Tussen goed en kwaad

Tijdens de chemokuren – inmiddels alweer twee jaar geleden afgerond, time flies when you’re healthy – hoorde ik op mijn favoriete patiëntenforum geregeld dat ik moest oppassen met crèmes en smeerseltjes. Daar zaten vaak oestrogenen in en omdat mijn borstkanker hormoongevoelig was, kon ik die beter mijden. De oncoloog bevestigde het bij navraag. Je hoefde niet meteen in paniek te raken als je ‘s een keer lotion of crème met veel oestrogenen gebruikte, maar inderdaad, sommige smeerseltjes waren minder verstandig.

Kippig als ik inmiddels raakte, bestudeerde ik bij supermarkt of drogist de minuscule lettertjes van dozen en verpakkingen. Raar eigenlijk dat er geen goede lijsten van mijdcèmes zijn. Maar laatst stuitte ik op een groter probleem, waar niemand me ooit op heeft gewezen.

Sinds de overgang zich een paar jaar geleden aankondigde, denk ik geregeld: meer kalk erin kind, da’s goed voor je: botontkalking is een klassiek vrouwenprobleem. Melk vind ik niet lekker, sojamelk wel, dus kocht ik dat. Extra goed voor vrouwen in de overgang, belooft de verpakking zelfs.

Totdat ik toevallig ontdekte dat sojaproducten bomvol natuurlijke oestrogenen zitten. Sterker, dat is juist de reden waarom het spul als gezond wordt aangemerkt en goed wordt geacht voor overgangende vrouwen.

Whoops. Voor wie een hormoongevoelige borstkanker heeft gehad, is sojamelk dus juist niet aan te raden. Zeker niet wanneer je, zoals ik, na rijp beraad hebt besloten af te zien van hormoontherapie: ik kan extra hormonen beter mijden want wat mijn lichaam zelf aanmaakt is eigenlijk al te veel. Ik laat de sojamelk tegenwoordig in de schappen staan en kauw in plaats daarvan ‘s morgens een kalktablet.

Is het niet raar dat ik daar toevallig moest achterkomen? Na enig onderzoek bleken veel meer voedingsproducten natuurlijke oestrogenen te bevatten. Soja staat op eenzame hoogte, maar ook alfalfa, linzen, kikkererwten, gist, zeewier, zonnebloempitten en veel granen bevatten natuurlijk oestrogeen – toevallig juist allemaal voedsel dat als erg gezond te boek staat. Sindsdien aarzel ik aldoor een beetje als ik bij N & T op bezoek ga. Die koken immers vegetarisch: veel bonen, veel soja, veel tofu. Moet ik ze nu waarschuwen geen tofu te gebruiken als ik kom eten? ‘t Zal niet zo’n vaart lopen, stel ik mezelf gerust, zo vaak eet ik nu ook niet bij ze. Mazzel dat ik zelf niet vegetarisch ben.

Maar ‘t is wel raar. Voor crèmes worden borstkankerpatiënten gewaarschuwd, over natuurlijke oestrogenen in voedsel hoor je eigenlijk nooit iemand. Waarom zijn er geen handige lijsten van voedsel dat je in ons geval beter niet in grote hoeveelheden kan nemen? Zeker omdat het over voedsel gaat dat over het algemeen als een goede en bewuste keus wordt versleten, en nogal wat vrouwen na borstkanker willen overschakelen op een ‘gezonder’ dieet, lijkt me dat geen overbodige luxe.

Misschien is het een broodje aap, dat kan ook. Maar dan nog zou ik er graag meer over willen kunnen vinden. Paniekverhalen als zou je borstkanker van deodorant krijgen, worden immers ook uitgebreid behandeld (en ontkracht) op de site van het KWF en op borstkankersites. Misschien zijn de hoeveelheden oestrogenen in soja heel acceptabel, ook voor ons. Dat zou best kunnen. Maar ik kan er amper informatie over vinden. Kan iemand daar eens zijn licht over doen schijnen?

24 september 2008 / MC, 3 oktober 2008

Update, 5 oktober

Bij De Amazones werd ook gereageerd op deze column, en de conclusie die ik uit die discussie trok is deze: een beetje soja kan helemaal geen kwaad. Wat je als (ex-)borstkankerpatiënt met een hormoongevoelige tumor echter niet moet doen, is sojapillen als voedingssupplement slikken – wat sommige vrouwen doen in de hoop overgangsklachten te verzachten.

Author: Spaink

beheerder / moderator

45 thoughts on “Tussen goed en kwaad”

  1. Ja. Dit is ons verteld tijdens de thema’s voeding van Herstel & Balans.
    Met een hormoongevoelige tumor moet je soja vermijden.

    Groetjes
    Marianne

  2. Dag Karin,
    Ik ben een lotgenote. Ik heb geen chemotherapie gehad maar ik moet wel voor de rest mijn leven (moge dat nog lang duren) Nolvadex gebuiken.
    Ik ben ook hoofd moderator bij de mailgroepen van SDK.(Stichting Diagnose Kanker)
    Ik heb jouw vraag in de groep gegooid en als ik meer weet zal ik het direkt melden.
    Groet
    Hadriana

  3. Ha Karin,

    Dit is wat info die ik tegenkwam:

    http://www.johnleemd.com/store/soy_menopause.html – zie opmerking einde artikel

    http://www.drlam.com/A3R_brief_in_doc_format/Estrogen_Dominance.cfm#12 – zie punt 2:
    “Some years back, scientists discovered that unfermented soy and various cruciferous vegetables such as broccoli, cauliflower, cabbage, kale, bok choy, and Brussels sprouts contain a high level of phyto-estrogen. These compounds’ chemical structure resembles estrogen but are many times weaker in potency. Women consuming these vegetables reported some relief of menopausal symptoms such as hot flashes. The prevailent wisdom is that women in menopause lacks estrogen , and pyhto-estrogen replenish the body with estrogen. Soy and cruciferous vegetables is heavily promoted.

    It is now known that these vegetables work by competitively occupying the estrogen receptor sites on the cell membrane to prevent internal estrogen from exerting its effects on the cell. Those who have estrogen dominance may therefore experience relief of symptoms as phyto-estrogen is many times weaker than the estrogen in our body.

