Seks, macht en gender

Being any sex is a dragNadat bericht werd dat actrice Asia Argento, een van de eersten die filmproducer Harvey Weinstein vorig jaar van seksueel misbruik betichtte, zichzelf ook schuldig had gemaakt aan seksueel wangedrag – ze zou een minderjarige acteur hebben aangerand – was besmuikt gegrinnik te horen. Duh, die vrouwtjes doen het zelf ook! Kijk ze nou in hun hemd staan, met hun #metoo.

Afgelopen weekend publiceerde de Volkskrant een lang en oprecht artikel waarin een aantal mannen aan het woord kwamen die eerder, als minderjarige, in de netten waren verstrikt van een oudere vrouw. Het is de klassieke trope uit de film The Graduate – de moeder van een leeftijdsgenootje als valse verleidster. Indertijd waren de jongens gevleid: een oudere, rijpe vrouw die hen, guppies nog, de moeite waard achtte, wow! Pas later beseften ze dat ze geen idee hadden wat ze eigenlijk overkwam of wat ze deden, laat staan van wat ze zelf wilden. Ze waren hoofdzakelijk overbluft geweest. Hadden hun stem niet kunnen vinden.

We zijn nu eindelijk beland waar we wezen moesten: seksueel wangedrag, grensoverschrijdend gedrag, loopt niet per se langs sekselijnen. We denken te makkelijk dat daders uitsluitend mannen zijn, vrouwen exclusief slachtoffers.

Maar seksueel geweld gaat niet over sekse; het gaat zelfs niet over seks. Het gaat over machtsmisbruik ten eigen bate, gerief, of glorie. Talloos zijn de verhalen over soldaten die door hun meerderen of door een groep collega’s werden verkracht om hen te vernederen; over priesters die koorknapen, misdienaartjes en schooljongens misbruiken; over vaders, stiefvaders en ooms die zonen en neefjes misbruiken, simpelweg omdat ze voorhanden waren en je je driften op hen kunt afreageren.

Toch denken de meeste mensen nog altijd dat alleen vrouwen slachtoffer kunnen zijn van seksueel geweld – een gedachte die wordt gevoed door de notie dat mannen en jongens er altijd wel pap van lusten, zodat zelfs opgedrongen seks voor hen eigenlijk ‘niet echt’ neerkomt op misbruik. En een vrouw als dader valt al helemaal buiten ieders denkraam.

Mag ik de volgende stap voorspellen? Iemand ontdekt dat zelfs binnen lesbische en homoseksuele relaties seksueel geweld voorkomt. Dat lesbische vrouwen elkaar kunnen verkrachten, homoseksuele mannen hun partner soms mishandelen.

Het punt is: er zijn veel vormen van machtsmisbruik. Niet alles laat zich langs genderlijnen uitleggen, al is dat een structurele vorm van machtsverschil. Er zijn ook andere machtsfactoren. Wanneer de ene partij ouder of rijker is, meer privileges of status heeft dan de andere – zijn hun onderlinge relaties, inclusief de seksuele, zelden vrij en onverveerd, en moet de machtiger van de twee de ander het voortouw geven.

Seksueel geweld uitbannen kunnen we niet. Het beste waarop we kunnen hopen – ik schreef dat al dertig jaar geleden – is dat vrouwen even vaak daders worden als mannen nu zijn, en mannen even vaak slachtoffer.

 
Beeld: xJason.Rogersx / https://www.flickr.com/photos/restlessglobetrotter/7527764372/

Author: Spaink

beheerder / moderator

9 thoughts on “Seks, macht en gender”

  1. Ik vraag me af hoe mannen zich dan voelen als ze iemand verkrachten. Voelen ze dan zich opgewonden van sex of juist niet? Machtlust , is dat enige dat ze zo deden?? Hoe verklaar je als de machtlust is?

    Herinner me nog van serie Dynastie van de genaamde zoon Adam Carrington die vaak vrouwen verkrachtte alsof hij zakelijks deed? Nooit klachten van die vrouwelijke slachtoffers, niet eens één keer. Dan denk je van: “Iedereen, over de hele wereld, zag dit seriefilms Dynastie, Dallas of Falcon Crest noem maar op, de hele macho-verhalen stimuleren de kijkers zeker : Mannen vonden het geweldig, imiteren het vast ook alsof ze cowboys waren, kledingen kun je zien hoe dunner kleding hoe sexy actrices moesten dragen voor de serie.

