Candide en de tuin

Vandaag heb ik urenlang in de tuin gewerkt. Twee heesters gesnoeid, een bessenboompje fors uitgedund, de twee pioenrozen die elk jaar meer blad maar amper bloemen produceren eindelijk uit de grond gehaald, een paar nieuwe aanwinsten geplant, dode takken en dito bloemen verwijderd, wat planten verplaatst die in de verdrukking waren gekomen, eenjarig spul geplant voor de kleur en fleur, onkruid weggehaald, en van alles opgebonden, gestut, geaaid, liefjes toegesproken en anderszins verzorgd.

De tuin ziet er schitterend uit. Hij is helemaal klaar voor een lange zomer, en ik ben van plan er de komende maanden veel van te genieten. Met iPad of e-reader in de tuin, voorzien van een trio heen en weer wandelende katten: heerlijk. Tel daarbij op de lome warmte die in de luwte tussen de huizen blijft hangen, het gekrijs van gierzwaluwen, het geschetter van kanaries en eksters, plus op zomerse avonden het geblaf van de zeehondjes in Artis, en dan kun je je wellicht iets voorstellen bij mijn postzegelparadijs.

Tijdens het doodvermoeiende maar o zo bevredigende gepruts in de tuin herinnerde ik me dat ik hier nog een interviewtje wilde plaatsen. Voor de Volkskrant maakt Frank Meester sinds maart van dit jaar de serie ‘De zin van het leven’. Meesters kiest, in overleg met de geïnterviewden, een filosofisch citaat uit dat vervolgens dient als uitgangspunt voor een gesprek. Maarten ‘t Hart beet het spits af, ik volgde de week erna. We besloten al snel dat we een citaat van Voltaire als leidraad zouden nemen. Onderstaand het interview (gevolgd door een paar tuinfoto’s). Het stuk is met toestemming overgenomen.

 
‘Je moet je tuin onderhouden’ – Voltaire

Karin Spaink: ‘Nu het lente is, ben ik weer aan het tuinieren in mijn stadstuintje. Heerlijk. Kijken hoe alles zich ontwikkelt: hier een beetje bijsturen, daar wat dood spul weghalen, in een hoekje iets nieuws proberen. Al doende ontdek je steeds meer: hele kleine bloempjes, nog kleinere knopjes, babykevertjes, miniwormpjes. Er is niets leukers dan goed kijken.

Il faut cultiver notre jardin, daarmee eindigt Voltaire zijn Candide. Candide reist de hele wereld rond en maakt de gruwelijkste dingen mee. De beroemde aardbeving in Lissabon van 1755 speelt een rol, oorlogen, slavernij, ga zo maar door. Aan het einde van het boek besluit hij dat hij zich maar het beste kan beperken tot het onderhouden van zijn tuintje.

Dat lijkt een bescheiden levensdoel, zeker, maar het is niet niets. Hij gaat datgene doen wat binnen zijn vermogen ligt en waarmee hij echt iets kan bereiken, in plaats van luchtkastelen te bouwen. Als je in de tuin werkt doe je dat stapje voor stapje. Je begint onderop en begeleidt de planten bij het groeien. Je moet die planten leren kennen: toen ik mijn tuintje begon, hing ik bij alle planten kaartjes. Het werd een leestuin, een tuin met ondertiteling.

Het zou goed zijn als het kabinet zich zou laten inspireren door de lente en Candide eens ging lezen. We verkeren nu natuurlijk net zo goed in tijden van aardbevingen en oorlogen. De overheid denkt alle problemen op te kunnen lossen door grootse plannen van bovenop op te leggen. Als we maar voldoende automatiseren, alles in kaart brengen, dan krijgen we alles in de hand en kunnen we alle rampen voorkomen. Maar al die grote projecten falen. De OV-chipkaart, het Elektronisch Patiëntendossier. Je hoort vaak zeggen dat we afstand hebben gedaan van het maakbaarheidsideaal, maar ik merk daar weinig van.

In de tuin werken maakt me ook productiever op andere gebieden. In de lente en de zomer werk ik vaak het hardst. Tijdens het tuinieren zijn de ideeën op de achtergrond aan het gisten. Ik heb last van herfstdepressies, dan komt er echt niets uit mijn handen en sluit ik mezelf af. Ik doe spelletjes op de computer, of kijk eindeloos tv, dan staat mijn denken letterlijk op een laag pitje. Wanneer ik mijn tuin aan het cultiveren ben, is dat anders. Dan cultiveer ik tegelijkertijd mijn denken.´

Frank Meesters, De Volkskrant, 25 maart 2010

[Klik op de foto’s voor een grotere versie. Van boven naar beneden:

  • Foto 1: het vijvertje, met de waterlelie die nu in bloei is.
  • Foto 2: de linkerkant van de tuin, voor mijn slaapkamer.
  • Foto 3: zicht vanaf de rechterkant van de tuin.
  • Foto 4: zicht vanaf de linkerkant; op de achterste stoel: Dropje.]