    While phyto-estrogen may work and relief symptoms, the long term effect is probably undesirable because the estrogen receptor sites are still occupied, although by the less potent phyto-estrogen. Overconsumption of phyto-estrogenic food such as unfermented soy and cruciferous vegetables on a long term basis may actually not reduce the risk of estrogen dominance significantly. Its akin to replacing one potent devil with a lesser potent one. It is far more benefitial to rid of the estrogen from the receptor sites and replace them with progesterone. Estrogen load will therefore reduce significantly, and the risk of estrogenic diseases such as breast cancer will be less.”

    Groet, Wil.

  4. Ha Karin,

    Onder punt 2 in het artikel dat vind via deze link http://www.drlam.com/A3R_brief_in_doc_format/Estrogen_Dominance.cfm#P2 vond ik het volgende:

    “Some years back, scientists discovered that unfermented soy and various cruciferous vegetables such as broccoli, cauliflower, cabbage, kale, bok choy, and Brussels sprouts contain a high level of phyto-estrogen. These compounds’ chemical structure resembles estrogen but are many times weaker in potency. Women consuming these vegetables reported some relief of menopausal symptoms such as hot flashes. The prevailent wisdom is that women in menopause lacks estrogen , and pyhto-estrogen replenish the body with estrogen. Soy and cruciferous vegetables is heavily promoted.

    It is now known that these vegetables work by competitively occupying the estrogen receptor sites on the cell membrane to prevent internal estrogen from exerting its effects on the cell. Those who have estrogen dominance may therefore experience relief of symptoms as phyto-estrogen is many times weaker than the estrogen in our body.

    While phyto-estrogen may work and relief symptoms, the long term effect is probably undesirable because the estrogen receptor sites are still occupied, although by the less potent phyto-estrogen. Overconsumption of phyto-estrogenic food such as unfermented soy and cruciferous vegetables on a long term basis may actually not reduce the risk of estrogen dominance significantly. Its akin to replacing one potent devil with a lesser potent one. It is far more benefitial to rid of the estrogen from the receptor sites and replace them with progesterone. Estrogen load will therefore reduce significantly, and the risk of estrogenic diseases such as breast cancer will be less.

    Furthermore, phyto-estrogen have been shown to inhibit the conversiion of T4 to the active T3 thryoid hormone, and can trigger hypo-thyroidism.

    Women with estrogen dominance should only take unfermented soy such as tofu and cruciferous vegetables in moderation. Those with a history of thyroid imbalance should refrain from such vegetables.”

    Groetjes, Wil

  5. Meer over ‘oestrogeendominantie’ vond ik hier:
    http://www.drlam.com/A3R_brief_in_doc_format/Estrogen_Dominance.cfm

    Onder punt 2 bij het hoofdstukje Dietary Adjustments vond ik dit:

    “Some years back, scientists discovered that unfermented soy and various cruciferous vegetables such as broccoli, cauliflower, cabbage, kale, bok choy, and Brussels sprouts contain a high level of phyto-estrogen. These compounds’ chemical structure resembles estrogen but are many times weaker in potency. Women consuming these vegetables reported some relief of menopausal symptoms such as hot flashes. The prevailent wisdom is that women in menopause lacks estrogen , and pyhto-estrogen replenish the body with estrogen. Soy and cruciferous vegetables is heavily promoted.

    It is now known that these vegetables work by competitively occupying the estrogen receptor sites on the cell membrane to prevent internal estrogen from exerting its effects on the cell. Those who have estrogen dominance may therefore experience relief of symptoms as phyto-estrogen is many times weaker than the estrogen in our body.

    While phyto-estrogen may work and relief symptoms, the long term effect is probably undesirable because the estrogen receptor sites are still occupied, although by the less potent phyto-estrogen. Overconsumption of phyto-estrogenic food such as unfermented soy and cruciferous vegetables on a long term basis may actually not reduce the risk of estrogen dominance significantly. Its akin to replacing one potent devil with a lesser potent one. It is far more benefitial to rid of the estrogen from the receptor sites and replace them with progesterone. Estrogen load will therefore reduce significantly, and the risk of estrogenic diseases such as breast cancer will be less.

    Furthermore, phyto-estrogen have been shown to inhibit the conversiion of T4 to the active T3 thryoid hormone, and can trigger hypo-thyroidism.

    Women with estrogen dominance should only take unfermented soy such as tofu and cruciferous vegetables in moderation. Those with a history of thyroid imbalance should refrain from such vegetables.”

  6. Ha Karin,

    De info die ik hierboven plaatste is geen ‘reguliere’ info, wel afkomstig van een arts. ‘Regulier’ kon ik niets vinden. Ook ik heb me suf gezocht naar info rond oestrogenen en phyto-oestrogenen ivm met m’n hormoongerelateerde baarmoederkanker en m’n door de behandeling ontstane zeer heftige overgangsverschijnselen vanwege de chirurgisch ontstane kunstmatige ‘instant menopause’.

    En zoals vaak is de info die ik vond – bijvoorbeeld rond soja – controversieel en soms in tegenspraak met elkaar.

    Ik postte zojuist ook een link + citaat met wat meer info die ik vond rond oestrogeen dominantie. Maar ‘t wil maar niet lukken blijkbaar want er verschijnt hier niks. Technisch probleempje of jouw keuze, dat weet ik niet.

    Dacht misschien iets fout te doen, dus probeerde het diverse malen. Sorry als je de info zodoende diverse malen kreeg en als die mogelijk hier alsnog 2 of 3 keer dubbelop verschijnt.

    Groetjes, Wil.

  7. Wat ik er tot nu toe van denk te begrijpen is dat phyto-oestrogenen een zwakke(-re) oestrogene werking hebben dan de oestrogenen van ons eigen lichaam.

    Dwz dat de hormoonreceptoren voor oestrogeen bezet worden door de phyto-oestrogenen waardoor de sterker werkende oestrogenen van ons eigen lijf daar niet hun (schadelijke) werk kunnen doen.

