Maatregelen

Het begint te dagen hoe omvattend we in de gaten worden gehouden zonder dat daar enige verdenking, laat staan een rechterlijk bevel, aan te pas komt. Het is de bedoeling dat al die informatie netjes bij elkaar wordt geschraapt, maar de praktijk wijst uit dat de overheid geregeld haar bevoegdheden te buiten gaat en haar wettelijke plichten vaak negeert.

Politiediensten vragen bij bedrijven routineus data over ons op waartoe ze geen toegang horen te hebben; gescande kentekens worden langer bewaard dan is toegestaan; procedures waarin is vastgelegd wie onder welke omstandigheden toegang tot dataverzamelingen hebben, worden slordig nageleefd; dataverzamelingen worden slecht beheerd, en soms onveilig opgeslagen. In de wet vastgelegde evaluaties worden niet geleverd. Voorts is de Wet Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten sinds 2002 al een paar keer aangepast, omdat de opsporingsdiensten die wet geregeld bleken te overtreden – wat het parlement steevast beloonde, door de formele bevoegdheden dan maar aan de illegale praktijk aan te passen.

Hoeveel nut die datagekte heeft? Daarover tasten we in het duister. De overheid beweert dat al dat volgen, vergaren en controleren cruciaal is voor onze veiligheid, doch onderbouwt die stelling zelden. Openheid geven over deze methodes zou mensen met foute bedoelingen immers op ideeën kunnen brengen. Een flauw argument: alsof criminelen en terroristen niet allang weten dat telefoons kunnen worden getapt, de locatie van mobieltjes kan worden gepeild, mails kunnen worden onderschept en geld kan worden gevolgd.

Indien niemand weet wat de overheid nu precies tapt en opvraagt, noch hoe zij gegevens kruist en verwerkt, valt er geen enkele uitspraak te doen over het nut van dat al. Helpt het ons inderdaad, dat wij onze privacy kennelijk allemaal moeten hebben opgeven? Vang je daar nou écht boeven mee, die je anders niet zou hebben gevangen?

Ik wil voorstellen dat het Openbaar Ministerie voortaan bij elke strafzaak de rechtbank inzage geeft in de gebruikte gegevensstromen. Welke data zijn verzameld, waar en bij wie zijn ze opgevraagd, op grond van welke wetten? Hoe vaak moest daar een gerechtelijk bevel aan te pas komen, wanneer is gebruik gemaakt van ‘vrijelijk’ verzamelde data?

De rechtbanken houden op hun beurt vervolgens statistieken bij over de datarecherche. Hoe vaak vinden zij de opgevraagde of verzamelde data relevant voor de beschuldiging, hoe vaak levert zulke data hooguit ondersteunend bewijs op, hoe vaak onmisbaar bewijs? Pas dan kunnen we de effectiviteit van al dat jagen op data enigszins beoordelen.

Zo’n traject, waarin rechters zich over oorsprong en belang van de aangevoerde data moeten buigen, legt extra beslag op de rechtbanken. Maar als de overheid zelf nalaat verantwoording af te leggen, is dit de enige oplossing. Geen datarecherche zonder datarechter!
 

PS:
Zit je middenin het grootste afluisterschandaal van de afgelopen eeuw, en merk je tot je eigen ontsteltenis – terwijl werkelijk ál je haren steil overeind staan van alle pijnlijke onthullingen en de politieke implicaties daarvan – dat het je werkelijk niet lukt daar gepast scherp over te schrijven.
Wat ik ook zeg over de affaire: alles pakt voor mijn gevoel flauw en obligaat uit. Alsof ik een verplicht nummer afwerk. Want al wekenlang zit mijn hoofd elders. Terwijl ik liefst wil vertellen hoe onzeglijk groot de invloed van de afluisterstaat op ons private leven is, zit ik tussentijds gevangen in mijn eigen persoonlijke besognes.

Author: Spaink

beheerder / moderator

6 thoughts on “Maatregelen”

  1. Lieve Karin, ik had al zo’n gevoel dat dat het was, wat je aandacht in beslag nam. Neem er de tijd voor, laat het toe. Het felle schrijven komt wel weer terug.

  2. Karin,

    Inderdaad is bij jou de scherpte wat weg, maar volkomen begrijpelijk gezien je persoonlijke beslommeringen.

    Je maakt een heel sterk punt, door het OM te willen verplichten hun datagegraaf te openbaren, dat is al een goed begin. Maar het kan veel simpeler en effectiever.

    Bewijs dat onrechtmatig is verkregen, is niet rechtsgeldig. Dus ook van bewijs dat middels datagegraaf is verkregen, moet eerst worden bewezen dat het rechtsgeldig is en dat zal vaak niet lukken.

    Er hoeft alleen maar vastgesteld te worden dat bij het verzamelen van die data wetten zijn overtreden, bijvoorbeeld de privacywet. Dan heeft het OM geen zaak meer.

    Ter vergelijking: Bewijs dat middels inbraak is verkregen ipv legale huiszoeking, is niet rechtsgeldig. Dat moet dus ook gelden voor digi-inbraak.

    Als ik een conflict met jou heb en je daarover opbel en dat gesprek zonder jouw toestemming opneem en later als bewijs wil opvoeren in een rechtszaak, dan wordt het ongeldig verklaard, want ik had je toestemming moeten vragen om het op te nemen.

    Als we dit soort datagergraaf zo gaan benaderen, dan kan een boel ervan al geneutraliseerd worden en zal het OM zich moeten beperken tot legaal verkregen bewijs.

    Groet, Janus.

  3. “Hoeveel nut die datagekte heeft? Daarover tasten we in het duister.”
    Helaas niet. Tenzij “in het duister tasten” synoniem is met: niets dan de splinter in ‘s anderen oog willen zien. Nachdenken ist ab Heute strengstens untersagt.
    Men wenst de logica niet toe te passen; en dat is wat anders. Méér is niet beter.
    Als Jantje weet dat-ie de informatie in boek X moet vinden; dan weet-ie althans íéts.
    Als Pietje weet dat-ie de informatie in bibliotheek Y moet vinden; dan weet-ie dus méér? ‘k Dach-ut-nie!

    Voorts is heel de idee van wetgeving absurd. Schaf vandaag alle wetten af en dan slaat morgen tout le monde aan het brandstichten, stelen, verkrachten en moorden? En godslasteren?
    Het is toch niet voorstelbaar dat er zich in ons midden nóg meer vierkant schorum breed gaat maken dan nu al het geval is? Bovendien heeft de penose zich nooit iets aan welke regelgeving dan ook gelegen laten liggen. Geen goelag brengt daarin verandering.

    “, hoe vaak levert zulke data hooguit ondersteunend bewijs op, hoe…” -> leveren (data = meervoud)

  4. En dit:

    http://www.nu.nl/buitenland/3547512/openheid-afluisteren-overwinning.html

    vind ik toch wel erg naief van Assange.

    Er zullen altijd lieden zijn die stiekem hun medemens in de gaten willen houden, omdat ze die medemens niet vertrouwen. En dat soort lieden voelt zich uiteraard helemaal thuis in de geheime diensten. En die zullen wel denken:

    PRISM gedeeltelijk ontkracht? Dan is het tijd voor PRISM 2.0

    Maar ja, Assange wil zichzelf kennelijk een succesje aanpraten. En het lijkt een succesje, totdat je verder denkt.

    J.

Leave a Reply to JPaul Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hou me per e-mail op de hoogte van nieuwe reacties op dit artikel.
      (U kunt zich hier abonneren zonder zelf te hoeven reageren.)

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.