Verweer tegen Scientology's dagvaarding
Church of Spiritual Technology en Religious Technology Center
vs Karin Spaink (en plm. 100 anderen)


Inhoud:

  1. Introductie en persoonlijke geschiedenis
  2. Kan openbaarheid ongedaan gemaakt worden?
  3. Het publieke belang van de openbaarheid van het Affidavit
  4. De noodzaak om een discussie over werkwijze en opvattingen van Scientology mogelijk te maken
  5. Scientology legt haar critici ook op Internet op ongeoorloofde wijze het zwijgen op
  6. Is auteursrecht een argument tegen publicatie?
    1. Betekent auteursrecht dat niemand mag citeren?
    2. Lijdt de kerk schade door openbaarmaking van delen van de OT-levels door anderen?
    3. De verhouding in pagina's tussen de originele OT's en de fragmenten uit het Fishman Affidavit
  7. De OT's circuleren al sinds 1968 in het publieke circuit en zijn niet gestolen
  8. Het wordt betwist dat CST / RTC het copyright op deze stukken bezit
  9. De dagvaarding zelf
  10. Dank, en bronnen
  11. Noten en bijlagen bij verweer


Edelachtbare,


Graag wil ik U mijn positie uitleggen, en daarna puntsgewijs een aantal argumenten aandragen voor de legitimiteit van mijn handelen.

Het zal een uitgebreid verhaal worden. Niet alleen is de zaak complex en wil ik graag iets van de context laten zien, teneinde beter uit te kunnen leggen waarom ik denk rechtmatig te handelen; ook wordt in de dagvaarding voorbijgegaan aan een aantal zaken die voor mij - en voor de andere mensen die in eenzelfde positie als ik verkeren, maar die niet zijn gedaagd - cruciaal zijn. Uit de dagvaarding blijkt bijvoorbeeld niet dat het betwiste materiaal onderdeel van een rechtbankdocument is; noch dat Scientology critici liever de mond wil snoeren en een kennelijke oorlog op Internet aan het uitvechten is. Bovendien gaan eisers voorbij aan een aantal uitspraken die recent over vergelijkbare kwesties zijn gedaan.

Verder zal ik hier en daar iets moeten uitleggen over Internet. Het is een zinnig medium, maar in zijn werking lastig te doorgronden vanwege de vele mogelijkheden. Ik gebruik het nu precies een jaar en ben er redelijk in thuis. Mocht U behoefte hebben aan een aanschouwelijke uitleg, dan ben ik van harte bereid U een en ander te demonstreren en U aan de hand van eventuele vragen te laten zien hoe het medium werkt.


1. Persoonlijke geschiedenis

Van Scientology wist ik tot voor kort weinig; waarschijnlijk niet meer dan de gemiddelde Nederlander. Scientology, zijn dat niet die mensen van Dianetics, de aanhangers van science-fiction auteur L. Ron Hubbard, die passanten aanspreken in de Amsterdamse Kalverstraat en hen willen verleiden tot het doen van een persoonlijkheidstest? Voorts stond me iets bij van een rel over een overheidscommissie waarin ze geïnfiltreerd zouden zijn en herinner ik me iets over Narconon, een afkick-centrum dat niet zou deugen; ik meen dat er verschillende rechtszaken door Scientology gevoerd zijn en dat ze regelmatig ruzie hadden met kranten en omroepen.

Op Internet kwam ik ze vaker tegen. Eind november 1994 nam ik een account bij XS4ALL, een Internet-provider. In januari en februari zag ik in diverse nieuwsgroepen noodoproepen: Scientology zou een nieuwsgroep gewist hebben en beslag hebben laten leggen bij een anonymous server, anon.penet.fi. Over het wissen van die nieuwsgroep heb ik niet lang nagedacht; ik begreep niet precies wat er aan de hand was. Wel had ik toevallig juist geleerd wat een anonymous server was: namelijk een systeem waarnaar je je bericht kunt sturen en waar je naam en e-mail adres vervangen worden door een pseudoniem, waarna het bericht alsnog ter bestemder plekke wordt bezorgd. Scientology eiste dat anon.penet.fi de gegevens van een bepaalde anonieme gebruiker aan hen zou doorgeven, en dreigde anders alle daar bekende gegevens op te eisen. Nu maakte een inmiddels goede vriend van me - laat ik hem X noemen - regelmatig gebruik van diezelfde anonymous server (voor hoogst onschuldige doeleinden overigens; X houdt van billekoek); ik heb X daarop gewaarschuwd dat z'n privacy gevaar liep, en heb een paar anderen gemeld dat er iets ernstigs aan de hand was.

Een maand of wat later zag ik nieuwe waarschuwingen: Scientology dreigde een computersysteem aan te vallen en in beslag te nemen. De lezers werden opgeroepen om de FactNet-kit te downloaden en die voorlopig zelf te bewaren, tot het gevaar geweken was. 'Nu ja,' dacht ik, 'weer zo'n Amerikaanse sekte. So what else is new. Het zal niet zo'n vaart lopen.' Wie of wat FactNet was, wist ik niet.

Dat was alles. Tot ik op 5 september jongstleden ineens in een Nederlandse nieuwsgroep, hacktic.heibel, het volgende bericht van Rop Gonggrijp trof:

"Op dit moment vindt ten kantore van XS4ALL in Amsterdam een gerechtelijke beslaglegging door gerechtsdeurwaarder (Dhr. Braan) plaats. Deze beslaglegging houdt verband met een vermeende inbreuk op het auteursrecht en geschiedt met verlof van de president van de rechtbank en wordt onderbouwd door artikel 444 lid 1 van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering. De eiser is de Scientology-sekte die claimt dat er copyright schendingen plaatshebben, onder andere in de WWW-directory van de gebruiker 'fonss'.
Meer nieuws volgt snel....."
(1)

Beslag? Bij XS4ALL? Bij mijn provider? Door datzelfde Scientology?

Vanaf dat moment ben ik me in de zaak gaan verdiepen. Ik kon trouwens moeilijk anders; de Nederlandse nieuwsgroepen stonden er vol van. Er waren een paar ongelovige reacties: dit moest een absurde en misplaatste grap van Gonggrijp zijn. Anderen wisten er kennelijk meer van en herplaatsten de eerdere oproep van FactNet; er volgde meer nieuws vanuit XS4ALL. Ook de kranten schreven er uitgebreid over. Het omstreden stuk bleek geen Scientology- maar een rechtbankdocument te zijn, het zogeheten Fishman Affidavit. Scientology claimde het auteursrecht op delen ervan en eiste dat XS4ALL het document zou verwijderen; ze dreigden met een kort geding. Nadat XS4ALL de bewuste gebruiker had gemeld wat er aan de hand was, verwijderde deze Fonss het bewuste stuk zelf. Daarna werd de beslaglegging opgeheven.

Nu weet ik niet anders dan dat rechtbankdocumenten openbaar zijn. Die gedachte werd gestaafd doordat iemand artikel 15b uit de Auteurswet postte: "Als inbreuk op het auteursrecht op een door of vanwege de openbare macht openbaar gemaakt werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd verdere openbaarmaking of verveelvoudiging daarvan, tenzij het auteursrecht, hetzij in het algemeen bij de wet, besluit of verordening, hetzij in een bepaald geval blijkens mededeling op het werk zelf of bij de openbaarmaking daarvan uitdrukkelijk is voorbehouden. Ook als een zodanig voorbehoud niet is gemaakt, behoudt de maker echter het uitsluitend recht, zijn werken, die door of vanwege de openbare macht zijn openbaar gemaakt, in een bundel verenigd te doen verschijnen." Toen ik het bewuste Affidavit opzocht op Internet (het was ook elders te vinden) bleek mij niets van zo'n voorbehoud. En degene bij wie ik Fishman ophaalde, had niets gebundeld of wat ook - die had uitsluitend het rechtbankdocument op z'n homepage staan, inclusief de gewraakte delen ervan.

Het leek me derhalve volstrekt gerechtvaardigd zo'n stuk openbaar te maken - of in dit geval juister: om een poging te doen het openbaar te houden. Ook anderen dachten er zo over. DB.NL, de Digitale Burgerbeweging Nederland, plaatste op 8 september een oproep om in protest te komen. (2) Met een andere verontwaardigde XS4ALL-gebruiker die had gezegd het stuk op zijn homepage te willen zetten, Johan Wevers, heb ik overlegd. Mij leek het niet verstandig een nieuwe homepage bij XS4ALL te zetten: die hadden kennelijk al problemen genoeg met Scientology, en bovendien: het ging niet om XS4ALL. Inmiddels was gebleken dat Scientology elders complete computersystemen in beslag had genomen vanwege de aanwezigheid van het document daar, en dat ze op Internet nogal hadden huisgehouden. Om duidelijk te maken dat het hier geen ruzie tussen een enkele provider en de sekte betrof, nam ik een account bij Planet Internet en zette daar een Fishman homepage neer. Dat heb ik op 18 september, tien dagen na de oproep van DB.NL, meegedeeld in een aantal nieuwsgroepen. (3) Inmiddels waren er al een paar andere publiek aangekondigde homepages bij gekomen: een op XS4ALL, een op DDS, een op de TUE (een universiteit) en een bij Cistron; kort na mijn mededeling volgde er een bij Euronet.

Aangezien ik me realiseerde dat zo'n handvol pagina's makkelijk weg te krijgen is, verstuurde ik een paar dagen later een oproep en vroeg een groot aantal mensen of ze zich in deze zaak wilden verdiepen en wilden overwegen zelf ook zo'n homepage op te zetten. (4) Een aantal mensen gaf daar gevolg aan. Aangezien zij hun homepage bij mij meldden, begon ik een lijst bij te houden en stuurde de deelnemers tevens elke avond een rondzendlijst, waar het laatste nieuws in stond.

Het werd letterlijk een sneeuwbal. In nieuwsgroepen kwam ik mededelingen van nieuwe Fishman-homepages tegen, andere deelnemers meldden me dat ze er ergens een hadden aangetroffen die nog niet op de lijst stond, etc. Vaak mensen die ik nooit had aangeschreven. Op 23 september waren het er dertien, op de 25e tweeëntwintig, op de 26e eenendertig, op de 27e vijfenveertig, op de 30e achtenvijftig. Er was zelfs iemand die een script schreef, zodat je onder Unix (een besturingssysteem) alleen het commando '~jordan/fishman4all' hoefde in te tikken en dan regelde alles zich vanzelf: er werd automatisch een Fishman-homepage opgezet, je oude homepage werd aangepast, de permissies werden goed gezet en er ging bovendien een mailtje naar mij om te melden dat er een nieuwe deelnemer was.

Inmiddels zijn er plusminus honderd deelnemers. Er vallen er eens wat af, er komen er wat bij, maar het aantal Fishman-homepages is al enkele weken stabiel, ook nadat het kort geding werd aangekondigd.

Onder de deelnemers bevinden zich gerenommeerde personen of instanties: buiten het Tweede Kamer-lid Oussama Cherribi ook AKO-prijswinnaar Marcel Möring, het weekblad De Groene Amsterdammer en TROS On-line. (De Tros heeft op 20 november, om fatsoenlijk verslag te kunnen doen van de zaak, haar pagina verwijderd; Oussama Cherribi heeft zijn pagina tijdelijk weggehaald omdat hij zowel privé als op zijn werk buitengewoon veel last ondervond van Scientology-leden die hem belden of bij de Tweede Kamer opwachtten; hij heeft uitdrukkelijk gezegd de pagina vlak voor het geding weer open te stellen. Zowel de Tros als Cherribi hebben hun homepage pas ver na de dagvaarding verwijderd.)

Hoewel ik aanvankelijk aarzelde of ik het op een proces zou durven laten aankomen - een aarzeling die niet zozeer werd ingegeven door twijfels over de rechtmatigheid van dit protest, maar uitsluitend omdat de Church of Scientology (CoS) de naam heeft het haar critici op talloos veel manieren lastig te maken, en ik zoiets daarom niet alleen durfde - maakte de hoeveelheid medestanders dat mijn positie veranderde. Toen Oussama Cherribi, kamerlid voor de VVD, liet weten ook een Fishman-homepage te hebben en niet voor druk van Scientology te zullen wijken, heb ik op 28 september met een aantal mensen overlegd. Die avond viel het besluit dat Oussama, 'Newkid' en ik het desnoods tot een rechtszaak zouden laten komen, omdat wij meenden in ons recht te staan en wij geen van allen de claim van Scientology dat plaatsing van het Fishman Affidavit een schending van het auteursrecht inhield, op hún woord wensten te geloven.

Niet alleen omdat ze wel eens vaker iets beweren dat onjuist of niet steekhoudend blijkt te zijn, maar vooral omdat de enige die gekwalificeerd is om in een dergelijke kwestie een oordeel te vellen, de rechter is. Oftewel U, en niet Scientology.

Terug naar de inhoudsopgave


2. Kan openbaarheid ongedaan gemaakt worden?

De voorgeschiedenis van het Fishman Affidavit is als volgt. Steven Fishman heeft fraude gepleegd (naar eigen zeggen op instigatie van CoS) om aan de kosten van zijn interne opleiding te kunnen voldoen.

De serie hogere cursussen volgen - in het kerkjargon: 'Crossing The Bridge', oftewel OT I tot en met OT VIII volgen - is inderdaad zeer begrotelijk. Op grond van interne prijslijsten zijn berekeningen gemaakt; Crossing The Bridge kost naar schatting 350.000 dollar. (5) Leden kunnen de cursussen tegen gereduceerde prijs volgen wanneer ze intern werken. In het contract dat ze krijgen, moeten ze beloven het verschil tussen de gereduceerde en de officiële prijs terug te betalen wanneer ze Scientology ooit willen verlaten. Deze zg. 'Freeloader's Debt' bindt mensen met handen en voeten. (6)

In een verklaring schrijft Fishman dat hij door Scientology opgeleid was om deel te nemen aan een 'securities class action fraud scheme', en wel door stafleden van de Church of Scientology Miami Org [Organisation] en de Church of Scientology Mission in Fort Lauderdale. (7) Scientology ontkent dat. Fishman werd berecht en kreeg vijf jaar. In de gevangenis keerde hij zich gaandeweg af van de organisatie, daarbij begeleid door de psycholoog Geertz.

In 1991 werden beiden door Time Magazine geïnterviewd; journalist Richard Behar werkte aan een uitgebreid artikel, dat later als coverstory zou verschijnen onder de titel "The Thriving Cult of Greed and Power". In dat artikel schrijft Behar het volgende over Fishman:

"Occasionally a Scientologist's business antics land him in jail. Last August a former devotee named Steven Fishman began serving a five-year prison term in Florida. His crime: stealing blank stock-confirmation slips from his employer, a major brokerage house, to use as proof that he owned stock entitling him to join dozens of successful class-action lawsuits. Fishman made roughly $1 million this way from 1983 to 1988 and spent as much as 30% of the loit on Scientology books and tapes.
Scientology denies any tie to the Fishman scam, a claim strongly disputed by both Fishman and his longtime psychiatrist, Uwe Geertz, a prominent Florida hypnotist. Both men claim that when arrested, Fishman was ordered by the church to kill Geertz and then do an "EOC," or end of cycle, which is church jargon for suicide."
(8)

Scientology begon in 1991 op grond van dit artikel een proces tegen zowel Time als tegen Fishman & Geertz.

