Lost in het nieuws

Kortgeleden bemachtigde een Boliviaanse tv-zender twee dramatische foto’s van het Air France-vliegtuig dat enkele weken daarvoor was verongelukt. Op de eerste foto, genomen vanuit de cabine, zag je mensen in paniek naar de zuurstofmaskers grijpen die uit het plafond waren neergedaald; de staart van het toestel is afgebroken, een groot gat gaapt achter de passagiers. De tweede foto is nog heftiger: je ziet hoe iemand door het luchtdrukverschil uit het vliegtuig wordt gezogen en het blauwe niets wordt ingeslingerd.

Beide foto’s werden herhaaldelijk getoond terwijl de nieuwslezeres de gruwelijke details beschreef. De camera waarmee de foto’s waren gemaakt, was aan de hand van het serienummer geïdentificeerd en de eigenaar ervan was inmiddels achterhaald: ene Paulo G. Muller. Muller liet een vrouw en twee kinderen na.

Vlak daarna nam een Poolse zender het nieuws over. Ook BNR Radio had de primeur en wist op haar website te melden dat ze deze foto’s van ‘een betrouwbare bron’ had ontvangen.

Alleen klopte er niets van. Het Air France-toestel is ’s nachts verongelukt en op de foto’s is de lucht helblauw. De foto’s waren in widescreen. De vrouw vooraan die op de eerste foto naar een zuurstofmasker grijpt, draagt handboeien en lijkt verdomd veel op actrice Evangeline Lilly. De foto’s waren stills uit de tv-serie Lost.

Dezelfde foto’s zijn al eerder als authentiek verspreid: de Braziliaanse blogger Carlos Cardoso claimde in september 2006 dat ze waren genomen in een Braziliaans toestel dat boven de jungle was neergestort na een botsing met een privévliegtuig. Ook toen trapten een paar zenders in de val. Cardoso wilde aantonen dat onze nieuwshonger makkelijk verhindert dat we kritisch nadenken. Een vliegtuig stort neer, de luchtdruk valt weg, en de inzittenden gaan foto’s maken? Kom nou. Research naar serienummers en eigenaars? In beide vliegrampen stond er helemaal geen Paulo Muller op de passagierslijst. Betrouwbare bron? Welnee. Zo snel mogelijk doorzetten naar uizending en website, uit angst dat de concurrentie je voor is en een ander je ‘primeur’ voor je neus wegkaapt.

Dat Cardoso juist Lost koos als testcase, maakt de affaire wrang geestig. Lost speelt in alles met de scheidslijn tussen waarheid en fictie, tussen spel en realiteit. De serie strekt haar vingers steeds over de rand van het beeldscherm heen en klauwt zich de echte wereld binnen. Bedrijven uit de serie blijken heuse websites te hebben, ze adverteren in de krant, een boek dat een ‘passagier’ uit Lost heeft geschreven is daadwerkelijk gepubliceerd en staat bij Amazon te koop. En ook de personages uit Lost weten geregeld niet zeker of ze hun eigen ogen wel kunnen vertrouwen. En nu werden scènes uit Lost zelf voor waar versleten en als nieuws gebracht. Verder kun je het haast niet schoppen als tv-serie, dunkt me.

Maar het zijn niet alleen de media die zich laten beduvelen. De foto’s werden door talloos veel mensen naar anderen doorgestuurd: ‘Oh kijk eens! Dit is er gebeurd! Wat vreselijk, niet?’ Er is kennelijk een schreeuwende beeldhonger, en intussen zijn we zo doodgegooid met overtuigende maar in elkaar gezette beelden dat we, in onze zucht naar meer en erger fictie voor realiteit willen verslijten.

‘Als we geen beelden hebben is het geen nieuws,’ zeggen verslaggevers wel eens. Dat lijkt inmiddels een achterhaald standpunt. Als er geen beelden zijn, is het niet gebeurd,. Als er geen beelden zijn, is het niet erg.

(Met dank aan L. voor de tip.)

Author: Spaink

beheerder / moderator

9 thoughts on “Lost in het nieuws”

  1. Ja, er zijn domme mensen op het internet die elkaar blind napraten. Niet exact iets nieuws. Wat wel nieuwig is —sinds Iran— zijn de traditionele media die bij gebrek aan bronnen willekeurige dingen van het internet plukken en daarover verslag doen. Dankjewel, rondklikken op YouTube kan ik zelf ook.