    Nou, mannenwereld is toch zoiets groots, vrouwen onderdrukken. Ik kan me beetje wel indenken als de vrouwen op wraaklust zouden doen, zoals je schreef ook over Revenge van de film, net als fatal attraction ( = Dodelijke aantrekkelijkheid ) van Glenn Close, die zoiets in staat was om man te stalken alles om hem te bezitten. Het komt wel op neer dat heel filmscenario zelf alles veroorzaakt tot ellendigheid over de wereld. Kijkers kicken er nogal op.

  2. Ken heel veel landen waar westerse oudere vrouwen geniet van jongere boys.En met elkaar genieten. ! Kunnen beide voordeel bij hebben. Trouwens ook bij mannen en jongens .Weet niet of het machts m8sbruik Is! Misschien wel niet gelijkwaardig. Maar wanneer het het in overleg gast en instemming is daar wat op tegen!

  3. Dank voor het artikel. Dat is ook mijn overtuiging én ervaring dat seksueel geweld niet per se langs sekselijnen loopt. Sowieso hebben we als mensen allemaal de potentie van daders in ons, naast de potentie van gelijkwaardige, altruistische partners.
    Toch blijft er iets hangen.

    Er is een algemene theorie dat de mens niet goed of slecht is, maar goede structuren nodig heeft. Ook Paul Verhaeghe probeerde dat aan te tonen.
    Naast de bekende uitzonderingen van misdragingen, hangen overschrijdingen samen met maatschappelijke en sociale structuren.

    Wij leven in patriarchale, neoliberale structuren. Wat betreft machtsverhoudingen zit dat scheef en dat geldt ook voor relaties met partners of in groepsverband.

    Het is mijn overtuiging dat op dit moment binnen deze structuren er meer vrouwen slachtoffer zijn dan mannen en vermoedelijk wordt dat nog meer zichtbaar vanuit intersectionele blik.
    Dat neemt niet weg, dat iedereen de steun dient te krijgen die er nodig is. Dat verdienen ook de jongens en mannen.

  4. Ik ken een paar van mijn klasgenoten van vroeger, dat ze ook met oudere vrouwen hadden ervaard met sex. Ze noemden zeer rijpige vrouwen, beter dan jonge meisjes die nog niet ervaringen hadden met sex. Dan zie je hoe misbruik ze zelf ook deden met oudere vrouwen, andersom ook in principe machtmisbruik.

    Ik ken een paar homosexuele mannen die allang voorbij 50 of 60 jaar waren, die puberale jongens lieten komen bij hun thuis: voor cola, chips, wat spelletjes doen. Ze masturbeerden ook met die oudere mannen. ( pedofielen). Dat was ook machtmisbruik, maar de vraag was ook waarom die puberale tieners terug blijven komen, om te spijbelen of voor hun sexuele behoeften, ja hoor. Maar je weet natuurlijk niet alles, maar wel genoeg gehoord en het heeft ook in EHV-dagblad gestaan, dat die mannen opgepakt waren wegens hun pedofielmisbruik, maar na 1 dag verhoren waren ze vrijgesproken. Een van de mannen werkt momenteel als acteur in Amsterdam. Nou , dat zie je het betrouwbare netwerk binnen dit soort wereld. Echt misselijk van te worden!!!!!

  5. Zomergaste E. Perel gebruikte voor mij ook mooie invalshoeken, ook qua vocabulaire. Het verhaal van Lewinsky plus hernieuwde versie (vernieuwd bewustzijn/verschuivend perspectief) over het hoe en wat van grensoverschrijdend gedrag.

    Bij het verhaal van de militairen zou je weer andere begrippen van Perel kunnen gebruiken. Ik dacht in eerdere tijden aan zwijgers onder de soldaten, die dus medeverantwoordelijk zijn in de crime.
    Maar ook bij militairen is er nog veel te doen als het gaat om machtstructuren. Wanneer volgt een militair zijn of haar superieur bliindelings en wanneer maakt hij of zij grondig-kritische heroverwegingen?