Van Time eiste de sekte 416 miljoen dollar schadevergoeding. De zaak is nog altijd niet afgehandeld, hoewel naarmate meer rechters zich erover buigen, er meer passages uit het artikel 'vrijgesproken' zijn. In een uitspraak op 14 november jl. is bepaald dat er nog slechts één zin resteert; die zal nu aan een jury-rechtbank worden voorgelegd. Met betrekking tot de boven geciteerde alinea "Scientology denies ... for suicide" stelt de rechter dat een en ander 'niet zonder meer onaannemelijk' is. (9)

In Nederland heeft Scientology over een bewerking van ditzelfde artikel in Het Beste eveneens geprocedeerd; de zaak was hier op 9 april 1992 afgehandeld. Volgens de Nederlandse rechter mocht Reader's Digest inderdaad schrijven dat Scientology 'een uiterst winstgevende, wereldomvattende zwendelbeweging' is 'die haar leden en ieder die kritiek op haar heeft op maffia-achtige manier intimideert,' en meer van dat fraais. (10)

Van Fishman en Geertz eiste Scientology een miljoen dollar. Om in het proces zijn beweringen te staven dat Scientology hem 'gehersenspoeld' had en hij geestelijk geen vrij mens was gedurende zijn tijd bij de sekte, overhandigde Fishman documenten die aan Scientology werden toegeschreven: de zogeheten OT-levels.

Over zijn motief om dit te doen, zegt hij:

"In the course of defending my civil suit, I had to prove something that I was unable to prove during the course of my criminal trial -- that Scientology had influenced my thinking in order to get me to commit financial crimes for them. In order to defend my lawsuit, I also had to prove that I was driven psychotic by the Church, a condition known in Church jargon as "PTS (Potential Trouble Source) Type III."
In order to do this, I introduced into the court record OT Levels I through VII, which I obtained not through discovery in any legal proceeding but which I had purchased in 1987 from fellow Scientologist Ellie Bolger of Clearwater. I also introduced OT VIII, which I had received from my former criminal attorney, who had obtained the materials from expert witness Richard Ofshe."
(7)

Scientology liet de aanklacht daarop vallen. Ze stelden op eigen initiatief een 'dismiss with prejudice' voor; dat betekent dat ze nooit meer op de zaak kunnen terugkomen.

De OT-levels, door de rechter geaccepteerd als bewijs, waren vanaf dat moment onderdeel van het Fishman Affidavit. Het dossier bevond zich in de rechtbankbibliotheek en iedereen kon het vrij opvragen. De griffie stuurde het Affidavit op verzoek ook op: voor 50 dollarcent per pagina - in totaal $36,50 - kon je het stuk laten kopiëren. Delen van de OT-levels, de hogere cursussen die Scientology als 'handelsgeheim' én als auteursrechtelijk beschermd materiaal definieerde, waren voor iedereen toegankelijk geworden.

Pogingen van CoS om het dossier - of tenminste dit deel ervan - via legale weg te sluiten, mislukten herhaaldelijk. Scientology echter verhinderde al die tijd dat mensen gebruik konden maken van hun recht op inzage: acht leden, die in ploegendienst werkten, vroegen het dossier elke ochtend op en leverden het aan het eind van de dag weer in, zodat anderen er niet bij konden. Frappant is dat een van de prominente advocaten van Scientology, Helena K. Kobrin, dat ook min of meer triomfantelijk meldt in een e-mail aan mij; ze vindt het kennelijk normaal dat haar organisatie het Amerikaanse burgers al die tijd onmogelijk heeft gemaakt gebruik van hun recht te maken:

"[T]hese materials are of such significance to my clients that they had people at the court checking out the files every day before they were sealed, so that others could not obtain access to them." (11)

Sommigen vroegen de stukken op bij de griffie. Dat deed ook de Washington Post, die daarna in een artikel uit de OT's citeerde. Scientology diende een aanklacht tegen de Washington Post in; de Washington Post zou onrechtmatig aan de stukken zijn gekomen. Rechter Leonie Brinkema wees die eis af en vatte de eerdere pogingen van Scientology om (delen van) het Fishman Affidavit te sluiten, in haar uitspraak als volgt samen:

"[T]he plaintiff had moved the district court to seal the file and the court had denied that request.
When the district court refused to seal the file, plaintiff appealed that decision to the Ninth Circuit which reversed the district court in an unpublished opinion on August 30, 1994. The Ninth Circuit remanded the case with instructions to the lower court to determine whether the disputed documents contain trade secrets or were irrelevant to any of the issues in the case. In reaching their decision, the Ninth Circuit recognized the tension between the public's right of access to judicial records and the supervisory power of the court to ensure that its files not become "vehicle[s] for improper purposes." Church of Scientology Int'l v. Fishman, No. 94-55443 (9th Cir. Aug. 30, 1994). However, despite these concerns, the court's opinion did not direct the lower court to seal the file, which remained open to the public until after the Post copied the documents. Given the well recognized public right of access to court records and these facts, there is little likelihood that that the plaintiff will prevail on the argument that the Post had no right of access to the AT documents in the court file on August 14, 1995."
(12)

Pas op 15 augustus jl, na ruim twee jaar openbaar te zijn geweest, is het Fishman Affidavit door rechter Harry L. Hupp tijdelijk gesloten, hangende de boven beschreven uitspraak van het Ninth Circuit. (13) Op 14 november jl. boog het Court of Appeals in Pasadena, Californië zich over deze vraag. Een uitspraak word pas over enkele maanden verwacht.

Al ruim voor 15 augustus echter hebben mensen kopieën opgevraagd, gescand, in hun computer opgeslagen, bestudeerd, in nieuwsgroepen gepost, op homepages gezet en aan anderen verstuurd. Het is de vraag of de tijdelijke sluiting van het Affidavit consequenties heeft voor deze eerder gemaakte kopieën; die zijn immers volstrekt legaal verkregen. En zelfs al mocht het hof ertoe overgaan (delen van) het Affidavit voorgoed te sluiten, dan nog heeft die uitspraak waarschijnlijk uitsluitend betrekking op het rechtbank-exemplaar; dat zal niet meer opvraagbaar zijn en daar mogen geen nieuwe kopieën van verstrekt worden. De jurisdictie van het hof zal zich vermoedelijk niet uitstrekken tot al circulerende kopieën. Of moeten al die mensen hun exemplaar dan bij de betreffende rechtbank inleveren?

Openbaarheid, eenmaal legaal tot stand gebracht, kan niet ongedaan gemaakt worden, lijkt me.

Het Fishman Affidavit is regelmatig gepost op alt.religion.scientology, een discussiegroep op Internet over CoS (zowel voor als na de tijdelijke sluiting van het document). Er is, sinds het stuk op Internet verscheen, geen dag geweest dat het niet ergens op een homepage of in een nieuwsgroep te vinden was. Nu wordt het stuk in Nederland op homepages gezet om het publieke karakter ervan in stand te houden; aanvankelijk werd het stuk uitsluitend gebruikt om de discussie over werking en opvattingen van het Scientology-geloof mogelijk te maken, aangezien die discussie door de handelwijze van Scientology ernstig wordt bemoeilijkt. En bovenal: omdat die discussie van wezenlijk belang is. Over beide argumenten in de volgende paragrafen meer.

Terug naar de inhoudsopgave


3. Het publieke belang van de openbaarheid van het Affidavit

Ik heb het Fishman Affidavit gelezen. De aangehechte delen bevatten uitgebreide instructies aan leden hoe ze zich in rechtszaken moeten gedragen (een verbazingwekkende verhandeling van veertien pagina's - waarom zou een kerk haar gelovigen in hemelsnaam moeten opvoeden hoe een kruisverhoor te doorstaan?); een gedetailleerde uitleg hoe stafleden aan verhoren kunnen ontkomen zonder echter van vluchten voor de wet beschuldigd te worden; en een groot stuk van kerkleider Hubbard waarin duidelijk wordt hoe hij de buitenwereld beschouwt. (14) In dat laatste artikel stelt hij dat de pers per definitie niet te vertrouwen is en dat elke negatieve uitlating over Scientology voor hen reden zal zijn om een rechtszaak wegens laster en smaad aan te spannen. Elke rechtszaak die wegens het 'beoefenen van Scientology' tegen een lid wordt aangespannen, dient voorts onmiddellijk gevolgd te worden door het indienen van een tegeneis. En rechtszaken hoeven helemaal niet gewonnen te worden, ze dienen vooral om tegenstanders te ruïneren en anderen af te schrikken:

"...make very sure that you immediately and instantly, within two or three hours after your receipt of the warrant, have served upon the signer of the warrant, a personal civil suit for $100,000.00 damages for having caused the arrest of a Man of God going about his business in his proper profession, and for having brought about embarrasing publicity and molestation (...) And if you are foolish enough to have an attorney who tells you not to sue, immediately dismiss him and get an attorney who will sue (...) The DEFENSE of anything is UNTENABLE. The only way to defend anything is to ATTACK, and if you ever forget that, then you will lose every battle you are ever engaged in, whether it is in terms of personal conversation, public debate or court of law. NEVER BE INTERESTED IN CHARGES. DO, yourself, much MORE CHARGING, and you will WIN (...) The purpose of the suit is to harass and discourage rather than win. The law can be used very easily to harass, and enough harassment on somebody who is simply on the thin edge anyway, well knowing that he is not authorized, will generally be sufficient to cause his professional decease. If possible, of course, ruin him utterly." (15)

De andere stukken die bij het Affidavit zijn aangehecht, bevatten een beschrijving van de leer van Scientology en allerlei trainingsoefeningen. Het zou gaan om een deel van de zogeheten OT-levels. Deze cursussen, ook wel AT of 'Advanced Technologies' genoemd, mogen de leden pas volgen wanneer ze de status van 'clear' hebben bereikt. Wie 'clear' is, kan MEST beheersen: Matter, Energy, Space en Time. Pas met de OT's leren de volgelingen dat er nog een volgende stap gezet dient te worden: die naar Operating Thetan.

De kern van het geloof staat in OT III beschreven. OT III luidt ongeveer als volgt: 75 miljoen jaar geleden heeft Xenu, de kwade prins die over het Galactisch Universum heerste, een overbevolkingsprobleem opgelost door mensen naar de aarde te transporteren en twee waterstofbommen te laten exploderen, een op Las Palmas en een op Hawaii. Hun zielen ('thetans') zwerven nog steeds op aarde. Wij zijn die Thetans, maar we zijn versuft en afgestompt; Scientology leert hoe mensen hun volledige vermogens kunnen terugkrijgen en de status 'Operating Thetan' kunnen bereiken. Een Operating Thetan kan mensen met gedachten bedwingen, heeft een bovenmatige intelligentie en kan met dieren en planten communiceren. Voorts hebben mensen trauma's ('engrammen'), vaak opgedaan in vorige levens, en die kun je wegkrijgen via Scientology; tenslotte zijn er 'Body Thetans', die eveneens voor problemen zorgen; ook die kunnen de aanhangers leren kwijt te raken. Helaas hebben ook Body Thetans het eeuwige leven en zullen ze derhalve anderen aanvallen of bezetten. (16) Bovendien zijn er oneindig veel.

De lessen gaan gepaard met het zogeheten 'auditen'. Daarbij moeten volgelingen onder begeleiding van een 'auditor', een leraar, allerlei tegenstrijdige noties herhalen of zich bepaalde 'incidenten' voorstellen, terwijl ze tegelijkertijd een E-meter vasthouden, en soort leugendetector die hun reactie moet meten. Soms is 'solo-auditing' mogelijk. Pas als de E-meter een gewenste uitslag geeft, mag de leerling door naar de volgende serie tegenstrijdigheden die hij met elkaar moet zien te verenigen of gedachte waarop hij de juiste reactie moet vertonen. Wanneer bijvoorbeeld het woord 'schok' achter een item staat, dient de leerling een schok 'te voelen of te denken' en de juiste beweging van de naald van de E-meter te veroorzaken. (17) Zo'n sessie kan uren duren. Het gaat om noties en opdrachten als:

        2. (a) You Must Survive
        2. (a) You Should Survive
           (b) You Shouldn't Survive
        3. (a) You Can Survive
           (b) You Can't Survive

en

        1. To build a Postulatingness machine
           Not to postulate yourself
        2. To build a thinkingness machine
           Not to think yourself

en

        1. Create (shock)
        2. Create no (shock)
        3. Destroy (shock)
        4. Destroy no (shock)

(18) en

"Create in your body a feeling of calmness; create in your body sexual desire and turn it off. Continue that step until you feel you have control over the sexual drives. Create in the body a feeling of pain. Create in the body a feeling of serenity. Do the above until flat [i.e. totdat de E-meter een specifieke reactie geeft]. Create in the body a feeling of hunger and turn it off. Continue this step until you are in control of hunger drives. (...)
Now: Postulate Anger, boredom, grief, cheerfulness and serenity --- in that order. This is continued until you are sure that you can create any emotion."
(19)

Nu lijkt het Xenu-verhaal me eerder een space-soap opera toe dan een doordacht geheel - ik maak me bijvoorbeeld sterk dat Las Palmas nog niet zo lang bestaat als Hubbard meldt - maar dat is weinig relevant. Er zijn meer geloven waaraan ik zelf geen geloof hecht, en ook veel niet-Scientologen zijn ervan overtuigd dat ze een zinvolle conversatie met een boom kunnen voeren.

Wat wél zorgelijk is, is dat mensen die zich aanmelden bij Scientology en na verloop van tijd 'clear' worden verklaard, niet weten wat hen nadien te wachten staat, noch wat voor soort oefeningen ze zullen moeten doen. Scientology weigert doelbewust haar leden te vertellen waarin ze uiteindelijk dienen te geloven en hoe deze lessen hen bijgebracht zullen worden; pas wanneer leden 'het juiste ethische besef' hebben (20) en voldoende geconditioneerd zijn, mogen ze dat beetje bij beetje en onder strikte controle leren. Op voorhand inzicht bieden geeft geen pas, vindt Scientology: de hogere materialen van de kerk worden immers 'geheim' geacht.