    Het hormoonmiddel Tamoxifen/Nolvadex werkt voor zover ik weet volgens datzelfde principe, heeft dus een zwak oestrogene werking. Vandaar bijvoorbeeld ook de mogelijke bijwerking van baarmoederkanker, waarover op de site van het KWF te lezen is: “Het gebruik van tamoxifen gedurende een aantal jaren kan het risico op het ontstaan van baarmoederkanker licht verhogen. De kans op een gunstig effect van de behandeling met tamoxifen is echter vele malen groter dan het risico om baarmoederkanker te krijgen. Wel worden borstkankerpatiënten die tamoxifen gebruiken, zorgvuldig onderzocht als zij gynaecologische klachten krijgen, zoals vaginaal bloedverlies.”

    Ipv de ‘echte’ oestrogenen te verhinderen hun werk te doen door het gebruik van (natuurlijke) phyto-oestrogenen met hun zwakere oestrogenen werking, is het in de visie van dr. John Lee ook mogelijk de oestrogeendominante hormoonspiegel in balans te brengen met behulp van natuurlijke progesteron. Hij schreef het boek: “What Your Doctor May Not Tell You About Breast Cancer” http://www.johnleemd.com/store/more_breastcancer.html

  8. In de tijd dat ik nog erg bezig was met mijn borstkanker heb ik hier wel veel over gelezen, temeer omdat ik vegetarier ben en veel sojaproducten eet. Er was zeker geen eenduidigheid te vinden op dit gebied, en het had ook weer met de soort soja te maken. Het is teveel een klok/klepelverhaal voor mij om er nog zinnige uitspraken over te doen. Wel kan ik deze site aanraden als bron van informatie: http://www.hopkinsbreastcenter.org/library/
    en ik zal even op zoek gaan naar de Amerikaanse gespreksgroep die ik toen gevonden had, want daar kwamen dit soort dingen ook regelmatig aan de orde. Die groep wordt geleid door een vrouw die af en toe een tantrum krijgt en mensen dan goed doordringt van het feit hoeveel zij doet en hoe de anderen het af laten weten (reden voor mij om op een gegeven moment af te haken) maar als je een vraag stelde kwam er altijd een goed onderbouwd antwoord op. Dus die link zal ik nog geven.

  9. Nou, lukt niet om de link te geven, dan word ik spammy. Maar het was the breastcancer survivor network op Yahoo groups. Aangezien er 546 borstkankergroepen zitten op Yahoo, is het wel goed de juiste naam te zoeken. Degene die het heeft opgezet heet Kris L. en er zitten niet gek veel mensen, ruim 200. Mijn ervaring destijds was dat tussen veel sob stories en aandacht trekkende vrouwen (excuses bij voorbaat aan degenen die dit harteloos en te kort door de bocht vinden) ook veel echt goede info te vinden was, maar of dat nog zo is weet ik niet. Ik vond het ook prettig er als enige Nederlandse te zitten.

  10. De oplossing van het probleem is zoals altijd vrij simpel, en ook al door Sjaak in allerlei argumenten en bewoordingen op zeer heldere wijze heel vaak en stringent luid en duidelijk uiteengezet.

    We herinneren ons dat allemaal.

    De grootste boosdoener bij de verstoring van het hormonale evenwicht,
    b i j: m a n .E N. v r o u w ,
    in welke hoedanigheid van (on)gezondheid dan ook,

    is tweeledig, namelijk:

    A. roken van sigaretten, en
    B. gebruiken van alcohol.

    Niemand, geen enkele vrouw hoe dan ook, kan twee heren dienen.

    Wil men dus het hormonale evenwicht herstellen en/of behouden, dan zal men

    1. volledig moeten stoppen met roken, en,
    2. ultra weinig alcohol moeten gebruiken.

    Vindplaatsen te over in de literatuur.

    Kan of wil men het niet, dan is alzijdige snel toenemende deficiëntie absoluut en onherroepelijk steeds sneller een feit.

    Aan U de keus.

    ‘Ô_Ô/’

    Ik val in herhaling.

  11. Da’s allemaal leuk en aardig, Juzo, maar geen antwoord op de vraag. Er zijn heel veel vrouwen met een hormoongevoelige tumor die niet roken en niet drinken (overigens: soms een glaasje wijn of bier is zelfs gezond), en wat hebben die nu aan een dergelijk advies?

  12. Preliminair. Dat was ‘n woord dat ik mooi vond, in de rechtspraktijk. Preliminair, dat is zo’n beetje als “Hannibal ante portas”, voorafgaand aan, de limines, de grenzen van het begin. Advocaten merken het graag op, helemaal aan het begin van de zitting en de rechter houdt er alleen dan, ook rekening mee.

    Tot de preliminaire, basale, standaardvoorwaarden hoort, dat men niet drinkt en rookt, in het genezingsproces. Dat is moeilijk, en daar dient men met kracht bij geholpen te worden.

    Ik ben vele jaren lang in de schaarse tijd die ik had gelicenseerd KNRB-trainer geweest van gehandicapten in de wedstrijdsport. Ik trok met hun naar landelijke wedstrijden het hele land door en schreef er zelf stukjes over met foto’s in m’n eigen krant, die overgenomen werden in de kranten ter plaatse.

    Ik stond iedere keer totaal perplex wat voor kolossale nooitgedachte prestaties deze mensen leverden.
    Ze kregen precies en exact dezelfde training en wedstrijdvoorbereiding met alles erop en eraan als van niet-gehandicapten. Ik moest ze zelfs afremmen want ze gingen vaak in hun enthousiasme te hard.

    Die jaren, dat ze zelf voelden dat ze ongelooflijk goed en maximaal gingen, hebben ze tenminste in hun leven meegemaakt. Het was de mooiste sensatie en het onderdeel van hun leven, dat ik hun met de overige leden van het landelijk team, opgeleid in Rotterdam aan de Boezembocht, kon bieden.

    Dat gaat alleen, als voldaan wordt aan de basisvoorwaarden. Waarvan niet roken en niet drinken maar een heel klein onderdeel is.

    Training, begeleiding is, het bijwerken van de betreffende personen tot in de allerkleinste details van hun dagelijks leven, en dat gedurende veel jaren, met extreem grote intensiteit.