Author: Spaink

beheerder / moderator

20 thoughts on “Candide en de tuin”

  1. Mega lichtpuntje, Spaink !! Leuke tuin ook. Wat vinden de poezebeesten ervan ? Is Max al queen of the garden ?

  2. “Het zou goed zijn als het kabinet zich zou laten inspireren door de lente…”.

    Dit kabinet heeft de ijstijd voor 90% van de Nederlanders in gedachte.

    Hoop niet voor mevrouw Spaink dat zij een (sociale) huurwoning bewoont…

    De meeste sociale huurwoningen zullen na wat (CDA) gesputter op termijn worden verkocht aan makelaars, die vervolgens de huur zullen “aanpassen” aan wat de private markt er voor over heeft…

  3. Bestaat er werkelijk hardware waarmee je buiten kunt lezen zonder door spiegeling van het glas gestoord te worden? Ik bedoel dus echt lezen, uren, zoals dat met een boek kan. Ik ben bereid in de schaduw te zitten.

  4. Ik vrees dat het kabinet juist de onderliggende gedachte van Voltaire ter harte genomen heeft. Immers, het boek is geschreven als aanval op de toen heersende gedachtestroming, die er van uitging dat we leven in de beste van alle mogelijke werelden. Voltaire was het daar absoluut niet mee eens. De Odyssee van rampspoed die Candide in het boek ervaart is daarvan de illustratie.

    De regering probeert, na het vervolmaken (?!?) van ons eigen tuintje met grotere projecten de wereld aan te pakken. Dat dat te hoog gegrepen is: soit. De sabeltandtijgers stierven (4x) uit, omdat hun slagtanden niet meer in hun bek pasten, en het eten zo te moeilijk werd. Die les zou men eens ter harte moeten nemen.

  5. Hallo Karin, je zegt.
    “De tuin ziet er schitterend uit”
    “Twee heesters gesnoeid, een bessenboompje fors uitgedund, de twee pioenrozen die elk jaar meer blad maar amper bloemen produceren eindelijk uit de grond gehaald, een paar nieuwe aanwinsten geplant, dode takken en dito bloemen verwijderd, wat planten verplaatst die in de verdrukking waren gekomen.”
    Grappig, je doet de wintersnoei in juni.
    Als pioenrozen niet bloeien hebben ze te weinig met of zon gehad. Of beide.
    Je tuinman (en hij heet nog Rob ook)

    N.B.
    “Ik heb last van herfstdepressies, dan komt er echt niets uit mijn handen en sluit ik mezelf af”,
    Deze zin kan niet..

    Deze is ook heel raar,
    “Tijdens het doodvermoeiende maar o zo bevredigende gepruts in de tuin”
    Hoe kan nu bevredigend gepruts doodvermoeiend zijn.

    Ach ik heb last van het tuinderssyndroom. Alles staat in bloei en er is niets meer te doen….

  6. Jesse: het grote voordeel van echte e-readers is juist dat ze een ander scherm hebben dan computers: niet gevoelig vor buitenlicht. Ik heb een Kindle, van Amazon, en ja: daar kan ik in volle zon mee lezen. Een heel rustig en helder beeld!

    Rob: snoeien kan altijd, en udatuitdunnen nodig is zie ik meestal nadat eea. al flink is uitgebot, vandaar. De pioenen kregen geoeg zon, maar de grond is wellicht wat schraal. Ook jarenlang bijmesten hielp niet, dus na 20 jaar heb ik ze er eindelijk uitgehaald. Met die twee zinnen die je aanhaalde, is niks mis: en ja, je kunt heus erg blij worden van iets dat fysiek zwaar is.

  7. wordt ook blij van mijn tuintje
    en er lekker bezig zijn,
    knap er echt op,
    lekker groen en leuke bijtjes, miertjes,
    eendjes die brood willen
    en beestjes
    zelfs mijn buurvrouw wordt blij van mij tuintje
    zelf kan ze het niet meer

    heerlijk verhaal

    liefs thian

  8. De tuin… mooi, dat je hier fysiek toe in staat bent en, terecht, kunt genieten van het resultaat.
    Een postzegelparadijs, maar wel jouw postzegelparadijs. In gedachten zie ik je zitten en dat beeld bevalt me.