Margery Wakefield, die op zeer jonge leeftijd - ze was zeventien - binnen een week 'clear' werd verklaard en naar Los Angeles ging om daar intern de OT's te volgen en voor auditor te studeren, schreef later over haar eerste twee dagen:

"Did I suspect, even for a minute, that the seemingly innocuous TR's [Training Routines] I was doing, supposedly to train me to become a better auditor, were actually a series of extremely sophisticated hypnotic and control techniques that would eventually lead me into a state of unthinking obedience and robotic response? That I was unwittingly, drill by drill, surrendering my mind and my will to the whims of this bizarre organization, an organization to which I would become increasingly enslaved as the days and years passed by? Is it possible that a sophisticated system of mind control, masquerading as religion, does in fact exist in this country outside the control and wisdom of the courts and the laws of the land? Was I being lured into spiritual, physical, emotional and mental bondage without my knowledge or consent? I had in fact, with complete innocence and trust, sold myself into a subtle slavery, slavery from which I would emerge years later raped of my mind, my emotions, my soul, my finances, and twelve years of my life. Yet no laws existed to protect my freedom. Psychological kidnapping is not illegal. Is it possible for one's mind to be completely controlled by another?
The answer is yes. During those sunny days in October, a part of me was dying, my mind and my soul being sucked out."
(21)

Veel mensen die deze OT's en de bijbehorende oefeningen hebben gevolgd, hebben gemeld erdoor in problemen te komen. Ze werden zeer streng behandeld; vraagtekens zetten bij de inhoud van de leer of bij de wijze van opleiden is niet mogelijk, en dat terwijl je niet weet wat je gaat leren. Het rotsvaste antwoord dat mensen zichzelf geven en van hun superieuren krijgen, is: 'The tech is never wrong'. Wie aarzelt, twijfelt, een vraag stelt op een onterecht geacht moment, krijgt orders overnieuw te beginnen. Hubbard over aarzelen door te gaan: "One can also 'feel no wish to audit'. All 'no desire to audit' is some large blunder on a case." (22) Hubbard over lid worden van Scientology:

"When somebody enrolls, consider he or she has joined up for the duration of the universe. Never permit an open-minded approach. If they're going to quit, let them quit fast. If they enrolled, they're aboard, and if they're aboard, they're here on the same terms as the rest of us. Win or die in the attempt." (23)

Aan Hubbard's ideeën twijfelen schijnt onmogelijk te zijn binnen Scientology en wordt gezien als sluitend bewijs dat de leerling de lessen niet goed heeft verwerkt:

"Hubbard states categorically that criticism is a sign that one has committed a harmful or destructive action on the person or area one is critical of. This belief has high credence in Scientology and is rigidly adhered to. It is common for staff and public to receive extensive confessional auditing and security checking if they are found to have the slightest criticism of Hubbard. I now know that this practice is a very effective thoughtstopping technique and that it is solely aimed at reforming the individual's thought patterns and his conduct and was never intended for his enlightenment. (...)
I was in session almost every day. I gradually became more and more convinced that I was the cause of the auditing 'not working' on me, that I was stopping it from being successful even though I did not know how I was doing it. It was firm policy that Hubbard could do no wrong - ever, that the auditing techniques be had devised were never wrong - ever, and that the auditor applying them was rarely wrong. In the face of such totalist belief, which I completely believed at the time, the only possible cause of the failure was myself."
(24)

De conflicterende noties waarmee ze moeten jongleren, de onmogelijkheid die miljoenen Body Thetans weg te 'auditen', de strenge regels en het schuldgevoel waarmee een en ander gepaard gaat, dreigen mensen psychologisch te breken of heeft dat naar hun eigen zeggen gedaan. Bovendien zetten onderdelen van het geloof hun wereldbeeld dusdanig op de kop of vonden ze het dermate ongeloofwaardig, dat ze aan zichzelf begonnen te twijfelen. Voorts is er de angst voor represailles.

Regelmatig volgen er straffen: mensen worden 'under Ethics' geplaatst, zien hun diploma's ingetrokken, moeten boenen of schrobben, mogen geen contact met anderen meer hebben, krijgen te weinig slaap of voedsel. Informatie uit 'pre-clear folders' (de verslagen en tapes van de auditing-sessies) wordt regelmatig gebruikt om leden of ex-leden te chanteren. (25)

Juist om deze gedachte te staven - Scientology maakt het haar leden onmogelijk vrij te denken en verhindert kritisch denken - heeft Steven Fishman indertijd delen van de OT's als bewijs ingediend, en pleit hij nog altijd hartstochtelijk voor het openhouden van zijn Affidavit, het rechtbankstuk waarin delen van de OT's zijn opgenomen:

"To the Court of Appeals:

What is truly ironic is that these attorneys from the Church of Scientology are asking you to hide Scientology beliefs from Scientologists; while on the other hand I am asking you to allow everyone, including and especially Scientologists, full access to Scientology beliefs. So what is really happening here is that Church management is asking you to prevent their own members from seeing, knowing and understanding their secrets, and I am actually asking the Court to preserve the rights of Scientologists, ex-Scientologists and everyone else and protect us from Church management who have told the Court that we are eligible to see, know and understand these Scientology secrets only if we are eligible to see these secrets and also only if we are first exposed to enough Scientology so that we will unquestionably believe these secrets. (...)
And at the same time, they are also saying to you, 'We only want to show these secrets to people who will unquestioningly believe them', because obviously, everyone else is either ineligible or not exposed to enough non-secret Scientology. (...)
It all goes back to an issue that the Church of Scientology has been avoiding all throughout this case, and which is so obvious that I have to repeat it before the Court right now: There is something wrong with using the word 'church' and the word 'secret' in the same sentence. Why should a Church have secrets? A secret is something that you have to hide. Why does a Church have to hide its own doctrine? Are they ashamed of it? Do they fear that if too many people found out about these secrets they would not belong to this Church anymore?
I am not here to argue whether anyone should be a Scientologist or not. If someone wants to practice Scientology they have every right to do it. And if someone is practicing Scientology, and they read these upper level materials, and they then continue practicing Scientology, that should be their absolute right to do so. And if someone read these upper level materials, and they said, 'I don't agree with this stuff', it should be there absolute right to disagree with it, and then continue to practice or discontinue to practice Scientology as they saw fit. That is their absolute right too. (...)
There are a lot of people out there both in and out of Scientology who have a right to religious freedom. That is the freedom of information so people can make an informed choice about the most sacred decision --- what they want to accept or not accept as the truth. The minute anything is hidden by a religion, whether a trade secret or just a plain old secret, then what is really being hidden is the truth."
(26)

Terug naar de inhoudsopgave


4. De noodzaak om een discussie over werkwijze en opvattingen van Scientology mogelijk te maken

Scientology heeft het niet op kritiek, vragen of bezwaren - noch van haar eigen leden, noch van buitenstaanders. Los van de interne regels is er voor de leden de zogenaamde 'Enrollment application', waarin wie bij de kerk cursussen volgt en auditing doet, voorgoed afscheid neemt van een aantal basisrechten. Nadat de kerk eerst alle vormen van verantwoordelijkheid afwijst, wordt het lid geacht accoord te gaan met onder meer het volgende:

"...in the event I have any dispute with the Church which cannot be resolved informally by direct communication, resolution of that dispute may be pursued solely through the internal procedures of the Church's Ethics, Justice and Binding Religious Arbitration system. (...)
In accordance with the religious nature of the services to be provided, I acknowledge, understand and agree that in no event shall any dispute, claim or controversy arising out of my participation in the service be submitted to a court for judicial determination. Moreover, I understand and agree that by signing and submitting this application/agreement, I am waiving any right which I may have to have disputes hereunder decided in a court of law, before a judge or a judge and jury. (...)
Knowing this, I am voluntarily participating in the service with knowledge of the general activities involved and I hereby agree to accept any and all known or unknown risks of injury, loss or damage. (...)
I have carefully read this application/agreement and general release and fully understand its contents and consequence. I am aware that by signing below, I am forever giving up my right to sue the foundation, its staff and/or other related organizations for any injury or damage suffered in any way connected with the service activities."
(27)

Voor wie intern kritiek heeft, heeft de kerk speciale categorieën met bijbehorende straffen bedacht. Wie tot 'enemy' verklaard wordt - een categorie die ook op niet-leden wordt toegepast - is SP: Suppressive Person. Een Suppressive Person is vogelvrij: met SP's mag elk Scientology-lid werkelijk alles doen. Die praktijk staat bekend als 'Fair Gaming', letterlijk vertaald: op loslopend wild jagen.

"Fair game. May be deprived of property or injured by any means by any Scientologist without any discipline of the Scientologist. May be tricked, sued or lied to or destroyed." (28)

Voor het stadium van 'enemy' liggen nog vele vormen van interne repercussies. Een van de meest kwalijke is RPF: het Rehabilitation Project Force, plaatsen waar mensen tot inkeer zouden moeten komen en opnieuw aan hun 'techniek' moeten werken om betere gelovigen te worden. In de praktijk worden deze RPF's, waar er momenteel naar verluidt vier van zijn, door ex-leden omschreven als dwangkampen. De leden moeten hard werken, krijgen nauwelijks slaap, weinig eten, en worden permanent geschoffeerd en gebrutaliseerd:

"The RPF was represented as a place, a group, where those assigned to it could rehabilitate themselves using Hubbard's techniques. In actuality, it was a type of slave labor camp whose members lived, ate and worked in squalid, degrading conditions and who were utterly forbidden to talk to anyone but their own kind. They were completely segregated from normal crew. One evening I saw its members on the aft deck. They were eating with their hands out of buckets containing leftover food - they were standing around a large pot of leftovers shoveling them into their mouths with their hands as if they were starving. I developed a very real horror of the RPF and what it represented and a slowly growing fear of Hubbard and the organization from that point onward." (24)

De hoeveelheid rechtszaken die Scientology tegen journalisten, schrijvers, kranten, tijdschriften, programmamakers en omroepen heeft aangespannen, maakt duidelijk dat publieke berichten van buitenstaanders over de organisatie evenmin op prijs worden gesteld.

Kritische boeken uit openbare bibliotheken verdwijnen; kritische artikelen uit tijdschriften in bibliotheken worden met een scheermesje uitgesneden ('razor blading'); oplages van tijdschriften in de losse verkoop worden gestolen en opgekocht. Er is

"an internal directive by the church which instructs its members to eradicate all published materials critical of Scientology and to replace it with pro-Scientology materials." (29)

De 'Fair Game' maatregel geldt ook voor buitenstaanders. Het ergste geval dat bekend is, is dat van journaliste Paulette Cooper, die in 1971 een uiterst kritisch boek over Scientology schreef: 'The Scandal of Scientology'. Scientology schijnt in totaal achttien rechtszaken tegen haar te hebben gevoerd, totdat ze uiteindelijk het auteursrecht aan hen overdeed in de hoop aldus rust te krijgen.

Maar er was meer. De kerk heeft een campagne opgezet om haar in discrediet te brengen, haar in een inrichting te doen belanden en met strafrechtelijke zaken op te zadelen. Een Scientology-lid werd geïnstrueerd als haar alias op te treden; een ander lid papte met haar aan en werd haar geliefde; er werd 'bewijsmateriaal' geconstrueerd op van haar gestolen postpapier; er werden uit haar naam per post en telefoon bommeldingen gedaan. Zelfs de exacte bewoordingen waarin een en ander uitgevoerd moest worden, waren voorgeschreven. Pas jaren later, na een FBI-inval in 1977 (die overigens om andere reden plaatsvond), kwamen de bewijzen boven tafel: er was een compleet project gaande om haar 'onschadelijk' te maken, getiteld 'Operation Freakout'. (30)

De kerk verwerpt kritiek op haar `Fair Game' maatregel gewoonlijk met twee soorten repliek:
1. De 'Fair Game' richtlijn is herroepen en bestaat niet meer;
2. Zaken als 'Fair Game', de 'Freeloader's Debt', de 'Disconnect'-order, 'Bait and Badger' vallen onder de religieuze rituelen van de kerk, cq. vormen onderdeel van de kern van het geloof, en zijn daarom beschermde praktijken die binnen de vrijheid van religie behoren.

Los van de interne tegenspraak tussen deze twee verklaringen:

De richtlijn over 'Fair Game', het vogelvrij verklaren van critici, bestaat nog steeds. In een latere Policy Letter van Hubbard wordt uitsluitend de term 'Fair Game' afgeschaft "wegens de slechte publiciteit" die een en ander met zich meebracht, maar meldt hij dat de praktijk expliciet zal blijven bestaan:

"This P/L does not cancel any policy on the treatment or handling of an SP."

In 1994 verklaarde Vicky Aznaran, de ex-presidente van het Religious Technology Centre (RTC, de instantie binnen Scientology die de auteursrechten van Hubbard beheert, thans ook eiser in dit kort geding), onder ede dat een Suppressive Person nog altijd

"lastig gevallen, bedreigd, verwond, beschadigd of vernietigd mag worden, zonder rekening te houden met de waarheid, eerlijkheid of legale rechten. (...) Het wordt binnen Scientology acceptabel geacht te liegen, te bedriegen, te stelen en illegale handelingen te verrichten als men met een onderdrukkend persoon te maken heeft." (31)

Voor wat betreft het argument van religieuze vrijheid in verband met 'Fair Game' (het vogelvrij verklaren van critici), de 'Freeloader's Debt' (een financieel wurgcontract sluiten), 'Disconnect' (het dwingend aan leden opleggen dat zij het contact met hun partner, kinderen, ouders en vrienden verbreken indien die zich kritisch uitlaten over Scientology), 'Bait and Badger' (leden die wegwillen, bewerken door hen afwisselend beloningen in het vooruitzicht te stellen en hen verbaal te intimideren) - het zal duidelijk zijn dat vrijheid van religie geen vrijbrief kan zijn voor dergelijke praktijken.

In verschillende Amerikaanse rechtszaken die over deze praktijken zijn gevoerd, is dan ook expliciet gesteld dat niet elke religieuze praktijk grondwettelijke bescherming verdient:

"We conclude that some [of these activities] would not be protected religious activity even if Wollersheim freely participated. (...) We do not mean to suggest Scientology's retributive program as described in the evidence of this case represented a full-scale modern day 'inquisition'. Nevertheless, there are some parallels in purpose and effect. (...) A religious practice which takes place in the context of this level of coercion hass less religious value than one the recipient engages in voluntarily. Even more significantly, it poses a greater threat to society to have coerced religious practices inflicted on its citizens. (...) Such conduct is too outrageous to be protected under the Constitution and too unworthy to be privileged under the law of torts." (6)

Terug naar de inhoudsopgave


5. Scientology legt haar critici ook op Internet op ongeoorloofde wijze het zwijgen op

Ook op Internet blijkt de kerk kritiek en discussie slecht te kunnen verdragen, en ongeoorloofd gedrag te vertonen. Scientology heeft zich om die reden in nog geen jaar tijd een uiterst slechte naam op Internet verworven.

Een van de nieuwsgroepen op Usenet, alt.religion.scientology, richt zich uitsluitend op Scientology. (Nieuwsgroepen behandelen gewoonlijk slechts één onderwerp: er zijn groepen die het alleen over chocolade hebben, of over medische ontwikkelingen met betrekking tot aids.) Er namen een aantal ex-leden aan de discussies daar deel; het was een drukke, maar betrekkelijk rustige groep.