    Dat is geen bloederig “gevangenis”-regime. Dat is super-alert en intelligent trekken aan elastiekjes.

    Het is wel zo, dat mensen die niet willen, buiten de ziektekostenverzekering vallen. Ze kunnen doen en laten wat ze willen, maar ze moeten er wél helemaal zelf voor opkomen en betalen.

    Ik heb als belastingbetaler geen zin, mensen te betalen die er met de pet naar gooien terwijl ik en vele anderen hun uiterste best doen er niet met de pet naar te gooien.

    Dat is de taal van de huidige en ook de nieuwe ratio-economie, die de komende jaren voor het volle pond voor ieder zijn beslag krijgt.

    Dat er dus ingewikkelde oestogene samenhangen verhoudingen en uitwerkingen op de hormoonhuishouding zijn voor vrouwen die bepaalde medicijnen al of niet gebruiken dat is goed.

    Daar sta ik volledig achter.

    Maar we kunnen van de werkelijkheid en de wereld natuurlijk geen potje maken.

    Je kan niet leven doen en laten alsof je volkomen gezond en sterk bent, terwijl je ernstig ziek en aangetast bent en alle moeite moet doen om enigszins een heel klein beetje nog gezond te kunnen worden.

    Dat gaat niet.

    Dan ga je verplicht, geboeid en ook gevangen, mee op een dagje outing in mijn gehandicaptentraining.

    Alleen maar om te laten zien waartoe een mens die wil, in staat is.

    Van mensen die niet willen zullen we, op een geheel menslievende wijze, strak en pijnloos af moeten zien.

    Het is niet anders.
    Zo is het leven, dat we hebben gekregen
    om er in de taakuitvoering iedere dag het allerbeste van te maken.

    ‘^_^/’

    Het overige en de rest zal ik maar gaan behandelen op m’n eigen blogsite,
    om de lieve vrede en de rimpelloze rust op die van Ka Spa te herstellen en bewaren.

    Ik word er altijd maar zo doodmoe van.
    Maar dat ligt aan mij natuurlijk.

  13. Wat lees-/luistervoer voor snuffelaars:

    1. “Vrouwenklachten door hormonale disbalans; leven op het ritme van de natuur”, deel en 2. , te vinden onder ‘Overzicht Publicaties’ op http://www.circadian.nl

    2. “Fyto-oestrogenen en de flavonoïdefamilie”.

    Nr. 1 en 2 , gevonden onder ‘Overzicht Publicaties’ op http://www.circadian.nl

    3. “The Truth about Soy” – Dr. Sherrill Sellman uncovers the myths of soy. She explains that the food is not as nutritional as many consumers believe: http://www.youtube.com/v/RdFVnJQJCRI

    4. Tig artikelen/onderzoeken over soja bij elkaar gezet: http://www.fonteine.com/soja.html

  14. Karin,

    Oestrogenen in voedsel, zelfs in ‘besmet’ vlees, betreffen slechts nano- en picogrammen. Verwaarloosbaar! Medicijnen bevatten, per tablet e.d.!, micro- en milligrammen.
    De aanmaak van lichaamseigen oestrogenen is van essentieel belang voor onze gezondheid. Een te geringe productie kan diverse klachten tot gevolg hebben, zoals botontkalking.
    Medicinaal toedienen van oestrogenen onderdrukt de eigen aanmaak door betreffende organen en daarmee hun functioneren. Dit is het basis-principe van ‘de pil’. Langdurig gebruik van licht-gedoseerde oestrogeen-medicijnen (b.v. de pil) danwel kortdurende toediening van hoge doses (b.v. behandeling bij borstkanker) kan leiden tot een levenslange te lage productie. Onder meer reden van de kans op onvruchtbaarheid door langdurig pilgebruik. Begrijpelijk dus dat botontkalking een klassiek vrouwenprobleem is.
    Erkend is dat botontkalking bij mannen vaak het gevolg is van Prednison-gebruik (hormonen).
    “Hormonen zijn de boodschappers van ons lichaam.”
    Onze gezondheid wordt bepaald door het samenspel en daarmee het functioneren van alle organen. Reden waarom medicijnen niet alleen het gewenste effect hebben maar altijd het totale gebeuren in ons lichaam beinvloeden met bijwerkingen als gevolg.
    Soja bevat natuurlijke oestrogenen die de mens beslist niet schaden.
    De medische wetenschap spreekt zichzelf tegen door enerzijds te waarschuwen tegen oestrogeen-gebruik en anderzijds de lage bk-cijfers en het zelden voorkomen van overgangsklachten in Japan toe te schrijven aan het gebruik van oestrogeen-bevattende sojaproducten.
    In Japan was pilgebruik tot medio 1999 verboden. Aan het experiment met synthetisch oestrogeen bevattende medicijnen op vrouwen in West-Europa, Amerika en Australie deed Azie niet mee.

    Is de medische wereld ons niet een verklaring schuldig?

  15. De medische wereld bestaat uit helpers, die ons maar een uiterst minimaal klein beetje kunnen helpen.

    Meer kunnen zij niet, meer zullen zij niet, en meer doen zij ook niet. Nu niet, vroeger niet en nooit. In de eeuwigheid niet.

    Al het andere, en dat is volledig alles, zal de betreffende zelf en zonder hulp moeten doen en dat is veel, en zwaar.

    Eiwitten in ieders lichaam zijn de transductors van de boodschappers.
    Het zijn de uitwisselaars van de hormoonhuishouding.
    Eiwitten zijn van ultra vitaal belang voor onze totale existentie.

    Vandaar dat er in mijn training alle belang wordt gehecht aan een zo alert mogelijk uiterst nauwkeurig geregelde evenwichtige eiwithuishouding van de deelnemers, zelfs van mijzelf. (www.mdysports.com).

    Die wordt gehandhaafd en gedoseerd door zowel soja- als koemelkeiwitten.

    In de training en de reconvalescentie, het verantwoord herstel na sportblessures (overbvelasting) is geen keten sterker dan zijn zwakste schakel.

