Stemmen

Facebook en Twitter maken ons ijdel: je gaat denken dat jij het centrum van de wereld bent. Op blogs bepalen de hardste schreeuwers de toon. Internet verruwt het publieke debat. Voor analyse, achtergrond of reflectie is geen plaats, zulke stukken vinden mensen te lang. Na tien seconden zappen we alweer weg. Juist de malloten en extremisten zijn er actief en kunnen ongecontroleerd hun gang gaan. Degelijke informatie vinden is moeilijk.

Wie de krant leest, krijgt automatisch ook onderwerpen onder ogen die buiten zijn interesse of overtuiging liggen. Internet maakt dat mensen zich in hun eigen denkwereld opsluiten en andere geluiden zonder pardon kunnen wegfilteren. Extremisten kunnen hun ideeën er ongehinderd verspreiden. Als de grootste publiekstrekker een site is met rare filmpjes en foto’s van katten, is dat een teken aan de wand.

Deze kleine greep uit de frases die ik de afgelopen weken tegenkwam, maakt twee dingen duidelijk. Eén: we doen tegenwoordig ineens alsof tv, tijdschriften en kranten stuk voor stuk bakens van wellevendheid, objectieve informatie, diversiteit, respect, open debat, educatie en culturele verheffing zijn. Twee: we vinden het in de grond van ons hart nogal lastig wanneer een medium ‘ongecontroleerd’ wordt gebruikt.

We snakken naar regie. We hunkeren naar iets of iemand dat het schorremorrie enigszins in de gaten houdt en hen zo nodig de mond snoert. We willen iemand die de boel beoordeelt en piketpaaltjes neerzet om zin van onzin en goed van kwaad te scheiden. Nee, niet voor onszelf hoor! Je weet best dat wíj ons niet zo makkelijk op sleeptouw laten nemen. Wij kunnen schiften. Maar juist op internet zitten zoveel kwetsbare en beïnvloedbare mensen – denk eens aan jongeren! – die minder robuust zijn dan wij. Die kun je toch niet zomaar uitleveren aan de meute?

Stilletjes vergeten we dat oudere massamedia niet zaligmakend waren. Ja, ze voeren regie. Ze kadreren de wereld: ze selecteren en filteren, kiezen context en invalshoek. Soms is dat heerlijk. Maar ’t is ook een model dat burgers reduceert tot passieve ontvangers, die alleen als consument nog invloed kunnen uitoefenen.

De grootste verandering die internet heeft veroorzaakt is dat iedereen nu kan terugpraten en gesprekken kan vinden die eerder werden weggefilterd. Wat we vroeger thuis terugzeiden tegen de televisie is nu onderdeel van het publieke discours geworden.

Nee, niet al die nieuwe stemmen vind ik even fijn. Maar ja. Van midddag-tv moest ik ook al niks hebben.

Author: Spaink

beheerder / moderator

21 thoughts on “Stemmen”

  1. Iedereen -kan-, dat is zeker en daar heb je volkomen gelijk in iedereen -kan-, ……………………., van alles.

    Maar DOET, iedereen ook?

    Welnee.

    Een heel klein groepje, een heel klein deeltje van de samenleving doet.

    Interview de mensen eens in de trein (op een goeie manier). Bevraag ze eens in de straat. Hoeveel DOET het? Bijna niemand. Een flard. Een syllabe. Een handjevol, met een hele grote mond. Een heel klein stelletje hale garen. Maar dat heb je altijd. Overal mee.

    Zichzelf, vinden ze geweldig. Heel belangrijk, en ook heel voornaam.
    Maar zonder referentiekader.

    De rest, en dat is 98 procent van de wereld bevolking, zit niet op Facebook. zit niet op Twitter, heeft geen blog, vult geen blog aan, heeft geen computer, doet de computer die men niet heeft ook niet aan, doet de computer die men wel heeft ook niet aan, beantwoordt geen mail, kijkt geen televisie, en leest geen enkele krant.

