)) En anders moet je je kop houden, want dan is het iid een belediging.

    Ik ben het wel met je eens dat alles wat prettiger zou kunnen, maar ja, kan je dat afdwingen?

    Janus.

  9. Karin, ik bedenk me net dat veel van het fatsoen van vroeger opgelegd was en samenhing met de kerk, bekrompenheid, gekunstelde ethiek enz. Dat was een façade, maar owee wat ze achter je rug om dachten en roddelden.

    Tegenwoordig zie je (vooral op internet) dat wat mensen vroeger achter hun façade dachten. Dat is verruwing, ja, maar het is wel een stuk eerlijker.

    Het is trouwens al veel eerder begonnen dan op het internet. De bevrijding in de jaren ’60 hield ook in dat de verborgen identiteit meer aan de oppervlakte kwam. Dat was toch ook een hele verbetering om niet te zeggen: opluchting? Hoe meer dat proces zich voortzet, hoe minder achterbaksheid er is. Nou is die bij sommige mensen niet uit te roeien, maar dat is dan niet het gevolg van opgelegd fatsoen, maar van een keus.

    Janus.

  10. Heilig is niets in de natuur. Dat is de realiteit. Alles eromheen werd, was en is nog steeds ons wensdenken, als mens. Als wij, mensen, zijn uitgeroeid, niet meer bestaan, dan gaat het heelal evengoed door.

    En menselijke feiten? Onbelangrijk. WIE ze te berde brengen, dat geldt.

  11. @tjark reininga. Yep, mee eens. Het vervelende is wel dat door die zekerheid dat de cijfers onzeker zijn het logisch is dat men de eigen cijfers heilig verklaart. Met als enige overgebleven discussiepunt dat de cijfers van de discussiepartner niet deugen of verkeerd worden geïnterpreteerd.
    Karin schrijft: “Erger: hoe goed gedocumenteerd en onderzocht sommige feiten ook zijn, zodra ze niet van pas komen worden ze weggerelativeerd en verdacht gemaakt.”, en dat is onzin. Je kunt er in de sociale wetenschappen gewoon niet van uitgaan dat de cijfers kloppen en daarom zijn discussies over de samenleving overbodig, want het zullen altijd harde koppen blijven die tegen elkaar slaan.

    Alleen in de exacte wetenschap zal men met feiten elkaar kunnen overtuigen. Omdat die bewezen kunnen worden en niet afhankelijk zijn van overtuigingen en meningen.

  12. Pieter
    “………in dorpen waar…. – de Islamisering ….– niet of nauwelijks speelt.) ”

    Overduidelijk zien en ervaren dat bepaalde, mn. islamitische, groepen bevoordeeld worden ten koste van bevolkingsgroepen die al krap bij kas zitten en/of zich in een hoek waar de klappen vallen: is dat niet genoeg dan? Hoeft niks met demografische gegevens te maken te hebben.

    @tjark reininga
    “Alleen in de exacte wetenschap zal men met feiten elkaar kunnen overtuigen. Omdat die bewezen kunnen worden en niet afhankelijk zijn van overtuigingen en meningen.”

    Deze feiten mogen helaas in nogal wat gevallen politiek geen reden van bestaan hebben. Of dusdanig geïnterpreteerd worden zodat van de consequenties misbruik wordt gemaakt, ook weer ten koste van menigeen. De medische en klimaat lobby bv. vaart hier wel bij en niet degenen die er voordeel van zouden moeten hebben.

Leave a Reply to Pieter Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hou me per e-mail op de hoogte van nieuwe reacties op dit artikel.
      (U kunt zich hier abonneren zonder zelf te hoeven reageren.)

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.