Het eerste slachtoffer was Arnaldo Lerma, een ex-kerklid dat in a.r.s. naar aanleiding van de discussies daar, een aantal rechtsuitspraken over Scientology postte. Op 10 november 1994 kwamen er twee stafleden bij Lerma aan de deur die eisten dat hij een verklaring zou tekenen waarin hij zou afzien van verdere kritiek op de kerk en voorts zou verklaren dat hij

"left the Church entirely because I could not maintain a high enough ethical standard and wished to protect the organization from my destructive behavior." (32)

Lerma weigerde deze verklaring te tekenen en ontving nog geen uur daarna een fax van de kerk, waarin Scientology hem beschuldigde van het posten van illegaal materiaal op het net.

In december 1994 werden er anoniem delen uit de OT-levels (OT I, OT II en de NOT - New OT - 34, 35 en 36) op a.r.s. gepost. Dennis Erlich, voormalig lid en deelnemer aan het forum, herkende de stukken en identificeerde ze als authentiek. Een van de berichten waarin Erlich commentaar gaf, werd ineens gewist: niet door hem, maar door een vervalste cancel-message. Zoiets wordt niet aanvaard op het net: iemand vernietigt dan immers een bericht dat niet van hem of haar is; algemeen wordt zoiets beschouwd als een grove inbreuk op de 'netiquette'. In Nederland is zoiets zelfs strafbaar volgens de wet op de computercriminaliteit: iemand vernietigt immers een databestand.

Er volgden alras meer vervalste cancel-messages. Vrijwel elke posting waarin ook maar één zin uit het CoS-materiaal werd geciteerd, werd gewist. Soms was het niet eens nodig het cursusmateriaal te citeren om je bericht gewist te zien, getuige het uiterst gedetailleerde artikel dat in Skeptic verscheen over de oorlog die Scientology tegen de nieuwsgroep alt.religion.scientology, tegen individuen en tegen diverse providers begon:

"Dozens of postings by a.r.s critics have been cancelled by the Cancelpoodle, in many cases with a cancellation message that claims the posting is "CANCELLED BECAUSE OF COPYRIGHT INFRINGEMENT." Many of the articles by Scientology critics which have been cancelled, however, contained either no copyrighted material whatsoever or only brief quotations falling within the bounds of "fair use" for commentary and criticism. (...) One of the earliest articles cancelled by the Cancelpoodle was a "decree of the commencement of oral trial," a court document from Spain dated December 12, 1994, describing criminal proceedings initiated against COS president Heber Jentzch, and leading Spanish Scientologists, for "felonies of illicit association, threats, coercion, usurpation of functions, false accusation, simulation of felony, illegal arrest, crimes against the Tax Administration, crimes against freedom and safety in the workplace, intrusion, crimes against the public health, injuries, damages, abuse, slander and inducement to suicide."(32)

'CanclePoodle' is de verzamelnaam die is bedacht voor deze illegale cancels (om ze te onderscheiden van die van CancelMoose, een programma dat door het Net geaccepteerd is en dat uitsluitend berichten cancelt die naar hun vorm de regels van Internet overtreden; bovendien post CancelMoose een bericht in de net.abuse.newsgroups om verantwoording af te leggen over de gemaakte keuzes, en zijn de berichten in kwestie daar altijd te vinden). Sommige valse cancelberichten konden worden getraceerd; er kwamen er nogal wat van Netcom. Netcom nam maatregelen, verwijderde de accounts van waar af het misbruik plaatsvond en paste haar software aan. Er volgenden nieuwe, slimmere valse cancelberichten.

Op 11 januari 1995 postte een van de advocaten van Scientology, Helena Kobrin, die zelf een account bij Netcom heeft, zelfs een rmgroup-message voor alt.religion.-scientology. Een rmgroup-message is een bericht waarmee de hele nieuwsgroep opgeheven wordt. In het bericht verklaarde Kobrin haar handelwijze als volgt:

"We request that you remove the alt.religion.scientology newsgroup from your site. The reasons for requesting its removal are: (1) It was started with a forged message; (2) not discussed on alt.config; it has the name 'scientology' in its title which is a trademark and is misleading, as a.r.s. is mainly used for flamers [i.e. scheldpartijen] to attack the Scientology religion; it has been and continues to be heavily abused with copyright and trade secret violations and serves no purpose other than condoning these illegal practices." (33)

Verschillende systeembeheerders die het bericht zagen, sloegen alarm. Een aantal van hen verstuurde ogenblikkelijk een newgroup-message om de groep weer te herstellen, en gaf venijnig commentaar op Kobrins poging de nieuwsgroep weg te krijgen:

"Sorry, kids; please carry out your harassment campaign against the a.r.s newsgroup by other means. Cancellation is bad enough; rmgrouping out of spite is Not A Good Idea, thanks. And while you're there, hkk, tell us please who the person at Netcom that's cancelling other people's messages in a.r.s is, why don't ya? (...)
One doesn't rmgroup active thriving groups simply because they were "not discussed on alt.config", especially not several years after they were newgrouped. You've got the wrong alt.* hierarchy here, methinks. (...) So what's your point? Are you maintaining that nobody can use a trademarked word? Are you maintaining that nobody can attack the Scientology religion? (...) "Trade secret violations"? For a religion? I think you have the wrong United States of America here..."
(34)

De nieuwsgroep, waarin inmiddels meer dan 27.000 artikelen waren gepost, werd gered. Het netto effect was tweeledig: alt.religion.scientology trok ineens fors aandacht op het Net, aangezien allerlei voorstanders van de vrijheid van meningsuiting polshoogte gingen nemen, en Scientology had zich nu officieel een uiterst vieze naam op Internet verworven.

De kerk zag verder af van dergelijke maatregelen. In plaats daarvan richtte zij zich op individuen en op hun providers.

Drie weken na de rmgroup-message, op 2 februari 1995, nam Scientology contact op met de beheerder van anon.penet.fi; ze meldden dat een van zijn gebruikers - iemand die onder het pseudoniem '-AB-' gepost had - de anonieme server misbruikt had "informatie die gestolen was van een Scientology computer" op Usenet te posten, en eisten dat de beheerder de personalia van '-AB-' gaf. (32) De beheerder weigerde. Een paar dagen later, op 8 februari 1995, stond de Finse politie in opdracht van CoS op de stoep en eiste alle personalia van anon.penet.fi op; na lang onderhandelen gaf de beheerder hen uiteindelijk de gegevens van '-AB-'. Het was de allereerste keer dat een openbare macht een anonymous server dwong de identiteit van een gebruiker prijs te geven.

Het vreemdste aan de zaak was wel dat deze '-AB-' nog geen zin of alinea auteursrechtelijk beschermd materiaal heeft gepost.

Later hebben kerkleden nog verschillende malen de personalia van mensen die onder pseudoniem op a.r.s. postten, achterhaald en op het net bekend gemaakt. In minstens één geval (henry) is daarbij een privé-detective ingezet.

Februari was een drukke maand voor Scientology. Het volgende slachtoffer was Dennis Erlich.

Op 13 februari 1995 kwam Scientology met een 'writ of seizure', een verlof tot inbeslagneming, bij Erlich aan huis. Bijna acht uur lang werd Erlichs huis doorzocht. Zijn persoonlijke papieren, correspondentie, financiële papieren en zijn computer werden doorzocht. Er werden fotokopieën gemaakt; back-up tapes en floppies in beslag genomen; talloze bestanden van zijn computer werden gewist. Erlich kreeg tevens een dagvaarding overhandigd waarin hij van copyright-schending werd beschuldigd. Buiten hem werden ook Tom Klemesrud (de systeembeheerder van het bulletin board dat Erlich gebruikte om op Internet te komen) en Netcom (de Internet-provider van dat bulletin board) gedaagd, omdat zij volgens CoS Erlich de toegang tot het net hadden moeten ontzeggen vanwege deze vermeende schendingen.

En wat had Erlich gedaan? Hij gebruikte zijn eigen kennis over de kerk - hij had er jarenlang een hoge positie bekleed - om te reageren op de anoniem geposte kerkgeschriften; hij citeerde in zijn reacties fragmenten uit die geschriften. Op grond daarvan verkreeg Scientology een order tot beslaglegging.

Na Erlich was Lerma aan de beurt, op 11 augustus 1995. Ook zijn spullen werden in beslag genomen. Lerma had het Fishman Affidavit op a.r.s gepost; reden om dat te doen was dat de op a.r.s. aanwezige aanhangers van de kerk telkens beweerden dat de critici allerlei passages uit hun verband hadden gerukt. Samen met Lerma werd ook de Washington Post gedaagd, op grond van het simpele feit dat zij het Fishman Affidavit bij de rechtbank hadden opgevraagd en enkele zinsneden uit de OT's in een artikel hadden geciteerd. Vlak daarna, op 15 augustus werd hangende het zoveelste verzoek van Scientology het Fishman Affidavit te sluiten, het stuk tijdelijk verzegeld door rechter Hupp. Daarna nam Scientology op 21 augustus 1995 het computersysteem in beslag van FactNet (Fight Against Coercive Tactics), een on-line archief dat informatie over sektes inventariseert en gratis beschikbaar stelt. Directeur van FactNet is Lawrence Wollersheim, ex-Scientology lid. In alle gevallen beschuldigde Scientology (in de persoon van RTC) de gedaagden van het schenden van haar auteursrecht.

Na de inbeslagneming bij Erlich werd het Fishman Affidavit nog regelmatig op a.r.s. gepost en stond het op een aantal homepages. Scientology trachtte het stuk overal weg te krijgen, nog ruim voor de tijdelijke verzegeling. Het Affidavit heeft zelfs een tijdlang op een computer in China gestaan.

Wie openlijk uit Fishman citeerde, kon rekenen op e-mail van Helena Kobrin. Zelfs mensen die twee zinnen uit een van de OT's postten, ontvingen e-mail van haar waarin gedreigd werd met gerechtelijke stappen.

De rechters die over de genoemde beslagleggingen hebben moeten oordelen - Whyte, Kane en Brinkema - hebben inmiddels eensluidend uitgesproken dat die beslagleggingen opgeheven moesten worden, en dat Scientology, bij het doorzoeken van de computers, de grenzen van de gronden waarop zij onderzoek mocht verrichten, ver heeft overschreden. De zaken zijn geen van alle afgehandeld, maar CoS heeft de computerbestanden weer moeten retourneren (in het geval van Erlich dienden ze zijn bezittingen bij de rechtbank in te leveren, in de andere gevallen bij de gedaagden zelf). Lerma heeft nog altijd niet alles terug; de computerbestanden van FactNet zijn gedeeltelijk gewist en beschadigd.

De eisen tegen de Washington Post werden zonder pardon afgewezen.

Erlich, Lerma en FactNet dienden zich van de rechters voorlopig te onthouden van het posten van het Fishman Affidavit. Maar ook werd de claim van Scientology dat hun stukken 'geheim' en niet eerder gepubliceerd waren en dat de betreffende stukken handelsgeheimen en auteursrechtelijk beschermd materiaal vormden, op veel punten afgewezen. (35)

In het geval van FactNet oordeelde de rechter dat - ook al had Scientology geclaimd recht te hebben op een inbeslagname van het computersysteem - er in het geheel geen schending van auteursrechten had plaatsgevonden, aangezien ze het Affidavit alleen in het privédeel van hun computersysteem hadden geplaatst en er van verspreiding überhaupt geen sprake was geweest. (36) In het geval van Lerma oordeelde de rechter dat het posten van het Affidavit op a.r.s. plaatsvond in de context van een voortdurend debat in die nieuwsgroep, en belangrijk was

"in verband met het daar gevoerde debat of de OT's enige inhoud hebben dan wel gebruikt worden als onderdeel van stelselmatige pogingen iemands geest te beheersen." (37)

Het heeft er alle schijn van dat Scientology het auteursrecht misbruikt teneinde het publiek informatie te onthouden en de mogelijkheid tot discussie te ontnemen. Juist om die discussie wél mogelijk te maken, heb ik het Fishman Affidavit op mijn homepage gezet.

Terug naar de inhoudsopgave


6. Is auteursrecht een argument tegen publicatie?

Stel nu dat het er niet toe doet dat het Fishman Affidavit een rechtbankstuk is; en stel nu dat er geen sprake zou zijn van een publiek belang dat gemoeid is met de openbaarmaking van delen van het kerngeloof van Scientology, noch dat dit publieke belang op redelijke wijze gediend zou zijn bij het openhouden van dit Affidavit. En stel bovendien dat Scientology - in dit geval in haar verschijningsvorm van RTC - gelijk heeft met haar claim dat zij over het auteursrecht op de OT-levels beschikt en dat openbaarmaking daarvan zonder haar instemming onrechtmatig is.

Betekent dat, dat niemand ooit het recht heeft delen daarvan te publiceren, ook niet wanneer die als rechtbankdocument worden geopenbaard?

Bij het beantwoorden van die vraag is het belangrijk de volgende overwegingen in aanmerking te nemen:

  1. Betekent auteursrecht dat niemand delen uit de auteursrechtelijk beschermde werken mag overnemen om kritiek te leveren, het werk te bespreken en dergelijke?
  2. Lijdt de kerk schade wanneer anderen dan de auteursrechthebbende delen uit hun werken publiceren? (Het auteursrecht is immers niet alleen een moreel recht, maar zeker ook een economisch recht.)
  3. Hoe groot zijn de geciteerde delen in het Affidavit ten opzichte van de originele, volledige teksten?

1. Betekent auteursrecht dat niemand mag citeren?

Met betrekking tot dit punt kan ik kort zijn: citeren mag altijd. "Zou de Bijbel onder iemands auteursrecht vallen," zo argumenteerde een Britse advocaat in alweer een auteursrechtszaak die Scientology had aangespannen, "dan zou het citeren van delen eruit teneinde het Christendom of het Judaïsme aan te vallen, geheel en al geoorloofd zijn." (38). Met betrekking tot Scientology is citeren in hun eigen ogen echter per definitie ongeoorloofd; een probleem dat het best te omschrijven is als een Catch-22.

Wie enkele zinnen citeert wordt beschuldigd van misrepresentatie door 'het uit de context halen' van de bewuste opmerkingen en wordt verweten dat hij of zij het geloof doelbewust belachelijk wil maken. (39) Wie een krantenknipsel heeft waarin zinnen uit de OT's worden geciteerd, begaat een auteursrechtschending. (40) Wie meer dan een paar zinnen citeert, om de juiste context aan te geven, wordt beschuldigd van flagrante copyright-schending en wordt gewoonlijk in rechte gedaagd. Wie parafraseert, wordt beschuldigd van copyright-schending en het schenden van handelsgeheimen en eveneens in rechte gedaagd. (41)

Kennelijk mogen burgers, journalisten, schrijvers of critici wat Scientology betreft überhaupt niet citeren of parafraseren.