    Alles hangt ten nauwste met elkaar samen, en geen enkel detail, nog niet het geringste, mag verwaarloosd of over het hoofd gezien worden.

    Niettemin is het gedrag en uitwerking beinvloeding van oestrogenen, hormonen en eiwitten deels onvoorspelbaar.

    Vandaar dat op de vraag van Karin door niemand op de hele wereld een antwoord is te geven. Helaas. Niets aan te doen.

    ‘Ô_Ô/’

    En zo hobbelen we gezellig verder in praktijk en wetenschap.
    Nogal gemakkelijk als je nogal wat artsen in de directe familie en onder handbereik hebt.

  16. De nieuwsuitzending van de Duitse televisie van zojuist, om half zeven, gaf veel duidelijker aan, wat er door de internationale bank- en geldcrisis staat te gebeuren en dat is, dat alle ziektekostenverzekerden vanaf 1 januari a.s. 15 procent meer premie gaan betalen.

    Daarbij zal in Duitsland alleen nog maar verzekerd zijn, wat minimaal wettelijk voorgeschreven is.

    Zo’n vaart loopt ‘t in Nederland nu nog niet meteen, maar wij hangen financieel en export-technisch natuurlijk toch wel een beetje met onze pootjes aan de oosterburen vast.

    Opvallend was, dat over de bank-naasting in Nederland en België met geen woord werd gerept, nu Duitsland niet van plan is, dat ook met ernstig noodlijdende, ter plaatse gevestigde zeer grote en machtige wereldbanken te doen.

    Wat een en ander betekent, voor degenen die met extra en bijzondere, thans nog verzekerde ziektekosten te maken hebben, laat zich raden.

    ‘°_°/’

  17. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken, -maar ik geef m’n mening graag en heel snel voor ‘n betere-, dat (te) veel (opgenomen) kalk toch ook wel aanleiding kan en zal geven voor verkalking en verstopping van de aderen en de bloedsomloop, als er door wat voor omstandigheden wel eens sprake is van gedurende langere tijd verminderde bloedsomloop en minder goeie snelle gezonde doorstroming.

    De Hema heeft eens een klein en heel erg handig boekje uitgegeven waarin precies staat en stond welke middelen men met relatief weinig risico kan nemen in stricte combinatie met onlosmakelijk daaraan verbonden andere, compenserende en completerende middelen.

    De enige verhoogde voorgeschreven toelaatbare dosering van extra kalk in combinatie met magnesium, is voor kracht- en duursporters juist van hogere leeftijd.

    De enige combinatie die ik ken, is onder sporters kalk met magnesium.
    Men doet dat om een betere spier-aanhechting te krijgen aan het bot, in combinatie met verhoogde eiwitconsumptie en bloedsuikers, om meer uithoudingsvermogen te kunnen leveren. (Halteroefeningen met 100 kg op de schouders).

    Er zijn geen algemene gestandaardiseerde betrouwbare meet-verschillen-resultaten met en zonder verhoogde doses van kalk en magnesium bekend, uitgevoerd op de ergazometer.

    Persoonlijk zou ik met extra kalk zonder magnesium en zonder bijbehorend verhoogde lichamelijke beweeglijkheid, een beetje extra voorzichtig zijn zeker waar het de aard en samenstelling (dikte) van het bloed in combinatie met andere geneesmiddelen betreft.

    Zoals we aan de documentatie van de Why eiwitten hebben kunnen zien zijn die voor een snelle efficiënte opname en verbranding in het bloed reeds voorverteerd.

    Indien de testosteronspiegel voor de mannen voldoende hoog is (langdurig opgebouwd), zijn de afstanden die men ermee kan afleggen “onbeperkt”.

    ‘~_~/’

    Maar ik geef zoals gewoonlijk mijn mening heel graag voor een betere.

  18. Een broodje aap schijnt ook heel slecht te zijn voor mensen die er (te) gevoelig voor zijn.
    Niet roken, geen alcoholische versnaperingen, geen dierlijke vetten, geen stress, voldoende beweging, de juiste voedingssupplementen, niet gaan wonen in de buurt van zend- en andere masten, je gewicht en bioritme in de gaten houden, je regelmatig laten vaccineren en controleren door artsen, oppassen in het verkeer en niet te vergeten veilig vrijen.
    Je genetisch materiaal laten onderzoeken en ‘je maatregelen’ nemen tegen wat je zou kunnen overkomen…

    Tijd voor iets anders is er dan niet meer.
    Mooi, voor wie oud worden als ultiem doel in dit leven ziet.
    Welk leven ?
    “Van leven ga je dood”
    “Who wants to live forever”
    “‘Tous les hommes sont mortels”
    Gelukkig maar !

  19. Als er mensen zijn die willen sterven dan moeten ze gauw gaan dan hebben we er weinig last meer van.

    Zij die willen blijven leven moeten en zullen dat zo goed mogelijk doen.

    Men kan zich natuurlijk blijven volstoppen met de raarste supplementen waarvan absoluut niet vaststaat dat ze ook maar iets zinnigs of nuttigs doen.

    Beter worden, herstellen van een zeer ernstige, zware ziekte is precies en exact hetzelfde als het bedrijven topsport.

    Dus gelden daarbij precies dezelfde regels als die van topsport, men wil, men zal immers blijven willen leven en dat zo goed mogelijk doen.

    De enige remedie is,
    gewoon blijven eten wat nuttig en verstandig is, en wat min of meer speciaal is voorgeschreven om in de zware intensieve herstelfase terdege te kunnen bijsturen.

    Verder moet men gewoon doen.
    En geen gekkigheid.
    Daar schiet niemand wat mee op.

    Dat overwint trouwens altijd, en duurt tevens het langst.

    ‘°_°/’

    Het is het een of het ander en men heeft het zelf in de hand:
    men blijft leven zoals boven omschreven,
    of men gaat (zo snel mogelijk) dood.

    Tussenwegen zijn er niet, in de topsport.