    En vind je het gek dat een gebrek aan beeld ons beïnvloedt? Wat hoor je nog over Iran op dit moment? ‘Uit het oog, uit het hart.’

  2. bijvoorbaat begrijp ik nooit zo goed waarom bij bepaalde (ernstige) gebeurtenissen er persé beeldmateriaal getoond moet worden. Elk mens begrijpt toch wel dat wanneer er een ramp plaatsvindt, de beelden daarbij gruwelijk moeten zijn. Daar hoef ik echt geen ‘bewijs’ van op televisie te zien. Maar blijkbaar is de gemiddelde mens zo ziek dat ze de sensatie fantastisch vindt. Een van de redenen voor mij om zelden de televisie ‘live’ aan te zetten, zodat ik niet per ongeluk geconfronteerd wordt met de sensatiezucht van de media: alles wat ik wil zien, neem ik op of kijk via uitzending gemist.

  3. De reden dat de media zijn ingestort, en dat er geen gloeiende spijker meer verkocht wordt op door in en met het Internet, is dat het volk de bedotterij niet meer pikt.

    Dat is eigenlijk wel het mooiste, dat er is.

    Er gelden natuurlijk ‘n paar oude, afgesleten en bedroevende maar spijkerharde adagia:

    1. het volk wil bedrogen worden;
    2. de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt;
    3. eemaal bedrieger, nooit meer betrouwbaar.

    Degenen die dus fantasieverhaaltjes de lucht in slingeren, krijgen wat ze willen, en wat ze verdienen. Een harde hagelslag.

    ‘°_°/’

    chocolade, of fantasie, al op de steeds dunner belegde boterham.

  4. Karin,

    Is het mogelijk om mijn verzend mogelijkheden te verbeteren? Ik had een tekst gemaakt die ik nu kwijt ben, omdat er een error verschijnt bij het verzenden.
    Mijn cookies en javascript zijn in orde zegt ie.

    Alvast dank,
    Agnes

  5. Agnes, als iemand tegelijkertijd met jou een bericht wil plaatsen, krijgt een van de twee een error – daar is helaas niet veel aan te doen. Zelf kopieer ik uit voorzorg altijd het bericht vlak voor verzending. Mocht die foutmelding dan komen, dan doe ik ctrl-r – verplicht verversen – en dan kopieer ik ‘m in het reacteveld. Done. Maar ja, die tip komt voor jou nu te laat.

  6. Gruwel van geweld of ongeluk of val. Met of zonder beeld.

    Dode Iraniers en Oeigoeren en vliegtuigpassagiers en taxipassagier. Allemaal “behond immagination”. Zelfs de dood van “King of pop” verzin je niet. Allemaal op de “wrong place” en “the wrong time”.

    Opvallend of liever gezegd neervallend doet het in laatste tijd vooral ook professor en gewezen Eurocommisaris: dood van de trap gevallen. De vermeende gruwel van ouder worden letterlijk ontvallen.

    Beelden van de “normale” natuurlijke dood zijn er kennelijk te weinig.

  7. Karin,

    Dank je voor de tip. Zal ik voortaan zo aanpakken. Ik zal m’n stukje overigens alsnog plaatsen. De gedachten zijn immers al gemaakt.

    Ben op dit moment echter in beslag genomen door de vermissing van een van m’n beste vriendinnen. Dit is wel off-topic, maar ergens ook niet. Ze is lost.
    Kort nadat ik mijn stukje was kwijtgeraakt werd ik gebeld over m’n vriendin. Er is nog geen spoor van haar gevonden. Vanavond wordt er een landelijk opsporingsbericht uitgezonden op de televisie.
    We vrezen het ergste. Ze was depressief en we zijn bang dat ze zichzelf iets heeft aangedaan. Maar ze kan ook ergens liggen slapen (van teveel slaappillen), of in verwarde toestand een trein hebben genomen, om even weg van alles te zijn.
    Ik hoop op een wonder.
    Tot later.

Leave a Reply to Agnes Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hou me per e-mail op de hoogte van nieuwe reacties op dit artikel.
      (U kunt zich hier abonneren zonder zelf te hoeven reageren.)

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.