2. Lijdt de kerk schade door openbaarmaking van delen van de OT-levels door anderen?

Zeer zeker niet doordat haar leden liever de OT's van Internet zouden halen dan ze bij Scientology te kopen. Niet alleen zijn de stukken die op Internet te vinden zijn, zeer onvolledig, maar bovenal zal geen enkel lid op eigen houtje de OT's gaan bestuderen. Zonder begeleiding, zonder 'auditing' zijn ze in de ogen van de kerk en haar aanhangers volstrekt waardeloos, getuige hun eigen, recente uitspraak:

"Ik kan u vertellen dat iedere Scientoloog niet zal proberen vals te spelen of wat het juiste woord ook is, door het Internet op te gaan om het materiaal te halen. Dat zou niet in hem opkomen. Want a) het is incompleet en b) hij respecteert de vertrouwelijkheid en de praktijken en de hele procedure van de kerk. En dus hebben we financieel gezien geen enkele zorg dat Scientologen niet zullen betalen omdat het op het materiaal op het Net staat." (42)

Ook verschillende rechters hebben in de afgelopen maanden geoordeeld dat het hoogst onwaarschijnlijk is openbaarmaking op Internet tot een 'markt substituut' voor een bij Scientology gevolgde cursus kan leiden:

"The evidence showed the Works are esoteric in nature and are delivered to certain followers by advanced Scientologists known as "auditors" as part of an elaborate system of instruction. The only financial harm RTC would suffer would be if followers were to forsake the Church's didactic methodology in favor of self instruction through the Works copied by Defendants. There was no suggestion, let alone evidence, of this potential for financial loss to the Church.
The alleged copying by the Defendants was not of a commercial nature. Rather, it was made for non-profit purposes to advance understanding of issues concerning the Church which are the subject of ongoing public controversy. (...)
No evidence was introduced showing a likelihood that a follower of the Church would consider the postings by Lerma as a market substitute for the Works. Nor did the evidence show that the postings were of a commercial nature or had any effect on the potential market for the works. As such, the postings may well be considered as having been made for the purposes of criticism, comment or research falling within the fair use doctrine."
(Rechter Kane, KS-21)

"Moreover, plaintiff's arguments to date suggest that the extent to which plaintiff would be harmed by any future copyright infringement or trade secret misappropriation is at best slight. The documents in question are so esoteric as to require years of training in Scientology to understand them. As a result, the only financial harm that the plaintiff could suffer as a result of any alleged infringement would be if Church followers chose to forsake the Church's elaborate system of instruction in favor of self-administration of the texts. Scientology's status as a religious organization undermines any theory of loss that would depend on its followers' desire to cheat the Church by obtaining these teachings through unauthorized means. Accordingly, this Court fails to recognize any significant risk of financial loss to the plaintiff if the motion is denied. (...)
[T]he affidavits filed in support of plaintiff's complaint and motions provide that part of the Advanced Technology program involves "confidential counseling, or 'auditing' from a trained minister of the Church." McShane Aff. at P 9-10. Even the confidential levels that do not require auditing involve supervision "on each step to ensure that [the Scientologist] delivers the Advanced Technology to himself correctly and that he obtains the exact expected results from each level." Id. at P11. Accordingly, the "market" for these writings does not exist independently of the Church's services."
(Rechter Brinkema, KS-9)

Natuurlijk bestaat de kans dat de kerk toekomstige inkomsten derft doordat minder mensen genegen zullen zijn zich bij Scientology aan te sluiten, wanneer praktijken als 'suing to harass', 'Fair Gaming' en dergelijke bekend worden. Maar dan geldt de opmerking van een andere rechter:

"[I]ndeed any damage which the publication of Mr. Vosper's book may cause to the plaintiff is less likely to result from what he quotes from their literature or discloses from their material than from the criticism which Mr. Vosper makes of them and of their cult of Scientology as a whole." (43)

Bovendien - en dat is een punt dat de kerk nog al eens onder tafel schuift - zijn OT IV tot en met VI waarvan in het Fishman Affidavit delen zijn opgenomen, oude OT's. Delen ervan zijn herzien, andere delen in onbruik geraakt. Ook OT I wordt niet meer exact in deze vorm gebruikt. (44) Thans gebruikt de kerk de NOTS, de New Operating Thetan Series.


3. De verhouding in pagina's tussen de originele OT's en de fragmenten uit het Fishman Affidavit

De vraag hoe de verhouding in aantallen pagina's tussen de volledige OT's en de in het Fishman Affidavit opgenomen fragmenten precies ligt, is voor eens en altijd beantwoord. In een verhoor in een van de zaken die in de Verenigde Staten spelen, heeft Warren McShane, sinds januari 1994 president van RTC en derhalve het hoofd van CoS' auteursrecht-afdeling, in een verhoor exact opgesomd hoeveel pagina's elk van de OT's bevat. OT I tot en met OT VII tellen in totaal zevenhonderddertien pagina's. (45) Op de homepages met het Fishman Affidavit die thans inzet van dit kort geding vormen, zijn er daarvan slechts vierenvijftig opgenomen; dat wil zeggen, nog geen acht procent.

Om preciezer te zijn: van zowel OT I, OT II als OT VI worden slechts drie pagina's weergegeven; van OT IV vier pagina's en van OT V vijf pagina's. De grotere fragmenten bevatten elf van de tachtig pagina's van OT VII en vijfentwintig van de tweehonderd pagina's van OT III. Vijf van de geciteerde bladzijden tellen slechts twee tot acht regels.

Opmerkelijk is overigens dat RTC in dit kort geding het auteursrecht op OT VIII opnieuw afwijst. Dat is inderdaad lange tijd het officiële standpunt van de kerk geweest: OT VIII, zoals dat in het Fishman Affidavit is opgenomen, zou een vervalsing zijn. Scientology beweert dat deze vervalsing dient om op onheuse wijze een wig tussen Christenen en Scientologen te drijven; immers, in OT VIII staan onder meer zinsneden waarin Jezus tot een implantaat (een "valse herinnering") wordt verklaard, waarin Hubbard zichzelf vergelijkt met de antichrist en Jezus als een opvliegende pedofiel wordt beschreven:

"For those of you whose Christian toes I may have stepped on, let me take the opportunity to disabuse you of some lovely myths. For instance, the historic Jesus was not nearly the sainted figure has been made out to be. In addition to being a lover of young boys and men, he was given to uncontrollable bursts of temper and hatred that belied the general message of love, understanding and other typical Marcab PR. You have only to look at the history his teachings inspired to see where it all inevitably leads. It is historic fact and yet man still clings to the ideal, so deep and insidious is the biologic implanting." (46)

Uit andere documenten blijkt echter een vergelijkbare minachtende houding van Hubbard jegens het Christendom. Op grond van dergelijke overeenkomsten gaan critici ervan uit dat OT VIII wel degelijk authentiek is:

"Somebody on this planet, about 600 B.C. found some pieces of 'R6' [i.e. de 'Clearing Course', oftewel de OT's]. I don't know how they found it; either by watching madmen or something. But since that time they have used it. And it became what is known as Christianity. The man on the cross. There was no Christ! The Roman Catholic Church, through watching the dramatizations of people, picked up some little fragments of R6." (47)
"With rapidity and a [E-]Meter it can be shown that Heaven is a false dream and that the old religion was based on very painful lie, cynical betrayal." (48)
"The whole Christian movement is based on the victim. Compulsion of the overt-motivator sequence. They won by appealing to victims. We can win by converting victims. Christianity succeeded by making people into victims. We can succeed by making victims into people." (48)

Er bestaat een bandopname waarin Hubbard zelf expliciet meedeelt dat "Ahhh... The man on the cross... There was no Christ...". Van deze specifieke passage is een geluidsbestand gemaakt, dat op Internet is te vinden. (49)

Dat postings op a.r.s. waarin OT VIII stond met valse cancel-messages gewist werden, was eveneens een indicatie dat het stuk authentiek is.

Recent is de authenticiteit van OT VIII inderdaad in de rechtszaal bevestigd.

Bij de hoorzittingen in verband met het onderzoek naar de vraag in hoeverre de inbeslagneming van Lerma's computer gerechtvaardigd is geweest, kreeg Kendrick Moxon opdracht van de rechtbank om de bestanden die een overtreding van RTC's auteursrecht inhielden, te identificeren. Kendrick Moxon is zelf advocaat van Scientology en een vergevorderd lid, dat kennelijk door RTC in staat geacht wordt het hogere materiaal op authenticiteit te beoordelen. Op een van de schijfjes die Moxon als schending aanmerkte, stond slechts één bestand: OT VIII. Cooley, de advocaat die RTC in deze zaak vertegenwoordigt, protesteerde en zei opnieuw dat OT VIII een vervalsing was; maar niet híj was door de rechtbank aangesteld om een en ander te beoordelen, doch Moxon. (50)

Dat laat slechts twee opties open:

  1. Cooley heeft gelijk (en OT VIII is een vervalsing); maar in dat geval weet RTC's eigen deskundige Moxon de OT's niet te onderscheiden van vervalsingen, en is zijn oordeel waardeloos geworden;
  2. Moxon heeft gelijk (en OT VIII is origineel); in welk geval Hubbard inderdaad beweerd heeft dat Jezus een pedofiel was, en RTC's advocaat Cooley voor de rechtbank gelogen heeft toen hij meedeelde dat OT VIII een vervalsing is.
Terug naar de inhoudsopgave


7. De OT's circuleren al sinds 1968 in het publieke circuit en zijn niet gestolen

Scientology stelt de OT's onder uiterst strikte omstandigheden te bewaken, en beweert dan ook keer op keer dat (delen van) de OT-levels alleen in andermans handen beland kunnen zijn door middel van diefstal. Ook wat Fishman indertijd aan de rechter overhandigde, zou het resultaat van die diefstal uit Denemarken zijn die plaatsvond bij de Kopenhagen Org [Organisation]. Enkele mannen, gehuld in pakken van de Sea Org [Sea Organisation, een van de hogere divisies binnen Scientology], zijn daar binnen gelopen en vroegen om de OT's, waarmee ze zich vervolgens uit de voeten maakten.

Wat bij deze diefstal en een in Engeland ontvreemd is, waren echter niet de OT's maar de nieuwe versie daarvan: de NOTS, de New Operating Thetan Series. Het materiaal dat Fishman bij de rechtbank inleverde zijn delen uit de oudere OT's en kan derhalve niet uit deze beide diefstallen afkomstig zijn.

De OT's circuleren al geruime tijd in een of andere vorm in het publieke circuit. Dat is ook met zoveel woorden door de rechter uitgesproken:

"Despite RTC and the Church's elaborate and ardent measures to maintain the secrecy of the Works, they have come into the public domain by numerous means. RTC's assertion that the only way in which the materials have escaped its control was through two thefts in Denmark and England was not supported by the evidence. A former senior Scientology official testified to ongoing difficulties the Church incurred in keeping the Works secret, including members losing materials in their possession." (Rechter Kane, KS-21)

Uit verschillende getuigenissen blijkt in welke mate dat gebeurd is. Het meest uitgebreid is wel het verslag van Robert Vaughn Young, die hierboven bedoeld werd; hij werd verhoord in de zaak RTC v FactNet. Young was van 1968 tot 1989 lid van Scientology; vanaf 1973 was hij lid van de Guardian Office (de toenmalige geheime dienst, thans vervangen door het Office van Special Affairs, de OSA); vanaf 1982 werkte hij voor Author Services Incorporated, Hubbards literaire agentschap en indertijd tevens een van de belangrijkste divisies binnen CoS. In die hoedanigheid wist hij letterlijk alles van de verspreiding van de OT's. Op de vraag of er ooit sprake is geweest van verspreiding van de OT's, antwoordde Young:

"Yes, sir. It was one of the worst kept secrets in the world." (51)

Young overhandigde een uitgebreide lijst publicaties annex kopieën van krante-artikelen, tijdschriftartikelen, boeken, advertenties en dergelijke waarin delen van de OT's waren gepubliceerd. In kranten en boeken gebeurde dat uiteraard juist om inzicht te geven in - nu ja, wellicht niet altijd in de leer van Scientology, maar dan toch zeker in haar praktijken.

De OT's werden soms ook gewoon verloren:

"Well, the funniest one was a gentleman they put the materials in their briefcase. He put his briefcase on the top of his car and drove off and the briefcase broke open is what we heard the story from, when we were giving the evidence on this, and the O.T. materials were drifting down the Hollywood freeway. And another gentleman simply lost his materials in travel someplace. So there were several instances where they were simply lost, and they just didn't know where they went." (52)

Ex-leden hadden volledige kopiëen: Young meldt dat hij bij een journalist kwam, een ex-lid, die de complete serie OT I tot en met OT V in zijn bezit had. (53) Indertijd mochten mensen de OT's ook gewoon mee naar huis nemen, getuige een zin in Robert Kaufman's boek:

"The Examiner sent me to Certs and Awards with no questions asked, and I took OT II home with me." (54)

In het Scientology-blad The Auditor moest Young, wanneer er weer eens materiaal in het publieke domein kwam, melden dat het materiaal gestolen of vervalst was. Die obligate mededeling was beleid, legt Vaughn uit:

"Here's the order from L. Ron Hubbard declaring people suppressive persons for having taken forged upper level materials. So what we have here is within months of 1968 there is evidence of according to the Scientology publications, that the O.T. materials are starting to get out in '68. Exhibit 1, this simply is another instance. On page 2, another one, where Hubbard says here that they have been stolen, et cetera. That was what I was taught to say all of the time, it appears they were stolen, altered, et cetera. This is what Hubbard used because Mr. Hubbard said it here." (55)

Hilarisch wordt Youngs verhaal echter wanneer hij uitlegt dat hij indertijd door Hubbard zelf aan het werk is gezet om diens filmscript 'The Revolt of the Stars', geheel en al gebaseerd op OT III, aan de man te brengen. Young wist niet wat hem overkwam, want al die tijd pretendeerde CoS dat de naam 'Xemu' (de boze prins van het Galactisch Universum) en het verhaal over de miljoenen jaren geleden met kernbommen bestookte aarde het best bewaarde geheim van Scientology was:

"[T]he screen play was being passed around Hollywood. People that helped to support it in some ways, contributions, investors were made copies of this so this began to circulate through Hollywood quite a bit, so I included the promotion from Brilliant Films. In the front is a treatment written by Mr. Herbert, which I recognize because when this was given to us, I was very surprised because it listed in here in the screen play, the name of Xemu Etrawl, whoever the man who captures Xemu ends up being L. Ron Hubbard." (56)

Terug naar de inhoudsopgave


8. Het wordt betwist dat CST / RTC het copyright op deze stukken bezit

Voor diegenen die worden beschuldigd van het overtreden van de auteurswet en voor degenen die een en ander moeten controleren, maken CST / RTC het wel zeer moeilijk. De OT's zijn nu de NOTS, maar in rechtszaken halen ze beiden naar gelieven door elkaar.