    De tuin en de filosoof…
    Hier ‘moet’ ik toch even een aanbeveling neerzetten. In mijn (waarschijnlijk) favoriete film “Being there” komt de hoofdpersoon Chance (Peter Sellers) in gesprek met de president van de USA. Chance geeft daarbij basistips voor het bijhouden van een tuin, die door de president en zijn staf gezien worden als briljante metaforen over hoe de situatie in het land moet worden aangepakt.
    Misschien heeft Jerzy Kosinski, de schrijver van het eveneens briljante boek, zich bij dit deel van het verhaal wel laten inspireren door Candide…

    Een aanrader, voor als het tuinseizoen weer achter de rug is… :-)

  9. Kan ‘t ‘n beetje luchtiger? Het is lente. (Candide! Voltaire! Jaaa zeg!!)

    Probeer weer eens te schrijven als ‘n meisje van 18.
    De zwaarmoedigheid komt over ‘n paar maanden wel weer.

  10. Regeren en tuinieren is vooruizien.
    Ik heb er plezier in en doe het intuítief. Wel heb ik eerst 100 tuinboeken verslonden en weet ik hoe ze heten en hoe ze verzorgt willen worden. Daarna gaat het vanzelf. Een plant wil verwent worden, niets menselijks is haar vreemd. Mijn planten worden verwent en de beloning is en schitterende tuin. Per dag besteed ik er en 10 minuten aan waarbij observeren voorop staat. Bij mensen werkt het vaak anders. Die denken en berekenen en dat maakt veel stuk.
    Als ik in Amstrdam zou wonen bracht ik je elke dag een bos bloemen.

  11. Rob: wat lief… En ja, observeren is een van de belangrijkste dingen die je in een tuin kunt doen. Kijken, heel veel kijken…!

  12. Herkenbaar! Fijn dat je over je tuin blogt, mag ik er eindelijk ook iets over roepen op het internet :-)
    Iedere pauze die ik van ‘t scherm neem, breng ik door in voor- of achtertuin: sproeien met huis-tuin-keukenmiddel tegen luizen, handmatig luis uit roos plukken en fijndrukken tussen m’n vingers, kijken hoe groot de rozen nu weer zijn, nadenken of ik iets moet verplaatsen, me verwonderen over hoe weinig invloed ik eigenlijk heb op de voortgang van de groei, dode bloemen en zaadknoppen afplukken en zomaar ergens neerkwakken, wachten tot de merel weer hoog in die vreselijk lelijke conifeer in de tuin achter de onze het hoogste lied gaat fluiten zoals iedere dag…
    Het balkon dat ik in Amsterdam-West had, haalt het hier niet bij! Zonder tuin geen ruimte voor nieuwe inzichten in mijn hoofd!

  13. BarbaraPh, wat leuk, zo’n enthousiaste reactie van een collega-amateur-tuinier. En ja, coniferen zijn maar niks. Met Natasha Gerson heb ik – op Facebook – afgesproken dat we gaan proberen om de Albizia tot nieuwe nationale boom te maken :)

  14. En ja, coniferen zijn maar niks.
    In een tuin met conniferen wordt het nooit lente.
    ….Een fijndrukken tussen m’n vingers.
    Moet dat nu zo Barbara?

  15. Prachtige stadstuin. Vind vooral de foto van de vijver erg fraai. En dan die katjes erbij en een boek, nou ja een e-reader. Ik zit er van mee te genieten.

  16. hofhuis: je neemt kennelijk aanstoot aan het fijndrukken van luizen. Hoe had je dan gewild dat BarbaraPh – of ik, wat dat betreft – die luizen kwijtraakten? Is gif sproeien zoveel nobeler, of vind je dat we ze moeten accepteren?

  17. k heb er nu drie, tuinen bedoel ik, en dat is hard werken. Geen tijd voor hooggestemde idealen, gewoon aan de bak en soms, tussendoor, even genieten, ha!. Dat zou nog véél erger zijn geweest als die drie ‘jardins’ waren in de Voltaire-tijd, nutstuinen met etenswaar erin. Geen onderhoud, dan geen voedsel..
    Voordeel van alle gesnoei en gemaai en gespit: je wordt er groot en sterk van. En gekraakt, maar dat gaat over.
    Ander voordeel: flow, vaak. Waarschijnlijk zijn dat de tijden dat je, terwijl je de gangen van een mier volgt en nergens anders mee bezig bent, met heel andere dingen bezig bent die later gestalte krijgen. En nog eentje: een tuin, zeker een zonder bonen en kool, maakt alles relatief, want er is natuurlijk niets zo idioot als snoeien en spitten en maaien en je druk maken over planten als grassen en zwammen klaar staan om hem te bespringen zodra je even niet kijkt. Poef!, wég is het.
    :-)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hou me per e-mail op de hoogte van nieuwe reacties op dit artikel.
      (U kunt zich hier abonneren zonder zelf te hoeven reageren.)

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.