    Dat is driekwart van de hele wereld, en 102% van het hele heelal.

    De wereld is —nog— niet verloren, en ‘t zal ook wel heel lang duren, voordat ‘t zover komt.

    (Alleen hier in dit blog-groepje natuurlijk…….., maar nou ja.)
    Ik zal d’r maar niet te gek veel over zeggen.
    We zullen ‘t ‘r maar niet al te gek lang over hebben.

    (Google-Plus al geinstalleerd..?? Heel fijn!!!!! Dank U.)
    En van harte beterschap.

  2. De getallen die Facebook Twitter noemen zijn onbetrouwbaar. Ik geloof d’r geen snars van. En met mij zowat iedereen. Het is ‘n tegenvaller. Ik weet ‘t. Maar ‘t is niet anders. Iedereen loopt met zo’n soort propellertje op ‘t hoofd. Cool.

  3. “- Internet maakt dat mensen zich in hun eigen denkwereld opsluiten en andere geluiden zonder pardon kunnen wegfilteren. – “…
    Was het maar zo.. Goegel filtert op het inet zonder pardon daar aan mee. Door het algoritme wat ze gebruiken om zoekopdrachten te honoreren. Gekoppeld aan de gepersonaliseerde zoek-historie, zul je, op jouw historie toegespitste uitkomsten krijgen. Waar rechts-geinteresseerden dan vaker uit komen op rechts-georienteerde sites. En omgekeerd.
    Ik las daar een interessant stukje over in de “Groene” van donderdag 14 juli.Hier spreekt met oa over het boek “The filter bubble : What the internet is hiding from you. van Eli Pariser”
    Al had ik het zelf ook al opgemerkt, toen ik bij een vriend eens een zoekopdracht deed en in de uitkomst allemaal vrouw gerelateerde antwoorden kreeg. Het was dan ook de computer die zijn vriendin altijd gebruikte. Dus ik kreeg op haar gepersonaliseerde zoek uitkomsten…
    Goegel probeert dus te denken voor de zoeker….F#%*
    Het is de reden, dat ik graag via scroogle.org zoek of dat ik de goegel url in een webproxy tik.
    Ik haat het namelijk als machines proberen voor mij te denken.. En ik wil zelf kunnen filteren uit “alle” uitkomsten.

  4. Dat is heel goed, maar als jij je spulletjes bij den Albert, den Heijn koopt en betaalt met je bankpasje en bonuskaart stemt baas Appie daar z’n inkoop en marketingbeleid op af. Als jij en iemand anders dus ‘ns iets leuks en anders willen dan krijgen jullie en wij dat niet. Zo hangt alles en iedereen netjes met handjes en voetjes aan elkaar vast en dat is maar heel goed ook. Er is al gekkigheid genoeg in de wereld.

  5. Geert: Ja, dat Google de zoekresultaten steeds meer aanpast aan de zoeker in plaatsvan aan het gezochte, is bekend – en ik vind dat bepaald eng. Mijn opmerking dat mensen in hun eigen denkwereld kunnen worden opgesloten, was een verwijzing daarnaar. Tegelijkertijd geloof ik geen seconde dat dit voor de opkomst van internet anders was. Ook toen verlieten mensen zich vaak (of: vooral?) op media die bevestigden wat de kijkers en lezers eigenlijk al dachten.

    Een belangrijk verschil is wel dat we nu oprecht geloven en verwachten via Google een neutraal zoekresultaat te zullen vinden, terwijl we wel wisten dat de verzuilde kranten en tv-zenders gekleurde informatie gaven en dat zij ‘voor ons bestwil’ een selectie maakten. Het venijn is dat zulke filtering tegenwoordig een stuk onzichtbaarder is geworden.

    Maar daar ging deze column niet over. Die ging erover dat zoveel mensen & instanties zich er niet goed raad mee weten dat kunnen terugpraten tegenwoordig makkelijker is, sterker: dat kunnen terugpraten een integraal onderdeel is van internet.