  20. Gisteren was ik in Wageningen op een symposium over verschillende eetculturen en daar sprak ook Lucas Reijnders. Heb gelijk de gelegenheid te baat genomen hem te vragen wat nou waar is van die berichten dat melk heel slecht zou zijn, ook als je geen last hebt van een lactoseintolerantie. Ik heb ook wel eens gehoord dat het zelfs averechts zou werken en osteoporosevorming-bevorderend zou werken. Hij zei dat melk op zich een goede voedingstof is, alleen het vetgehalte is hoog maar dat kun je ondervangen door halfvolle of magere melk te drinken. Het enige wat ongezond is, daar komt ook het osteoporose-bevorderend-verhaal vandaan, is het hoge fosfaatgehalte. Maar dat hoge fosfaatgehalte geldt niet alleen voor melk, maar voor alle voedingstoffen. Dom genoeg kwam ik er niet meer toe te vragen of je dat kon ondervangen door biologische melk te drinken, maar daar kom ik nog wel eens achter.

  21. Gelden er voor personen bij wie een hormoongevoelige tumor werd geconstateerd andere risicofactoren dan voor personen bij wie de tumor niet hormoongevoelig bleek?
    Is voor hen het risico van andere stoffen die tot tumorgroei kunnen leiden minder groot?
    Betekent “hormoongevoelig” in dit verband per definitie “oestrogeengevoelig”?

  22. Leny, ja, voor vrouwen met een hormoongevoelige tumor gelden andere regels dan voor hen met een niet-hormoongevoelige tumor. De eerste groep krijgt (gewoonlijk) hormoontherapie, bedoeld om minder oestrogenen te prodiuceren. Vandaar dat ik me afvroeg wat voor hen het risico is van voedsel met natuurlijke hormonen. Natuurlijk zijn beide groepen even vatbaar voor andere tumrbevorderaars. En ja, het gaat hoofdzakelijk om oestrogeen.

    Ineke, of iets ‘natuurlijk’ is zegt niet bijster veel. Rattengif is puur natuur. Lood is puur natuur. Kwik is puur natuur. Zelfs kanker is puur natuur. Allemaal desalniettemin niet erg gezond…

  23. Kennelijk vraagt hier niemand zich af wat er eigenlijk in voedsel zit.

    Het is zo dat in ons land de normen die aan voedsel gesteld worden bijlange na niet worden gehaald.

    Wel worden er dioxines zware metalen en giftige kankerverwekkende stoffen in aangteroffen in ontoelaatbaar grote hoeveelheden.

    Daar kom je achter als je zoals ik de zittingen van de economische politierechter en van de meervoudige strafkamer economische delicten goed volgt.

    Door de AID betrapte producenten lopen daar weg met boetes die in de vele tienduizenden euro’s komen.

    ‘~_~/’

    Ik heb daar met de regelmaat van de klok over gepubliceerd in m’n eigen krant.

    Tijdens de zittingen was en ben ik de enige toehoorder.
    Publiek komt niet, en de concurrentie al evenmin.

    “Bij de economische delicten ben ik in m’n knollentuin”, kraaide mevrouw mr. dr. Dingena Van Kemenade De Tombe van plezier, (thans Zwolle) toen ze nog OVJ in Limburg was.

    “Je bent een heerlijk mens,” zei ik tegen haar als niemand anders het kon horen. – ‘*_*/’

  24. Ik blijf helemaal af van de sojamelk, ik vertrouw dat spul niet sinds ik een interview met een voedingsdeskundige in de Guardian las. Hij zei dat hij de vuistregel had dat hij zijn kinderen nooit iets te eten geeft wat niet al een paar eeuwen deel uitmaakt van het menselijke dieet.
    Over sojamelk merkte hij dat dat er in ongefermenteerde soja allerlei schadelijke stoffen stoffen zitten, die bij fementatie (bij het maken van tahoe en tempeh volgens de traditionele bereidingswijze) afgebroken of omgezet worden. Sojamelk wordt niet gefermenteerd en kan dus nog allerlei minder gezonde bestanddelen bevatten.

    Het verhaal “levensmiddel A is gezond want het bevat stoffen X, Y en Z die gezond zijn” vertrouw ik ook steeds minder, want de combinatie van die stoffen is vaak niet getest – laat staan allerlei andere stofjes die ook nog in dat levensmiddel zitten. Het is niet voor niks dat mensen die om medische redenen marihuana gebruiken vaak liever wiet kopen dan dat ze THC krijgen – in wiet zitten veel meer stoffen dan THC, die samen het effect subtiel veranderen.

  25. Alleen al in de lucht, die we dagelijks inademen, zitten ongelooflijk veel hoogst ernstig vervuilende, giftige en zwaar kankerverwekkende stoffen.

    Ons lichaam filtert alles uit.
    Als het goed werkt.

    Aan koeien in een dioxine-houdende wei wordt wel dioxine-houdend drinkwater gegeven.

    Hun koeienlichaam werkt als een filter dat alle schadelijke stoffen uitfiltert.

    Het menselijk lichaam, hoe ziek het ook is, werkt alleen goed, als het veel in beweging wordt gezet.

    ‘^_^/’

    Er nadert een afschuwelijke wintertijd, uitsluitend vol depressie.

  26. Karin, heb je in het ziekenhuis niet een diëtist gehad aan wie je die vraag zou kunnen stellen? Op een onverklaarbare manier verwijzen artsen nauwelijks door naar diëtisten terwijl ook deze vraag wel op hun vakterein ligt.
    je zou zelf kunnen kijken op pubmed…
    en eh… aan sojamelk heb je toch niks als je het gebruikt als vervanging van melk voor calcium, karnemelk is wel een mogelijk alternatief?

  27. Andere Karin: de optie van een gesprek met een diëtist is alleen ter sprake gekomen toen ik aan de chemo was. Ik zou er nu natuurlijk om kunnen vragen, maar de vraag die ten grondslag lag aan dit stukje was: hoe komt het dat ik wel werd gewaarschuwd over de combinatie van hormoongevoelige tumor en crèmes, en niet werd gewaarschuwd voor de combinatie van hormoongevoelige tumor en voeding / voedingssupplementen? Dat ik zelf kan ingrijpen weet ik, maar ‘t gaat erom hoe borstkankerpatiënten in het algemeen worden geïnformeerd – oftewel, mijn specifieke geval is daarbij minder interessant.