    Perel maakt mooi onderscheid tussen verklikken en getuigen. Getuigen als missie!
    Dat dilemma (getuigen als missie en niet willen verraden ) (niet klikken over hun mannen) wordt daar ook begrijpelijker mee.

    Getuigen is voor mij een belangrijke missie.

  6. Een vrouw zelf zal mij als man niet zo snel verkrachten, maar een bepaald soort sexuele man kan wel op meer steun rekenen van vrouwen in het algemeen, dus lees : alpha / dominant / grotere penis dan doorsnee, Vrouwen staan vaker voor hem in de rij en steunen hem ook echt door voor hem te werken en eten te halen en nog meer klusjes.. Dus maken hem op lange termijn sterker,..

  7. Godzijdank is het mij nooit overkomen en heb ik het zelf ook nooit een ander aangedaan. Al was het een keertje kantje boord. Godzijdank ging het niet verder dan haar omhelzen, maar haar bezwaren waren voor mij reden genoeg haar los te laten en excuses aan te bieden. Het duurde jaren voordat ze mij vergaf, maar dat lange wachten verdiende ik. Maar toen ik haar weer tegenkwam, ergens op een brug in Leiden, was haar glimlach voldoende. Nog steeds voel ik een lichte schaamte, al is die inmiddels na al die jaren steeds minder scherp en vervuld met andere herinneringen aan haar.
    Eigenlijk heb ik geen idee hoe je dit soort problemen oplost. En ben ik blij dat ik op het verkeerde moment op de juiste manier gecorrigeerd ben.

  8. Wat Karin schreef, had ze zeker gelijk wat betreft vrouwelijke daders ook evengoed als mannelijke daders zijn, hoeveel aantal zijn ze allemaal dan? Niet dat ik het weet, maar kan CBS onderzoek kan zelf ook niet achterhalen, denk ik. Hoe bewijs je dat verhoudingen dan? Veel mensen zwijgen als goud, pakken zilver zo goed als ze kunnen. Ik herken ook mijn ex tijdens mijn huwelijk mij zowel geestelijk als fysieke chantage had gepleegd, ook stukje geweld had gebruikt tegen mij (stoel naar mij gooien!!! ik pak het gelukkig sterk genoeg als de bal). Mijn ex was zo onvoorspelbaar als ze kwaad wordt om wat iets in haar hoofd uiteenspatte. Ik was echt helemaal verdrietig om haar gedrag geweest, maar na niet op korte termijn gebeurtenis, maar later ging het toch langer dat het korter termijn viel mijn hart in breuk dat ik het niet meer langer aankon. Hoe ze alles voor elkaar wist te voorbereiden, alles wist te regelen, alles klaar wist te spelen, kwam ik pas achter vlak voor de scheiding, stom genoeg was ik zelf dat ook. Ik was zo blind als wat, tja ik heb echt heel veel van haar gehouden zoals ze de oude ….. was, maar niet dit geval. Ik heb het altijd voor haar gezwegen. Na mijn scheiding heb ik pas aan mijn beste vriend verteld, zelfs haar brieven aan mij laten lezen. Hij zei precies zo: Hoe kan ze in godsnaam zo veranderd in laatste jaren? Alles wat jullie zo fijne huwelijk hadden, was niet die laatste jaren bevattend, totaal anders. Je was bang voor haar, dat zag je jezelf niet. Je verdriet was te groot, binnenvetter. Goddank heb je het contact verbroken, zij ook. Jezus man, wat is dat voor mens? Ik zei al: Niemand kan het over 10 jaar zelf ruiken om wie hun partners werkelijk zijn geworden, anders dan voorheen. Hun huwelijk zomaar vergooien en wie weet verstikt het ook zoiets, net als ik. Als we doorgegaan waren, waren we allebei zeker doodongeluk! Dus voor velen hebben geen enkel idee wie ze werkelijk was, maar ik wel.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hou me per e-mail op de hoogte van nieuwe reacties op dit artikel.
      (U kunt zich hier abonneren zonder zelf te hoeven reageren.)

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.