  6. Maar wie gebruikt nog Internet..?
    Dat zijn er niet veel meer.
    En de meesten doen het nog maar heel kort, heel beperkt,
    en hoogst ongaarne. Dat is nog wel het ergste.

    De rest van de teruggewonnen tijd gaan ze wandelen

    met vrouw en kinderen in het bos

    zoals mijn dooddoener altijd heette.

    Het klein groepje geestverdwaasden
    op de hele wereldbevolking,

    daar houdt zelfs Appie Heijn met zijn inkoop- en verzorgingsbeleid
    geen rekening mee,

    en wij volksverlakkende journalisten omdat wij een bepaalde waarheid bedrijfseconomisch willen en moeten opdringen

    al helemaal niet.

    Begrijp je wat ik bedoel?
    Goed zo.
    Dat dacht ik al.

    Dan begrijpen wij elkaar
    en dat is nog niet eens zo héél erg overdreven onheilspellend.

    -.-

  7. Ja, terugpraten is de grootste verandering die internet voor de mediawereld heeft veroorzaakt.
    Maar er is wel een groot verschil tussen het terugpraten in je eigen huiskamer wat alleen enkele getrouwen kunnen aanhoren en terugpraten op internet.
    De vragen die achter de verontrusting over de invloed van internet schuilgaan lijken me legitiem en ook interessant voor iemand die niet verontrust over de invloed van internet is.
    Zoals: uiten mensen dezelfde meningen op internet als ze in de huiskamer zouden doen?
    Of: wat verandert er doordat in theorie de hele wereld je mening kan lezen ipv dat alleen enkele mensen om je heen die mening aanhoren?
    Of: verandert internet iets aan het vermogen van een mens om van gedachtes te veranderen?

  8. Terugpraten deden we toch al op BBS via Fidonet? En dat was toch NIET Internet?
    We moeten er niet helemáál ‘n potje van maken zeg. Fidonet bestáát nog.

  9. Twitterbericht 13:39 u:
    TreinenspoorNL Trein en Spoor NL
    Je kan nu ook jou mening geven of meepraten met #TreinenSpoorNL sluit elke tweet af met #TreinenSpoorNL en het komt bij ons binnen! :)

  10. @8 “verandert internet iets aan het vermogen van een mens om van gedachtes te veranderen?”

    Ik geloof dat daar een recent onderzoek over heeft uitgewezen dat mensen zich voor ongeveer 0,0% laten beïnvloeden door de mening van anderen. Integendeel, ze worden zelf radicaler met eigen ideeën.
    Een remedie zou misschien kunnen zijn om in gesprek te blijven, de discussie te zoeken en onophoudelijk vragen te blijven stellen. Zoal we hier zo moedig volhouden al die jaren…

  11. @ Pietie Dat onderzoek ging dus specifiek over het gedrag van mensen op internet? Ben wel benieuwd om welk precies onderzoek het gaat en hoe dat dan onderzocht is (en of je zo’n onderzoek kunt vergelijken met een zelfde soort onderzoek maar dan naar de beinvloedbaarheid van mensen in het algemeen of in het bijzonder: buiten internet, of bestaat dat niet meer? ;-))

  12. @ 11 En heeft het wat uitgehaald denk je? Nee hè. Hoeft ook niet. Het verloste de mensen uit hun afschuwelijk tragisch isolement, en dat is nog altijd beter, of hetzelfde, als tegen de banken of de bomen praten. Want die zeggen tenminste nog wat (nuttigs) terug.

    Ik kom trouwens de laatste jaren in de drukste stadscentra (rond Amsterdam) alleen en uitsluitend nog maar mensen tegen die diep verzonken lopen te monkelen en te mompelen in zichzelf, onverstaanbaar, duidelijk hoorbaar, nietszeggende blik in de ogen, grote, wijdse doelloze armgebaren, wilde vuistschuddings plotseling en onverwacht, en het is de gewoonste en meest geaccepteerde zaak van de wereld.