  28. Karin, wat ik bedoelde was juist het probleem aanstippen dat blijkbaar ook in de ‘behandeling’ bij allerlei vormen van kanker speelt, maar ik vooral ken van neuromusculaire aandoeningen, nl. dat een diëtist en daarmee alle voedingsgerelateerde aandachtspunten nauwelijks aandacht krijgt binnen de medische wereld, dat er een groot gat aan kennis en kunde is, en ik denk ten onrechte. wat uit jouw verhaal ook blijkt.
    ps: ik ben dochter van een diëtist met een nma.

  29. @ 22 Juzo
    “Het is het een of het ander en men heeft het zelf in de hand:
    men blijft leven zoals boven omschreven,
    of men gaat (zo snel mogelijk) dood.”

    Tsja…
    Er is een Amerikaanse sekte waarbinnen men gelooft in het eeuwige leven op aarde (hier en nu !), wanneer je er maar echt in gelooft.
    Gaat een sektelid dood, dan was het klaarblijkelijk geen echte gelovige.
    Daar moest ik aan denken bij “men heeft het zelf in de hand”.
    Kwaad worden of lachen ?
    Laat ik maar voor het tweede kiezen, dat schijnt ook gezonder te zijn.

  30. Ja inderdaad, HenK. Je kunt er trouwens ook voor kiezen JuZo’s opwekkende mededelingen aan de herstellende mens over te slaan, dat doe ik al lange tijd. Door jouw bijdrage las ik het weer eens (beter worden van een ernstige ziekte is topsport, volgens JuZo) en hij lijkt een heel grote behoefte te hebben te denken dat je alles zelf in de hand kunt hebben. Dat je zelf een voorname bijdrage levert, de voornaamste eigenlijk, in je herstel. Als JuZo dat nou nodig heeft om de ook voor hem onmiskenbaar naderende dood (uit andere bijdragen van zijn hand heb ik begrepen dat hij al lange tijd met pensioen is) minder beangstigend te maken, ach, hij gaat z’n gang maar.
    Wat jouw eigen bijdrage bij 21 betreft trouwens, hoewel zonder fanatisme pas ik daar wel enigszins in. Ik rook niet, drink niet tot heel matig, eet geen vlees (wel vis), loop elke dag minstens 6 kilometer, zwem regelmatig. Weliswaar ben ik mijn laatste kankercontrole vergeten en daarna ook vergeten een nieuwe afspraak te maken, zendmasten kunnen me gestolen worden, voedingssupplementen neem ik niet op zo nu en dan, als ik eens een griepje heb gehad, een multi extra vitaminepil van Atrium na, maar ik leef wel heel gezond. Desondanks heb ik totaal niet de ambitie om oud te worden, laat staan dat het mijn ultieme doel zou zijn. Ik vind het gewoon prettiger, voel me er evenwichtiger bij, om gezond te leven. Ik vraag me zelfs wel eens af, nu ik al vele jaren uiterst matig drink (meestal niet dus) of de depressiviteit waar ik vroeger echt erg onder geleden heb niet heeft samen gehangen met mijn toenmalige gewoonte (die in het tijdsbeeld en mijn werkomgeving paste) om fors alcohol te drinken. En als ik tegenwoordig wel eens rook, krijg ik gelijk zo’n Speedy Gonzales-gevoel, als een opgedraaide tol. Tegenwoordig bestel ik via Internet mijn thee bij de kleinzoon van de voormalige Earl Grey in Engeland, en geniet daar erg van. Destraks bij de lunch even wat onbespoten worteltjes met een onbespoten appel door de sapcentrifuge gegooid, beetje kaneelpoeder erdoor geroerd, heerlijk. Ik leef gezond omdat ik mezelf graag in de watten leg. Maar toen ik deze week in “de Wereld draait door” de vroeger prachtig ogende actrices Willeke van Ammelrooy, Pleuni Touw en Petra Laseur zag en me weer verbaasde wat de tijd voor ravages kan aanbrengen, had ik weer het gevoel dat oud worden definitely not my cup of tea is. Had het er van de week met een vriendin over die ik al een jaartje of ruim veertig ken, hoe vaak zij tegenwoordig het gevoel had een begin van Alzheimer te hebben. Net zo vaak als ik gelukkig. Regelmatig dus. Zij maakt daarin alleen een andere keuze dan ik, zij zal het over zich heen laten komen als het toeslaat terwijl ik van plan ben er uit te stappen omdat ik het met mijn moeder heb meegemaakt en mezelf dat niet aan wil doen. Zag in NOVA vorige week weer beelden over gesedeerde demente bejaarden in een verpleeghuis, zag weer mijn dappere moeder daar zitten, in een rolstoel na 2 gebroken heupen, dement maar nooit zeurend, vreemd genoeg wel haar gevoel voor humor behouden waardoor de zusters haar – gelukkig – graag mochten. In Never, Never, Neverland ga ik dat zelf meemaken. Ik zie er alleen meerwaarde in als je religieus bent. Dan kun je jezelf nog wijsmaken dat je de beker tot de laatste heel bittere druppel hebt leeggedronken en dat dit je in een volgend leven zal helpen. Maar atheist zijnde en niet in reincarnatie gelovende, ben ik van plan bijzonder gezond te leven en ten volle van het leven te genieten, tot het zelfgekozen moment dat ik er uit zal stappen.

  31. Een helder verhaal en een duidelijke keuze, Joan.
    Passend bij mijn filosofie dat de mens een optelsom is van genetisch materiaal en levenservaringen. Die som heeft je op dit punt gebracht.
    Hetzelfde geldt overigens voor Juzo… en voor mij.

    Met één ding ben ik het niet eens. De ‘vroeger prachtig ogende actrices’ zijn voor mij geen voorbeelden van ravages. Willeke van Ammelrooy zit nog in de herstelfase en ziet er daarom minder goed uit, maar Pleuni en zeker Petra zagen eruit zoals je van mensen op hun leeftijd zou mogen verwachten (of zelfs beter).
    Voor mij liever Petra Laseur dan, bijvoorbeeld, Marijke Helwegen… :-)

  32. Beste Karin,
    Doordat ik ‘googlede’ op kanker en fyto-oestrogenen kwam ik op jouw site terecht. Die ik al eerder bezocht op aanraden van mijn huisarts, en die ik erg goed vind.

