Vervuilde post

Spam wordt een steeds groter probleem op internet. De schattingen lopen uiteen, maar circa de helft van alle mails die heden ten dage worden rondgestuurd, is ongevraagde reclame. Het aandeel van spam loopt in rap tempo op: een jaar geleden maakte het nog ‘slechts’ een derde van alle mailverkeer uit. Die toename vindt plaats ondanks het feit dat steeds meer mensen inkomend verkeer vanaf bewezen foute internet-adressen weigeren. Zelf krijg ik tegenwoordig minstens honderd spams per dag, en ik moet geregeld mijn inbox langdurig schoonpoetsen wil ik mijn serieuze mail kunnen terugvinden. Dat is hoogst ergerlijk.

De wereld verbeteren is een te grote klus, maar je eigen buurt opruimen is doenlijk. Sinds een paar maanden zit ik daarom in het bestuur van Spamvrij.nl: een stichting die Nederlandse spam tracht te beteugelen door te inventariseren wat er zoal aan Nederlandse spam wordt rondgestuurd en wie daarvoor verantwoordelijk zijn. We publiceren zogeheten ‘spamruns’: welke bedrijven spamden wanneer over wat, en hoe vaak doen ze dat. We benaderen zulke bedrijven en instanties regelmatig en leggen dan uit dat spammen slecht voor hun imago is; we informeren providers over binnengekomen klachten. En we publiceren – indien mogelijk – de reacties van spammers als hen wordt verteld dat wat ze doen niet erg op prijs wordt gesteld.

Soms lijkt het vechten tegen de bierkaai. Toen we begonnen, zagen we maximaal twee spamruns per dag van Nederlandse bedrijven en instanties. Nu zijn dat er gemiddeld al drie. Soms ook zijn we opgetogen: er zijn providers die snel ingrijpen en die accounts van waaraf is gespamd meteen afsluiten, of bedrijven die beteuterd snappen dat het toch wel erg dom was om een stapel adressen van een website te graaien en die lastig te vallen met hun aanbiedingen.

Want zeg nu zelf, wat moet je nu in hemelsnaam met een mailing van de firma Romac die je hun industriële bedrijfsreinigingsmachine aanbiedt als je überhaupt geen bedrijfsleider bent maar gewoon een vrijgezellenflatje en een alledaags baantje hebt? Of met een mail van TNO Telecom over SMS-diensten als je helemaal geen mobieltje bezit? Wat moet je met al die clubs en bedrijven die je ter eigen verdediging zeggen dat je je toch van hun mailinglijst kunt afmelden? Je hebt je niet aangemeld, dus waarom zou je je moeten afmelden om van hun zooi verschoond te blijven?

Een groot verschil tussen spam en reclame die in de brievenbus valt, is dat bedrijven bij huis-aan-huis reclame zelf voor de kosten opdraaien. Ze moeten een ontwerp maken, een folder drukken en laten verspreiden. Bij spam gaat het om eenvoudige mailtjes die een bedrijf geen lor kosten – in een uur of drie kun je er, tegen lokaal inbeltarief van een paar eurocent per minuut, tienduizenden versturen. Geweldig medium! zeggen de marketeers. Rot op, zeggen de ontvangers.

Want bij spam betalen zij: voor het ophalen van hun mail, voor de extra mailservers die providers moeten inzetten om de verdubbeling van mail aan te kunnen, voor het ontwerpen en implementeren van spamfilters. En er is geen reclame die mensen zo hinderlijk vinden als spam in hun binnenkomende mail. Bijna tachtig procent van de internetters heeft er een godsgruwelijke hekel aan, vermoedelijk juist omdat het zo onontkoombaar is en zo bot en plompverloren tussen je privécorrespondentie belandt. Alsof je thuis wordt opgebeld voor een wervend reclamepraatje voor spul dat je niet wilt terwijl je net zo genoeglijk met je moeder zat te praten.

Wie eraan verdienen zijn e-mail marketeers zoals het (nu godlof failliete) Abfab en het (al te springlevende) First Impressions. Ze beloven hun klanten gouden bergen qua internet marketing, en doen dan niks dan spammen – waarmee ze van de klant grof geld binnenhalen voor een klus van niks en diens imago prompt fors en langdurig bederven. Want wie spamt, wordt geblacklist; wie spamt, krijgt een slechte reputatie. Wie spamt, schaart zich in de sector Viagra en el-cheapo hypotheken, zelfs al verkoopt-ie chique spul. Spammers gebruiken achterbuurtmethodes – overrompeling, en het jatten van je adres – en dat straalt af op een bedrijf.

Dus dat vertellen we bedrijven en instanties, en dan boeten ze soms in. Wat nog meer helpt, is dat providers spam spuugzat worden: want zij ontvangen alle klachten en moeten menskracht inzetten om die af te handelen.

Maar er zijn providers die alle klachten aan hun laars lappen. Spammers zijn ook klanten, redeneren ze vermoedelijk, en als spammers overal worden afgesloten kunnen wij fors geld vragen om ze te handhaven. Er is immers een niche in de markt zolang bedrijven niet snappen dat ze hun waar niet in de correspondentie van mensen moeten leuren.