    Het is ook ‘n prachtige, schitterend-fantastische vorm van communicatie en gesprek. Maar dan ‘n beetje zonder Internet.

    We mogen daar buitengewoon tevreden mee zijn en ik ga er meestal achteraan lopen. Doe precies hetzelfde na. Dan pas en niet eerder, voel ik me gelukkig.

    Alleen maar om het nog een beetje verder op te jagen.
    Als we dan toch naar de donder moeten, dan maar helemaal.
    En zo vlug mogelijk.

  13. Denk bij het lezen van deze draad aan het werk van Marshall McLuhan

    “Thus we have the meaning of “the medium is the message:” We can know the nature and characteristics of anything we conceive or create (medium) by virtue of the changes – often unnoticed and non-obvious changes – that they effect (message.) McLuhan warns us that we are often distracted by the content of a medium (which, in almost all cases, is another distinct medium in itself.) He writes, “it is only too typical that the “content” of any medium blinds us to the character of the medium.” (McLuhan 9) And it is the character of the medium that is its potency or effect – its message. In other words, “This is merely to say that the personal and social consequences of any medium – that is, of any extension of ourselves – result from the new scale that is introduced into our affairs by each extension of ourselves, or by any new technology.”” (Mark Federman)

    http://individual.utoronto.ca/markfederman/article_mediumisthemessage.htm

  14. @13 “Het verloste de mensen uit hun afschuwelijk tragisch isolement”

    Ik denk dat dat misschien inderdaad nog de belangrijkste functie is van internet. Hoewel er via het net ook gepest en getreiterd wordt, bestaat men dan in elk geval weer voor anderen. Ik post dus ik leef, zoiets.

  15. Pietie, Mevr. Kanis

    Mijn eigen ervaring is dat mensen zich erg weinig laten beïnvloeden door de mening van anderen. En hoe harder je het probeert, des te meer de hakken in het zand worden gezet.

    Ik denk dat iedereen een stelsel van basisopvattingen heeft, waaraan hij/zij nieuwe informatie toetst. Past die voldoende in het plaatje, dan wordt de informatie geloofd, en anders niet. Heel logisch volgens mij, het geeft een hoop veiligheid.

    De beperking zit dus voornamelijk in je eigen hoofd, en niet in de media die je gebruikt. Ook ‘oude’ media als bijvoorbeeld de Telegraaf doen weinig meer dan het bevestigen van de opvattingen die hun lezers al hebben.

  16. Nee, het zit in het vakmanschap.

    Ben je ‘n vakman, dan beinvloed je.

    Ben je ‘t niet, dan blijft de aangesprokene stoicijns.

    Het gaat er dus om, heel fijntjes, en ultra supersnel, de zwakke punten van de “tegenstander’, de aangespokene of aangeschrevene, te leren kennen.

    Heb je z’n zwakke punt, als vakman, dan pak je ‘m daar.

    Dat is, ‘t vakmanschap.

    Heb je ‘t, dan heb je ‘t, en heb je ‘t niet, dan krijg je ‘t ook nooit.

    Zó zit de wereld in elkaar.
    En niet anders.

    Tsja.
    Ik kan d’r ook niet veel ‘an doen.

  17. De idee dat ene Tjeerd je kan stalken op Facebook en twitter. Hij heeft je laten weten dat hij alles van je leest en volgt. Die idee alleen al. Voor mij geen Facebook of twitter.

  18. Janus,

    Schijnveiligheid, of een gevoel van veiligheid waren beiden beter geweest. In de meeste gevallen word je er door beperkt.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hou me per e-mail op de hoogte van nieuwe reacties op dit artikel.
      (U kunt zich hier abonneren zonder zelf te hoeven reageren.)

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.