    Ik ben het helemaal met je eens dat de invloed van voeding op gezondheid in de reguliere geneeskunde op een vreemde manier wordt onderbelicht. Waarschijnlijk omdat het zo ingewikkeld is. Maar toch:
    Het gevolg is dat je als je informatie zoekt over voeding en kanker je vaak tegelijk in het “alternatieve circuit” terecht komt. En dan is melk drinken bijvoorbeeld slecht, terwijl ik juist vanmiddag nog in een boek over gezond eten van een Wageningse professor las dat het zelfs bewezen is dat melk beschermt tegen kanker. Dat wist ik dan weer niet.
    inmiddels lijkt ook wetenschappelijk te zijn bewezen, dat grapefruit eten het oestrogeenniveau in het bloed verhoogt en dus het risico op borstkanker verhoogt. Zie bijvoorbeeld http://www.thatsfit.com/2008/01/23/grapefruit-consumption-risking-business-for-some
    Iedere ochtend een uitgeperste grapefruit: jaren lang dacht ik dat ik op die manier lekker gezond bezig was, maar helaas. Ik zal niet zeggen dat dat voor 100% verklaart dat ik borstkanker heb, maar het zal er in ieder geval ook toe hebben bijgedragen.
    Met dank ook weer voor dit artikel, Els

  33. Beste Karin,
    Ik ben zelf en ex-borstkanker patiënte en ben nu 6 jaar kankervrij. Ook bij mij werd een hormoongevoelige tumor verwijderd en werd mij verteld dat ik geen oestrogenen mocht slikken. Ik kwam in contact met een orthomoluculair arts in Den Haag die mij genisteïne plus (in het begin mega) voorschreef, een uit soja gehaald oestrogeen gelijkend op een hormoonvervangend middel. Dus… alles waar jij tegen gewaarschuwd wordt was volgens hem juist heel goed voor het lichaam. Wellicht kun je hem googelen, zijn naam is Valstar. Ik heb veel baat bij dit middel; minder opvliegers, steviger huid, botontkalking vertraagt en het heeft een gunstige invloed op de vertraging van borstkankercellen. Ben het dus niet eens met veel wat hierboven gezegd wordt over het gevaar van sojaproducten. Veel onderzoeken tegen deze producten worden ook gefinancieerd door de farmaceutische industrie die uiteraard meer gewin heeft bij het slikken van medicatie uit de eigen stal.
    Ik hoop dat ik je wat op weg heb kunnen helpen en wens je gezondheid en een lang leven toe.
    Ineke1

  34. Oh, wees toch alsjeblieft voorzichtig met die alternatieve genezers en hun theorieën. Ze baseren zich bewust niet op wetenschappelijk onderzoek omdat ze niet willen dat hun methoden goed onderzocht worden. Om dan hun cliënten toch te overtuigen, komen ze elke keer weer met het verhaal dat de farmaceutische industrie ‘het andere kamp’ financiert.
    Maar ondertussen kan deze meneer vast ook goed leven hoor van zijn praktijk. (zelfs iemand als Karadzic kwam makkelijk aan de bak in de alternatieve geneeskunde)
    Er wordt overal geld verdiend, natuurlijk, maar des te meer reden om je te richten naar de beste en meest objectieve toetsingsmethoden.

  35. Beste Pietie,

    Dank voor je bezorgdheid, ik ben me bewust van de hoeveelheid charlatans die zich op het alternatieve geneeskundige vlak begeven. Deze man is echter arts, bioloog, wiskundige en orthomoluculair oncoloog, nauwelijks een onwetende te noemen dus. Daarnaast ben ik nog altijd onder controle bij het AVL en word ik goed in de gaten gehouden. Ik denk alleen dat er in combinatie met de reguliere wetenschap nog ander mogelijkheden zijn die je zou kunnen proberen. Uiteraard in combinatie met en onder toeziend oog van de behandelend arts.
    Ik wil niemand opdringen hetzelfde te doen maar wel wijzen op de mogelijkheden die er nog meer zijn.
    warme groet,
    Ineke1

  36. Ook ik tracht duidelijkheid te krijgen betreffende de fyto-oestrogenen in soja e.d. en hun juist wel of juist niet goede werking bij hormoongevoelige borstkanker. Het kamp van de Haagse arts door Ineke1 aangehaald ken ik ook en ik twijfel nogal. Ineke: kun je wat meer vertellen over zijn onderbouwing ?? Wat zegt hij van de kritiek dat je net zo goed kunt redeneren dat hij zeer gevaarlijk bezig is met zijn genisteine. Gezien de argumenten die hierboven al genoemd staan uit beide denkrichtingen.
    Ik heb sinds vrijdag de diagnose hormoongevoelige borstkanker, en zal over een paar dagen weten of er uitzaaiingen zijn. Ik wil dit voeldsel-dilemma graag oplossen. Wie weet nog meer informatie. Ook ik begrijp absoluut niet dat we hier niet worden geinformeerd door de reguliere artsen / oncologen etc. …

  37. Geachte mw. Spaink, Beste Karin
    ik neem aan dat je inmiddels weet dat je de calcium moet combineren met Vit D? Anders lijkt er een verhoogde kans op Haart en Vatziekten te zijn.

    met vriendelijke groet,
    Sylvia van Manen, huisarts

  38. Karin, ik heb van een Engelse anti-kanker wetenschapper begrepen dat de fyto-oestrogenen in soya andere zijn dan in bijvoorbeeld groene groenten etc
    De fyto-oestrogenen in soya zijn isoflavonen en kunnen (in hoge doses) schadelijk zijn voor vrouwen die borstkanker hebben gehad. De fyto-oestrogenen in groente zijn juist behulpzaam in het voorkomen van terugkeer van de borstkanker.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hou me per e-mail op de hoogte van nieuwe reacties op dit artikel.
      (U kunt zich hier abonneren zonder zelf te hoeven reageren.)

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.