Wie met de advocaten van RTC of hun vertegenwoordigers te maken krijgt, ontvangt te gelegener tijd weliswaar een uitgebreide stapel papieren van het Amerikaanse Copyrights Office met stempels en nummers, maar dat zegt lang niet alles. De originele stukken zijn daar namelijk 'gemaskeerd' ingeleverd: grote delen ervan zijn wit gemaakt, zodat de teksten niet leesbaar zijn en nimmer kunnen worden vergeleken met documenten die door RTC als auteursrechtschending worden aangemerkt. Dat geeft RTC min of meer de vrije hand om zelf uit te maken wanneer wél en wanneer geen sprake is van een schending; zie ook de eerder vernoemde controverse over OT VIII.

Voor rechter Kane was dat een belangrijk argument om RTC's copyright-claim niet zonder meer te aanvaarden:

"RTC has not introduced the Works in their entirety into evidence to enable comparison of the amount and substantiality of the portion of the Works copied with each copyrighted work as a whole. Notably, however, even if a work is introduced in its entirety, the copying may nevertheless constitute fair use. See, e.g., Sony Corp. v. Universal City Studios, 464 U.S. 417, reh'q denied, 465 U.S. 1112 (1984); Rotbart v. O'Dwyer Co., 34 U.S.P.Q.2d 1085 (S.D.N.Y. 1985)." (Judge Kane, KS-21)

Voor wat betreft mijn homepage: ik heb in een vroeg stadium Helena Kobrin gevraagd om een origineel exemplaar van het Fishman Affidavit, teneinde de versie die op mijn homepage staat daarmee te kunnen vergelijken. Ik heb mijn exemplaar immers ook maar ergens van Internet afgeplukt, en kan zelf uiteraard niet goed beoordelen of iemand er voordien niet aan geknoeid heeft; iemand zou er delen aan toe hebben kunnen voegen of aan de bewoordingen waarin een en ander gesteld is, hebben kunnen morrelen. Kobrin weigerde me dat. (11) Ook Julia Rijnvis heb ik in een telefoongesprek voorgesteld mijn versie naast het origineel te leggen; ook zij weigerde. (57)

Wie feitelijk de auteursrechthebbende in deze is, is niet duidelijk. CST / RTC beweren dat Ron Hubbard ze aan RTC heeft overgedragen; de acte van overdracht passeerde de notaris echter een maand nadat Hubbard de acte heeft getekend. Onder Amerikaans recht betekent dat dat de overdracht van de auteursrechten mogelijk niet rechtsgeldig is, in welk geval RTC hier geen recht van spreken heeft. En in dat geval heeft RTC evenmin het recht het gebruik ervan toe te staan aan de Church of Scientology International.

Terug naar de inhoudsopgave


9. De dagvaarding zelf

Edelachtbare,

In de dagvaarding wordt U verzocht te concluderen dat eiser genoemd onder 2, RTC, de exclusief licentiehouder is met betrekking tot tal van werken die door Scientology worden gebruikt om haar leer te verspreiden. Ik verzoek U vooreerst na te gaan of RTC inderdaad licentiehouder is.

In punt 3 wordt U gevraagd te concluderen dat de geheimhouding die Scientology nastreeft, ook altijd is betracht en adequaat is geweest. In paragraaf zes heb ik getracht aan te tonen dat delen van de OT's niettemin wijd verspreid zijn. Inderdaad niet altijd met instemming van Scientology (behalve dan in het geval van Hubbards filmscript), maar wél legaal. Auteurs hebben vrijwel altijd in gerechtshoven het citeren uit de OT's in hun boek moeten verdedigen, en zijn daarin geslaagd. Ook de pers heeft regelmatig de hand weten te leggen op de OT's en heeft daaruit geciteerd - soms zelfs substantieel - en deed dat met een beroep op hun publieke functie en hun taak het publiek voor te lichten.

In punt vier wordt U verzocht te concluderen dat de onleesbaar gemaakte documenten die bij het Copyrights Office gedeponeerd zijn, inderdaad dezelfde zijn als die waarover wij hier vandaag spreken. Dat lijkt me veel gevraagd.

In punt vijf stellen eisers dat het Fishman Affidavit "de verschillende OT-werken in hun geheel, dan wel grote delen daarvan" bevat. In paragraaf 5, punt 3 heb ik voorgerekend dat dit niet juist is. Mijn berekening baseerde ik op een getuigenis onder ede van het hoofd van RTC, thans een van de eisers. Geen van de OT's wordt in zijn geheel geciteerd, en vergeleken met de omvang van elk der OT's is het betwistbaar of de fragmenten ervan die in het Fishman Affidavit zijn opgenomen, "grote delen" zijn.

In punt vijf delen eisers U voorts mee dat zij "geen toestemming [hebben] gegeven voor opname van deze werken in het Affidavit." Aangezien eisers daar in het geheel geen toestemming voor hebben hóeven geven, daar zulks uitsluitend ter beoordeling van de rechter in Californië was, lijkt deze opmerking me niet relevant. Voorts delen eisers U mee dat zij zich "onmiddellijk [hebben] verzet tegen eventuele vrije toegankelijkheid voor derden daarvan". Zoals in paragraaf 1 beschreven, heeft het Amerikaanse hof het Affidavit niettemin doelbewust lange tijd open gehouden; en al die tijd heeft Scientology het Amerikaanse burgers fysiek onmogelijk gemaakt hun recht op inzage uit te oefenen.

In punt zes wijzen eisers op drie procedures die thans in de Verenigde Staten lopen. Uit diezelfde rechtsgangen heb ik rijkelijk geciteerd. Ik wil er voorts op wijzen dat de betrokken rechters tot nu toe niet hebben geoordeeld dat het "de gedaagde partijen in die drie procedures verboden [is] de werken openbaar te maken en/of te verveelvoudigen"; de betreffende rechters hebben elk der partijen een "status quo ante" opgelegd, in rechter Kane's woorden: een terugkeer naar de situatie zoals die was voordat de oorlog begon. Het is de gedaagden verboden het Affidavit nogmaals te posten, hangende de definitieve uitkomst van de procedures; voorts hebben zowel rechter Kane als rechter Brinkema geoordeeld dat het de vraag is of RTC haar claims aannemelijk kan maken, en dat de beslaglegging derhalve buitenproportioneel was en direct ongedaan gemaakt diende te worden.

Op punt zeven en acht heb ik niets aan te merken.

Op punt negen stellen eisers dat een URL als een uniek adres fungeert. Dat is niet juist. Een adres op het World Wide Web kan op meerdere manieren worden aangeduid. Zo is bijvoorbeeld de Fishman-homepage van een specifieke deelnemer te bereiken als:

- http://www.iaf.nl/%7Eabigail/Fishman/
- http://ftp.iaf.nl:80/%7Eabigail/Fishman/fishman.html of
- http://uni4nn.iaf.nl/%7Eabigail/WWW/../Fishman/./fishman.html

Ook is het heel goed mogelijk met een en dezelfde URL verschillende documenten te leveren, al naar gelang de stand van de zon, of afhankelijk van de machine van waar af het verzoek komt. (58) Een URL zegt voorts niets over de plaats van het bestand. Browsers voor het World Wide Web zijn niet aan pc's voorbehouden. En uit een URL kan nu juist vrij gemakkelijk de naam van een gebruiker worden geconstrueerd: dat is een kwestie van de accountnaam combineren met die van de provider. Van plusminus negentig procent van de deelnemers kan op deze wijze het adres worden gevonden.

Op het gevaar af pietluttig te zijn (anderzijds: dit is voor zover ik weet het eerste kort geding over een zaak waarin Internet zo'n belangrijke rol speelt en in elk geval het eerste kort geding over een homepage; daarom is het van des te meer belang dat U correcte informatie krijgt), ook punt tien is niet correct. Eisers vergeten te vermelden dat op de systemen van de providers ook informatie van derden binnenkomt: e-mail vanaf andere systemen, en de newsfeed van de nieuwsgroepen die niet lokaal zijn.

Punt elf is zeer zeker niet correct: ik maak gebruik van de diensten van twee providers, en heb bij beiden een homepage met daarop het Fishman Affidavit. Opmerkelijk is dat de eerste en enige homepage waarover ik klachten van Scientology heb gekregen en waarover door de advocaten gecorrespondeerd is, zich niet op het systeem van een van de gedaagde providers bevindt. Planet Internet is niet door eisers in rechte betrokken.

De selectiviteit die eisers betracht hebben bij het dagen, verdient extra commentaar. Bij dit protest zijn immers vele providers betrokken geraakt. Het is opmerkelijk dat van de grotere providers - waar ook gemiddeld de meeste homepages staan - alleen XS4ALL gedaagd is: niet Planet Internet, niet Euronet, niet bArt. Aan het dagen van XS4ALL kon Scientology moeilijk ontkomen, gezien hun eerdere beslaglegging daar; maar de keuze van de overige gedaagde providers doet sterk vermoeden dat Scientology heeft getracht vooral de kleinere, minder vermogende providers te kiezen. DDS drijft uitsluitend op sponsoring, goodwill en vrijwilligerswerk, Dataweb en Cistron zijn verhoudingsgewijs kleine en beginnende bedrijven. Ik kan het werkelijk niet helpen, maar het citaat van Hubbard waarin hij zegt dat de wet gebruikt moet worden om mensen te intimideren en te ruïneren, dringt zich hier op. Meerdere mensen hebben een dergelijk angstig vermoeden geformuleerd. Daarom doet het me des te meer deugd dat Planet Internet het in deze dusdanig oneens was met Scientology, dat zij zich vrijwillig bij dit kort geding heeft gevoegd; deels omdat zij als provider elke verantwoordelijkheid voor de homepages van hun gebruiker afwijzen, deels omdat zij mij - hun gebruiker immers - willen steunen in dit proces.

Voor wat betreft de gebruikers die gedaagd zijn, beweert Scientology dat zij moeite heeft gehad om aan de namen en adressen van de andere deelnemers te komen; een van hun eisen is dan ook dat U de providers zult opdragen de namen en adressen van alle betrokken gebruikers aan hen over te dragen.

Dit argument lijkt me hoogst dubieus. Een van de deelnemers aan dit protest is Oussama Cherribi, Kamerlid voor de VVD; zijn personalia zijn op grond van zijn functie openbaar, en inderdaad heeft hij - als enige naast mij - de eerdere schriftelijke sommatie van RTC om zijn homepage te verwijderen, ontvangen. Leden van Scientology wisten hem voorts goed te vinden wanneer hij zijn werk als parlementslid wilde uitoefenen. Waarom Cherribi niet gesommeerd? En waarom de Tros en de Groene Amsterdammer - twee publieke instanties, wier adressen wel heel eenvoudig zijn te achterhalen - niet? Waarom Bureau Jansen & Janssen niet? Hun adres staat op hun homepage. Waarom Marcel Möring niet? Zijn adres moet niet moeilijk te vinden zijn. Waarom, van al die plusminus honderd deelnemers, alleen ik? Omdat ik een organiserende functie heb gehad? Omdat er een voorbeeld gesteld dient te worden?

Voor wat betreft punt twaalf, waarin eisers opmerken dat zij geen toestemming hebben verleend voor openbaarmaking van delen van de OT's en vermelden dat zij deze desondanks aantroffen op een aantal homepages, verwijs ik ten eerste naar mijn opmerkingen bij punt vijf. Ten tweede wil ik hier graag opnieuw ingaan op de selectiviteit van eisers.

In een eerder stadium hebben de advocaten van eisers, Nauta Dutilh, een lijst aan Mr. Bakker Schut overhandigd met daarop aantekeningen met betrekking tot de homepages van de deelnemers. De lijst die door eisers van commentaar is voorzien, is een uitdraai van de lijst met Fishman-homepages die ik met grote regelmaat aan alle deelnemers heb verstuurd, en die een paar keer in nieuwsgroepen is gepost.

Wat me op de geannoteerde lijst opviel, was dat eisers lang niet alle vermelde URL's hadden aangemerkt als homepages waartegen zij bezwaar aantekenden. (59) De lijst was op dat moment zo'n vijfenzeventig homepages lang. Sommige homepages hebben eisers of hun vertegenwoordigers kennelijk niet kunnen vinden; daar stond een kruisje achter. De rest was ingedeeld in 'yes' en 'no'. Toen ik die lijst doorliep en trachtte te achterhalen wat de ratio achter het verschil in beoordeling was, begon het me na het opvragen van zo'n twintig homepages te dagen. Alle homepages die het Fishman Affidavit als platte tekst (ascii) boden, dat wil zeggen als een aaneengesloten bestand met eensluidend lettertype, hadden een 'no' gekregen en waren kennelijk vrij van bezwaar. Achter alle homepages die in HTML geboden werden - dat wil zeggen, als in hoofdstukken onderverdeelde tekst, zodat je makkelijker ziet waar de diverse onderdelen van het Affidavit beginnen en eindigen - prijkte een 'yes'. Van enig verschil in de tekst tussen de ascii- en de html-versie is echter geen sprake. Wat een vreemde selectiviteit, die zich zo toespitst op vorm en niet op de erin vervatte betwistte OT's....

Overigens deed zich nog een vreemd geval voor. Helena Kobrin heeft geruime tijd niets van zich laten horen. Enkele dagen nadat de dagvaarding aan het adres van XS4ALL, DDS, Cistron, Dataweb en mij bezorgd was, begon Kobrin abrupt weer mailtjes te sturen. Het bizarre was dat zij daarin uitsluitend bezwaar aantekende tegen OT VII - terwijl de ontvangers van dit mailtje toch werkelijk het complete Affidavit op hun homepage hadden staan. (60)

Ik moet U eerlijk zeggen dat de wegen van Scientology en haar juridische vertegenwoordigers me ondoorgrondelijk voorkomen. In platte tekst mogen de delen van de OT's uit het Fishman Affidavit kennelijk wél op een homepage staan, in geïndexeerde tekst kennelijk niet. OT VIII is dan weer wél, dan weer geen auteursrechtschending. Terwijl de Nederlandse advocaten de delen van OT I tot en met OT VII verwijderd willen zien, maakt de Amerikaanse advocaat uitsluitend bezwaar tegen OT VII en laat zij zich niet uit over de fragmenten uit de zes andere OT-levels.

Voor wat betreft punt dertien vind ik het uiterst belangrijk op te merken dat gebruikers de inhoud van hun homepage niet "(mede) bepalen". De enige die recht heeft een homepage samen te stellen en de inhoud daarvan te bepalen, is de gebruiker zelf. Andere gebruikers mogen er niets op zetten en kunnen dat ook niet, tenzij door een account te hacken of aan de homepage te rommelen - wat niet mag. Ook de provider heeft geen invloed op de homepages, behalve dan voor wat betreft de beperkingen die hij aan de omvang stelt. Wie zonder toestemming van de gebruiker in kwestie iets wist of toevoegt aan een homepage, maakt zich voor wat betreft het Nederlands recht schuldig aan een overtreding van de wet Computercriminaliteit.

Voor wat betreft punt veertien, waarin de rol van de provider wordt beschreven: hier worden homepages gedefinieerd als waren zij virussen, die zichzelf naar hartelust vermenigvuldigen. Een provider verveelvoudigt of openbaart niets waar het homepages betreft. De homepage bevindt zich op een door mij gehuurd deel van de schijfcapaciteit van de provider en sluimert daar als het ware; pas wanneer een andere gebruiker doelbewust actie onderneemt - dat wil zeggen: mijn homepage opvraagt - gaat er een tijdelijke kopie naar het geheugen van de privécomputer van de betreffende gebruiker. De providers - degene bij wie ik mijn homepage opgeslagen heb en degene bij wie de gebruiker die mijn homepage opvraagt, aangesloten is - doen niets dan doorgeven. De enige actieve handelingen in deze zijn de mijne (vanwege het maken van een homepage) en die van een andere gebruiker (vanwege de handeling van het opvragen.

Wanneer de gebruiker die mij homepage heeft bezocht, die pagina weer verlaat, blijft er zeker niet per definitie een kopie van mijn homepage in het geheugen van de andere computer staan. Pas wanneer de betreffende gebruiker daartoe een commando geeft, wordt het bestand definitief op zijn of haar computer opgeslagen.

Op punt vijftien beweren eisers dat ook een zg. hyperlink, een verwijzing naar een vindplaats van een ander document, neerkomt op "openbaarmaking en/of verveelvoudigen door de gebruiker en de provider". Een hyperlink is niets maar dan ook nìets anders dan een beschrijving van een vindplaats, die vervolgens geactiveerd kan worden. Het is alsof zowel de bibliotheek als de schrijver van een boek kunnen worden aangesproken op het feit dat zij in een literatuurlijst of een kaartenbak de gegevens van een boek of artikel vermelden en zulks gelijk zou staan aan verveelvoudigen of openbaar maken...

Een hyperlink verwijst naar een vindplaats. Hyperlinks verwijzen regelmatig naar andere hyperlinks. Het hele World Wide Web is niets anders dan een ingewikkelde conglomeratie van hyperlinks en bestanden. Zijn al die systemen in de ogen van eisers dan strafbaar? Moet het hele WWW gesommeerd worden wanneer ergens een document staat dat in de ogen van eisers illegaal is?

Een hyperlink voegt formeel niets toe. De openbaarmaking is reeds een feit zodra de pagina op het net staat. Het toegankelijker maken van het document is alleen openbaarmaking en/of verveelvoudiging als het aantal potentiële gebruikers daardoor toeneemt. Dit is echter bij Internet niet het geval, aangezien alle gebruikers al toegang hadden tot die gegevens, alleen wisten ze de gegevens niet te vinden. Het maken van een catalogus (wat hyperlinks doen) heeft te maken met het beter ontsluiten van de gegevens. Dat lijkt mij niet strafbaar. (61)

Van een van de makers van het World Wide Web - dat in zijn woorden zelf een "wereldwijd multimediaal hypertext systeem" is - ontving ik een verklaring waarin hij deze eis als onhoudbaar afdoet. (62) Hij is een van de dertien mensen ter wereld die in de specificaties van deze WWW-taal een vermelding heeft verdiend.

Voor wat betreft punt zestien, het zonder toestemming openbaar maken van de OT-werken, het volgende. Het zal U inmiddels duidelijk zijn dat ik me voorshands op het standpunt stel dat ik, noch de andere deelnemers, toestemming van eisers nodig heb, aangezien geen van de deelnemers iets anders doet dan een rechtbankdocument openbaar houden. Niemand van ons heeft als doel de auteursrechten van eisers te schenden. Wij willen uitsluitend dit rechtbankdocument, waar Scientology kennelijk zo verbeten op jaagt, openbaar houden - juist omdat Scientology het argument van geheimhouding gebruikt als intimidatiemiddel, getuige de vele rechtszaken die over het citeren van passages ui de OT's zijn gevoerd.

Mocht het zo zijn dat U mijn argumenten dat het hier om een openbaar stuk gaat en dat openbaarheid niet ongedaan gemaakt kan worden, niet deelt, dan dring ik er met klem bij U op aan dat U het publieke belang van deze zaak in overweging neemt. Immers, elk mens heeft recht op een geïnformeerde keuze - ook wanneer het de beslissing betreft om lid te worden van Scientology.

Met betrekking tot punt zeventien, de schade die eisers zouden lijden vanwege deze homepages, kan ik alleen maar verwijzen naar wat Martin Weightman, een hoog lid in de Scientology-hierarchie, en enkele buitenlandse rechters hebben gezegd (hun opmerkingen staan hierboven beschreven in paragraaf vijf, punt twee) over de kans dat Scientology schade lijdt wanneer het Fishman Affidavit openbaar wordt gehouden.

In punt achttien stellen eisers dat ik geen gevolg heb gegeven aan hun sommatie mijn homepage te verwijderen. Dat is zo; ik meen namelijk dat alleen U kunt oordelen of mijn handelen rechtmatig dan wel onrechtmatig is, en niet Scientology.

Dat de providers geen gevolg hebben gegeven aan deze sommatie is niet meer dan logisch. Niet alleen zouden zij zich anders schuldig maken aan het vernietingen van andermens' bestanden, wat een overtreding van de wet Computercriminaliteit is, ook hebben alle deelnemers bij voortduring gesteld dat zij, en alleen zij, verantwoordelijk zijn voor het plaatsen van het Affidavit op hun homepage.

Voor wat betreft de eisen tenslotte: Scientology vraagt U de gedaagden hoofdelijk te veroordelen in de kosten van dit geding. Mocht U beslissen dat gedaagden in hun recht staan, dan verzoek ik U vriendelijk het omgekeerde te doen en eisers te veroordelen tot het dragen van deze kosten.

Scientology en haar diverse rechtspersonen staan er immers om bekend dat zij te pas en te onpas zaken tegen derden aanspannen, juist om hun critici op kosten te jagen. Ik wil U hierbij de beruchte uitspraak van Ron Hubbard in herinnering brengen:

"The purpose of the suit is to harass and to discourage rather than win. The law can be used very easily to harass, and enough harassment on somebody (...) will generally be sufficient to cause his professional decease. If possible, of course, ruin him utterly." (15)

Zelf zijn genoemde rechtspersonen niet altijd genegen aan uitspraken van rechters te voldoen. In verband met de onderhavige zaak verwijs ik naar de procedures in de Verenigde Staten, waar RTC niet alleen ten onrechte inbeslagnemingen heeft uitgevoerd maar bovendien de eis van de rechters om de computersystemen in hun oorspronkelijke staat te retourneren, heeft genegeerd. Voorts heeft Scientology forse sommen uit te staan wegens andere zaken: Lawrence Wollersheim - oud-lid en thans directeur van FactNet - zijn ze al zo lang tweeënenhalf miljoen dollar aan smartegeld schuldig, dat het bedrag inmiddels is opgelopen tot vijf miljoen. Aan David Mayo - indertijd beoogd opvolger van Hubbard - is Scientology bij mijn weten op grond van rechterlijke uitspraken bijna drie miljoen dollar schuldig, een bedrag dat nog steeds niet is betaald.

De organisatie heeft zich inmiddels een dusdanig slechte naam verworven in de advocatuur, dat de hoofdredacteur van het blad The American Jurist vorige maand zijn vakgenoten opriep tot voorzichtigheid, en advocaten die voor Scientology werken vermaant hun ethische verantwoordelijkheden in acht te nemen. (63)

Voor alle duidelijkheid nog een slotopmerking. Het gaat mij er niet om Scientology 'kapot' te maken, zoals me de laatste maanden door mensen van de organisatie wel verweten is. Mensen mogen geloven wat ze willen.

Wel vind ik dat binnen een democratische maatschappij een geïnformeerde discussie over elke religie en overtuiging mogelijk dient te zijn: zowel over de mijne, als over die van Scientology. Elk mens heeft recht op een geïnformeerde keuze in zulke belangrijke zaken en mijns inziens verhindert Scientology zulks waar het haar eigen geloof betreft. Wat dit betreft kan ik me alleen maar van harte aansluiten bij Steven Fishman zelf, wanneer hij zegt:

"What is truly ironic is that these attorneys from the Church of Scientology are asking you to hide Scientology beliefs from Scientologists; while on the other hand I am asking you to allow everyone, including and especially Scientologists, (...) access to Scientology beliefs."


Edelachtbare, ik dank U voor Uw aandacht.

Met hoogachtende groet,

Karin Spaink,
28 november 1995.





Terug naar de inhoudsopgave


10. Dank, en bronnen

De hierin verwerkte informatie is grotendeels verkregen via Internet. Zonder de medestanders daar die me gezamelijk van megabytes aan informatie hebben voorzien, had ik dit niet kunnen schrijven.

Buiten alle deelnemers aan dit protest wil ik een aantal mensen en instanties uit andere landen bedanken:

alt.religion.scientology, Bruce Scott, Cornelius Krasel, Dave Touretzky, Davel, Diane Richardson, The Electronic Frontier Foundation", FactNet, Faegre & Benson, Felipe Rodriquez, Fonss, Jerod Pore, Jim Lippard, Jon Atack, Martin L Poulter, Maureen Garde, Modemac, Rogue Agent, Ron Newman (*), Scott Goehring, Steve A, Steven Fishman, Tilman Hausherr, Tony Sidaway en Robert Vaughn Young.

(*) De beste plaats om te beginnen.

Terug naar de inhoudsopgave


11. Noten en bijlagen bij verweer

Sommige vindplaatsen zijn niet meer up-to-date. Een geactualiseerde versie is te vinden in mijn Scientology Litigation Kit.


1. (KS-1) posting, From: rop@xs4all.nl (Rop Gonggrijp); Newsgroups: nlnet.misc, hacktic.heibel; Subject: Beslaglegging bij XS4ALL op laste van Scientology; Date: 5 Sep 1995 12:45:49 GMT. (terug)

2. (KS-2) Persverklaring DB.NL. (terug)

3. (KS-3) posting, From: kspaink@xs4all.nl (Karin Spaink); Newsgroups: dds.dds, nl.misc, nlnet.misc, xs4all.general, alt.religion.scientology; Subject: Fishman available on *another* Dutch provider; Date: Mon, 18 Sep 1995 17:46:10 GMT. (terug)

4. (KS-4) e-mail, From: kspaink@xs4all.nl (Karin Spaink); To: many; Subject: *dringend* verzoek; Date: 22 Sep 1995. (terug)

5. (KS-5) posting, From: nobody@REPLAY.COM (Anonymous); Newsgroups: alt.religion.scientology, theta.general, theta.wins; Subject: Up the bridge to OT8 !; Date: 20 Sep 1995 15:40:34 +0200. (terug)

6. Op grond van onder meer de dwang die inherent is aan deze 'Freeloader's Debt', heeft Scientology haar ex-lid Lawrence Wollersheim 2,5 miljoen schadevergoeding moeten betalen. Zie: Larrry Wollersheim v. Church Of Scientology California, No. B023193, Court of Appeals of California, Second Appelate District, Division Seven; 212 Cal.App.3d 872, 260 Cal.Rptr. 331.; opgenomen in XS4ALL's dossier over Scientology. (terug)

7. (KS-6) "Fishman's press release on his legal battle. Scientology upper level references (OT materials) affirmed unsealed and in the public domain by United States court of appeals". De verklaring bevat een reconstructie van zijn persoonlijke ervaringen met Scientology na zijn inhechtenisneming, het wedervaren van zijn Affidavit plus een beschrijving van de grondgedachte van Hubbards leer. Niet alles in dit persbericht is overigens correct: het verhaal over de dood van Miscavages schoonmoeder schijnt inmiddels weerlegd te zijn, hoewel velen er in geloofden en nog geloven. (terug)

8. Richard Behar, 'The Thriving Cult of Greed and Power', Time Magazine, 6 mei 1991. (terug)

9. (KS-7) United States district court, Southern district of New York, 92 civ. 3024 (pkl): Church of Scientology International v Time Warner, Inc., Time Inc. Magazine Company, and Richard Behar. (terug)

10. Kort geding, Scientology Kerk Amsterdam en The Church of Scientology International v Uitgeversmaatschappij Reader's Digest N.V. en Reader's Digest Association Inc, rolnummer KG 91/2034V, uitspraak op 20 september 1991; Geding in hoger beroep, Scientology Kerk Amsterdam en The Church of Scientology International v Uitgeversmaatschappij Reader's Digest N.V. en Reader's Digest Association Inc, rolnummer 1151/91 KG, arrest op 9 april 1992. (terug)

11. (KS-8) e-mail, From: Helena Kobrin >hkk@netcom.com<; Subject: Re: Your mail; To: Karin Spaink >kspaink@xs4all.nl<; Date: Fri, 29 Sep 1995 22:07:41 -0700 (PDT). (terug)

12. (KS-9) Memorandum Opinion, Judge Leonie Brinkema, 30 aug. 1995, Civil Action No. 95-1107-A; cursivering van mij. (terug)

13. (KS-10; no link) CV 91-6426 HLH, Church of Scientology International v Steven Fishman et. al. Sealing order, Judge Hupp, 15 aug. 1995 (terug)

14. "Witness Preparation: Hatting the Witness" - Exhibit C, Fishman Affidavit en "Addendum to Witness Preparation" - Exhibit D, Fishman Affidavit; "Project Quaker" (Kop: "To ensure that all those DC staff concerned are not available for questioning by Scales yet cannot be prosecuted for fleeing") - Exhibit E, Fishman Affidavit; "Magazine article on the dissemination of material" - Exhibit G, Fishman Affidavit. (terug)

15. L. Ron Hubbard, "Magazine article on the dissemination of material", Exhibit G, Fishman Affidavit, pag. 53, 54 en 55. (terug)

16. Zie OT III en OT VII, Fishman Affidavit. (terug)

17. "A single page inserted before The Electric GPMs supplied a further note of instrucion: when the word SHOCK appeared on an item, one was to THINK OR FEEL SHOCK." Robert Kaufman: Inside Scientology: Or How I Found Scientology and Became Super Human, Olympia Press, New York 1972, pag. 159. (terug)

18. Zie OT II, Fishman Affidavit, pag. 67, 75, en 65. (terug)

19. Zie OT VI, Fishman Affidavit, pag. 111. (terug)

20. Julia Rijnvis (hoofd PR Scientology Kerk Amsterdam) in een uitzending van Radio AFM, 3 november 1995. (terug)

21. Margery Wakefield: Xenu: The Road to Total Freedom, vijftien hoofdstukken, regelmatig gepost op alt.religion.scientology. Citaat uit hoofdstuk 5: 'Do fish swim? Do birds fly?' (terug)

22. Hubbard in OT III, Fishman Affidavit, pag. 86. (terug)

23. Hubbard, geciteerd in Margery Wakefield: The Road to Xenu, vijftien hoofdstukken, regelmatig gepost op alt.religion.scientology. Citaat uit hoofdstuk 3: 'For the next endless trillions of years'; onderstreping van mij. (terug)

24. (KS-11) Affidavit van Hana Whitfield, 661N. Occidental Boulevard Los Angeles, California 90026, gepost op a.r.s. (terug)

25. Zie voor de verschillende straffen ('Ethics Conditions'), de interne rechtspraak en rechtbanken en voor de speciale kampen ('Rehabilitation Project Force' of RPF), de verschillende getuigenissen die XS4ALL in haar onderzoek verzameld heeft, en (KS-11). (terug)

26. (KS-12) Voorlopige versie van de verklaring die Fishman heeft afgelegd voor het Court of Appeals, Pasadena, Californië, op 14 november jongstleden. Verstuurd per e-mail: Date: Sun, 22 Oct 1995 21:41:16 -0400; From: Steven Fishman; To: kspaink@xs4all.nl; Subject: Many thanks for your wonderful web site. (terug)

27. (KS-13) 'Hubbard dianetics foundation, Enrollment application/agreement and general release', uit posting a.r.s, From: clara@holsoft.demon.co.uk (Sister Clara); Newsgroups: alt.religion.scientology; Subject: Re: SHUDDER INTO SILENCE; Date: Tue, 24 Oct 1995 20:16:07 GMT (terug)

28. (KS-14) Ron Hubbard, HCO Policy Letter of 18 October 1967, Issue IV; onderstreping van mij. Deze HCO Policy Letter is later vervangen door een andere, waarin de term 'Fair Game' wordt afgeschaft "wegens de slechte publiciteit' die een en ander met zich meebracht, maar waarin de praktijk expliciet blijft bestaan: "This P/L does not cancel any policy on the treatment or handling of an SP."
Dat het gebruik nog steeds bestaat, mag blijken uit een recente rechterlijke uitspraak uit 1993, RTC, et al., Plaintiffs, v. Robin Scott, et al., Defendants, case No. 85-711-JMI (Bx), US District Court, Central District of California. "MEMORANDUM OF DECISION (...) Plaintiffs have abused the federal court system by using it, inter alia, to destroy their opponents, rather than to resolve an actual dispute over trademark law or any other legal matter. This constitutes 'extraordinary, malicious, wanton and oppressive conduct."' (terug)

29. (KS-15) Zie onder andere dit fragment uit Scarffs getuigenis. (Onderdeel van het complete Fishman-dossier en thans op bijna 20 van de Nederlandse Fishman-homepages te vinden.) Scarff vertelt in zijn getuigenis uitgebreid over illegale handelingen besproken in aanwezigheid van cq. opgedragen door de advocaten van Scientology, Bowles & Moxon, zelf uiteraard ook lid. (terug)

30. (KS-16) De documenten over 'Operatie Freakout'. FactNet (Fight Against Coercive Tactics) heeft in een van haar dossiers een aantal van deze bij de FBI-inval verzamelde documenten verzameld. (terug)

31. Vicky Aznaran, 4 april 1994, United States District Court, Central District of California; geciteerd in FOK-dossier 10, 'Scientology', p. 117.
In een andere verklaring (KS-17) zet ze de verhouding tussen RTC en de overige takken van Scientology uiteen, verklaart ze dat RTC thans de centrale instantie is, en verantwoordelijk is voor het huidige 'Fair Game' beleid. (terug)

32. (KS-18) Jim Lippard and Jeff Jacobsen, 'Scientology v. the Internet. Free Speech & Copyright Infringement on the Information Super-Highway', Skeptic vol. 3, no. 3, 1995, pp. 35-41. (terug)

33. (KS-19) From: hkk@netcom; Subject: cmsg rmgroup alt.religion.scientology; Sender: hkk@netcom.com (Helena Kobrin); Date: Wed, 11 Jan 1995 22:52:23 GMT.
Afzenders kunnen op Internet vervalst worden, zodat het aanvankelijk niet zeker was of deze rmgroup-message inderdaad van Kobrin zelf afkomstig was. Ze heeft nadien echter diverse malen in interviews meegedeeld dat zij het bericht inderdaad zelf heeft verstuurd. (terug)

34. (KS-20) From: dbd@panacea.phys.utk.edu (David DeLaney); Subject: cmsg newgroup alt.religion.scientology; Control: newgroup alt.religion.scientology; Date: 12 Jan 1995 02:20:37 GMT. Minstens vijf verschillende systeembeheerders reageerden met een newgroup-bericht; allemaal waren ze woedend. (terug)

35. (KS-9) Rechter Brinkema: United States District Court for the Eastern District of Virginia, Alexandria Division, civil action No. 95-1107-A, RTC v. Arnaldo Lerma, Digital Gateway Systems, the Washington Post et. al.; 30 augustus 1995.
(KS-21) Rechter Kane: United States District Court for the District of Colorado, civil action No. 95-B-2143, RTC v Factnet et. al.; Memorandum Opinion and Order, 15 september 1995.
(KS-xx) Rechter Whyte: United States District Court for the Northern District of California, NO. C-95-20091 RMW, RTC en Bridge Publications Inc. v Netcom, Dennis Erlich, Tom Klemesrud en Clearwood Data Services; Order granting in part and denying in part Plaintiff's application for a preliminary injunction and defendant Erlich's motion to dissolve the Temporay Restraining Order; Denying Plaintiff's motion for contempt; Granting Erlich's motion to vacate the writ of seizure; and denying Plaintiff's request for sanctions against Erlich's counsel, 9 september 1995. (terug)

36. (KS-21) CoS v. FactNet, Judge Kane, 15 sept. 1995: "The evidence showed, however, that, apart from the Lerma posting, the only copying of the works by Defendants was scanning them onto their computer and placing them in the private section of their library without making them available to the public over the Internet or otherwise. Copying of this sort by Defendants falls within the well established limitation on the exclusive right of copyright ownership recognized in the Copyright Act, 17 U.S.C 107." (terug)

37. (KS-21) CoS v. FactNet, Judge Kane, 15 sept. 1995: "Defendants maintain and the evidence does not refute that the Lerma postings to the Internet were made in the context of ongoing dialogue in the particular newsgroup to which they were posted. They form part of the topical debate concerning whether the Works are of substance or are perpetuated as part of systemic mind control." (terug)

38. Lord Denning M.R., Megaw and Stephenson L.J.J., Court of Appeal, Hubbard and Another v. Vosper and Another, 1971, No. 7360.
Het proces ging over het boek "The Mind Benders", geschreven door een ex-Scientologylid. Op de dag dat het boek gepubliceerd werd, eiste Scientology een verschijningsverbod. In het boek werd uit de OT's geciteerd, met name uit OT III. Scientology verloor. Citaat van een van de rechters, L.J. Megaw: "Mr. Caplan [de advocaat van de verdediging] is more than abundantly justified in his proposition that there is here evidence that the plaintiffs are or have been protecting their secrets by deplorable means such as evidenced by this code of ethics [i.e. de 'Fair Game' maatregel]; and, that being so, they do not come with clean hands to this cour asking this court to protect those secrets by the equitable remedy of an injuction." (terug)

39. Andrew Milne, op a.r.s. de semi-officiële woordvoerder van de kerk en tevens staflid van het Scientology-blad Freedom, beschuldigt critici daar keer op keer van. (terug)

40. (KS-22) Kruisverhoor onder ede van Warren McShane, president Religious Technology Center, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet et. al (Judge Kane); pag. 210-211 uit het letterlijke rechtbankverslag. (terug)

41. (KS-23) Getuigenis onder ede van Warren McShane, president Religious Technology Center, op 8 September 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet et. al (Judge Kane); pag. 68-69 en pag. 88-90 uit het letterlijke rechtbankverslag. (terug)

42. (KS-24) Martin Weightman, Director Church of Scientology - European Human Rights Office, in een op 7 november 1995 door Jeroen Pietersma gehouden interview voor het blad N@T, te verschijnen in december 1995. Het interview is wrang, aangezien blijkt dat beide CoS-leden die geïnterviewd werden - Julia Rijnvis, woordvoerster van de Scientology Kerk Amsterdam en Martin Weightman - tal van beweringen deden die ogenblikkelijk konden worden weerlegd.
Weightman was bij de beslaglegging bij XS4ALL aanwezig en heeft in de weken daarna regelmatig in Nederland vertoefd omdat hij met providers en individuen wilde overleggen over de verwijdering van het Fishman Affidavit van hun systemen. Weightmans aanwezigheid is interessant, daar de eiser in deze niet Scientology is, maar RTC, dat zelf beweert los te staan van de diverse takken van de kerk. (terug)

43. Citaat van rechter L.J. Stephenson, in dezelfde zaak als genoemd in noot 38. Zie voorts ook, naar aanleiding van een ander kritisch boek van een ex-lid, Church of Scientology of California v. Kaufman, High Court of Justice, Chancery Division, No. 20 [1973] R.P.C, waarin rechter J. Goff hierop voortbordurend het volgende uitsprak:
"What the plaintifs argued was that disclosure of their secrets might lose them business, but there never has been any suggestions in the case that the confidential passages are sufficient to enable or even assist others to teach the plaintiff's courses or disclosure so much that there is nothing left for the plaintiffs to teach those who want to become Scientologists.
Therefore save insofar as disclosure may prejudice the plaintiffs by exposing the worthless nature of the passages disclosed, any injury appears to me to be problematical and speculative in the extreme.
I would, therefore, respectfully adopt Stephenson, L.J. view, but in my judgment the passages sought to be protected are pernicious nonsense, and I accept the submission that equity will not lend its aid to prevent disclosure of such matters. It was argued that there is no case in which an injunction has been refused on that ground, but the facts here are unlike those of any other confidence case of which I am aware, and in any case I find support for the submission in the judgement of Megarry, J. in the Coco case (supra), again at page 48, where he said:
'Equity ought not to be invoked merely to protect trivial tittle-tattle however confidential.'
By analogy, ought it to be invoked to protect what I see here, which, even if I am wrong in finding it to be dangerous, is at best utterly absurd? I again refer to pages 105-106 and 111 of the book. In my judgement the answer is 'No.'"
(terug)

44. (KS-25) Kruisverhoor van Warren McShane, directeur Religious Technology Center, op 12 September 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet et.al (Judge Kane); pag. 477-478 uit het letterlijke rechtbankverslag. (terug)

45. (KS-26) Getuigenis onder ede van Warren McShane, president Religious Technology Center, op 16 September 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet et. al (Judge Kane); pag. 96-97 uit het letterlijke rechtbankverslag.
(terug) De rekensom:

        no.       OT-level         Fishman

         1          25 blz           3 blz
         2         300 blz           3 blz
         3         200 blz          25 blz
         4          63 blz           4 blz
         5          35 blz           5 blz
         6          10 blz           3 blz
         7          80 blz          11 blz

      Totaal:      713 blz          54 blz

46. Zie OT VIII, p 130, in het Fishman Affidavit. Onder een 'implant' verstaat Scientology een valse herinnering die in een thetan (een ziel) geïmplanteerd is met als doel hen te beheersen. Met andere woorden: volgens CoS zijn Christus en het kruis een valse herinnering. (terug)

47. L. Ron Hubbard, Class 8 Course, Lecture #10, 3 Oct, 1968. Dit fragment eruit wordt regelmatig gepost op a.r.s. (terug)

48. L. Ron Hubbard, HCOB [Hubbard Communication Office Bulletin], 11 May, 1964. Deze fragmenten eruit worden regelmatig gepost op a.r.s. (terug)

49. http://wpxx02.toxi.uni-wuerzburg.de/~krasel/CoS/NoChrist.wav voor een .wav bestand of ftp://ftp.netcom.com/pub/gr/grady/NoChrist.zip voor een zipped .wav file. (terug)

50. (KS-27) Civil Action No. 95-1107-A, Religious Technology Center vs. Arnaldo Pagliarini Lerma, et al. (Judge Brinkema), voor het deel van het letterlijke verslag waarin Lerma's advocaat op deze tegenstrijdigheid wijst. (terug)

51. (KS-28) Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Zie voor deze opmerking uit het letterlijke rechtbankverslag het transcript, pagina 262. (terug)

52. (KS-28) Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Zie voor deze opmerking uit het letterlijke rechtbankverslag het transcript, pagina 263. (terug)

53. (KS-28) Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Zie voor deze opmerking uit het letterlijke rechtbankverslag het transcript, pagina 265 - 266. (terug)

54. Robert Kaufman: Inside Scientology: Or How I Found Scientology and Became Super Human, Olympia Press, New York 1972, pag. 159. (terug)

55. (KS-28) Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Zie voor deze opmerking uit het letterlijke rechtbankverslag het transcript, pagina 264. (terug)

56. (KS-28) Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Zie voor deze opmerking uit het letterlijke rechtbankverslag het transcript, pagina 274 - 275. (terug)

57. Telefoongesprek met Julia Rijnvis, op 2 oktober 1995 en op 3 oktober 1995. Beide gesprekken heb ik op band. (terug)

58. (KS-29) Posting / e-mail, From: Abigail >abigail@mars.ic.iaf.nl<; Newsgroups: nl.misc, nl.burgerrechten, xs4all.general, dds.dds; To: kspaink@xs4all.nl; Subject: Re: Complete tekst dagvaarding 14 december; Date: Wed, 15 Nov 1995 01:59:55 +0100. (terug)

59. (KS-30; geen link) Door Scientology of Nauta Dutilh geannoteerde lijst, zoals door Nauta Dutilh aan Mr. Bakker Schut gegeven, en door hem aan mij verzonden. (terug)

60. (KS-31) Helena Kobrin verstuurde bij mijn weten drie van dergelijke mailtjes, namelijk aan kees@dataweb.nl, aan a.cooke@roe.ac.uk en aan mrsmepel@bart.nl; alle gedateerd op 8 november 1995. (terug)

61. Met dank aan Dick Zelverder (From: Dick.Zelvelder@nos.nl (Dick Zelvelder), Subject: Re: Complete tekst dagvaarding 14 december, Date: Tue, 14 Nov 1995 07:30:44 GMT). (terug)

62. (KS-32) E-mail, From: "Phillip M. Hallam-Baker" >hallam@w3.org<; To: kspaink@xs4all.nl (Karin Spaink); Subject: Re: Scientology; Date: Wed, 22 Nov 95 21:20:13 -0500. (terug)

63. (KS-33) Eric Ascalon (editor) in The American Jurist, november 1995. (terug)



Copyright Karin Spaink.
Deze tekst wordt uitsluitend aangeboden
voor persoonlijk gebruik.

top